Women`s labor and the construction of subjectivities: Women textile workers in İstanbul

Abstract

Bu tez İstanbul tekstil sektöründeki kadınların emek aktivitelerini toplumsal cinsiyetperspektifinden incelemeyi amaçlamaktadır. Kadınların göçmen mahallelerindeyoğunlaşmış küçük, enformel tekstil atölyelerinde gerçekleştirdikleri ekonomikaktiviteler kocalar, aileler ve komşular aracılığıyla küresel kapitalist piyasayasürülmektedir. Kadınlar, yaptıkları iş ucuz ve niteliksiz olarak değerlendirilirken,Türkiye'nin tekstil endüstrisinin gittikçe genişleyen ve çoğalan emek piyasasınıoluşturmaktadır. Önde gelen literatür kadın işçileri ezilen sınıf olarak kategorizeetmekte, onları yalnızca aile ilişkilerinin ve kapitalist piyasanın kurbanları olarakgörmektedir. Bu çalışma ise kadın işçilerin kendi deneyimlerinden ve tanımlarındanyola çıkarak, maddi ilişkilerin ötesine geçmeyi planlamakta, akrabalık mantığına, eviçi iktidar müzakerelerine bakarak kadınların toplumsal cinsiyetin eşitsiz koşullarıylanasıl başa çıktıklarını anlamaya çalışmaktadır. Öznellik ve performatiflik kavramlarınıkullanıma sokarak, kadın işçilerin ücretli emek ve ev işi ilişkileri aracılığıylaöznelliklerini kurma biçimleri analiz edilmektedir. Aynı zamanda parça-başı atölye işiaracılığıyla hane gelirine yaptıkları katkı ev içi iktidar ilişkileri bağlamındatartışılmaktadır. Etnografik durum çalışması metodunun sonuçlarına dayanarak,kadın işçilerin aile ve akrabalık ağlarının kurbanları olarak tanımlanamayacağı, bununyerine kadınların eşitsiz emek ilişkileriyle başa çıkarken birbirinden farklı hikayeleri,avantajlı durumları ve kendilerine ait stratejileri olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Öznellik, performatiflik, toplumsal cinsiyet ilişkileri, akrabalıkağları, parça-başı üretim, kadın emeği

This thesis aims to examine women's labor activities in Istanbul's textile industry fromthe gender perspective. In small, informally organized workshops and the piece-workproduction in migrant neighborhoods, women's economic activities provide productsfor the global capitalist market via their husbands, families, and neighbors. Whiletheir work is considered as low-skill and cheap, these women generate an extensiveand proliferating informal labor market in the textile industry of Turkey. In theprevailing literature women workers are categorized as an oppressed class, regardedas merely the victims of the global capitalist market and family relations. Based onwomen worker's experiences and definitions of work and gender relations this studyaims to go beyond the material relations and to look at kinship logic and domesticpower negotiations, as well as seeking to understand how women workers deal withunequal gender relations. By applying concepts of subjectivity and performativity, theforms in which women workers construct their subjectivities through paid work anddomestic relations are analyzed. Their contribution to household income via pieceworkis also discussed in the context of domestic power relations. Based on theresults of the ethnographic case study method, it is concluded that women workerscannot be defined as victims of family and kinship networks; rather they havedifferent stories, vantage points, and their own strategies of dealing with unequallabor relations.Keywords: Subjectivity, performativity, gender relations, kinship networks, pieceworkproduction, women's labor