Ortaokul kurumlarında stres yaratan belirgin yönetici davranışları ile öğretmenlerin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişki: İstanbul ili Sultanbeyli ilçesi örneği

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, `Ortaokul Kurumlarında Görev Yapan Yöneticilerin Stres Yaratan Belirgin Davranışları ile Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi` ortaya koymaktır. Araştırmanın evrenini İstanbul ili Sultanbeyli ilçesindeki ortaokullarda çalışan 104'ü kadın, 93'ü erkek olmak üzere toplam 197 kadrolu öğretmen oluşturmuştur. Araştırmada ilişkisel tarama modellerinden karşılaştırma türü tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri için evreni oluşturan öğretmenlere Stres Yaratan Yönetici Davranışları Ölçeği, Örgütsel Bağlılık Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır.Ölçeklerin analizinde normallik varsayımının karşılanmadığı durumlarda parametrik testlerin (t testi, Anova) alternatifi olarak non-parametrik testler (Mann Whitney U, Kruskal Wallis H ) kullanılmıştır. Stres Yaratan Yönetici Davranışları ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiyi yordamada ise, Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır.Uygulanan analizler sonucunda yöneticilerin stres yaratan davranışları ile örgütsel bağlılık arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca öğretmenlerin mesleki kıdemi ve okuldaki görev süresi ile yöneticilerin stres yaratan davranışlarına ilişkin algıları ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeylerinin; örgütsel bağlılık kapsamında ele alınan duygusal ve normatif bağlılık düzeylerinin, yöneticilerin stres yaratan belirgin davranışları ile ilişkili olduğu ve yöneticilerinin davranışlarını yüksek düzeyde stres yaratıcı olarak algılayan öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarının düşük düzeyde kaldığı bulgusu elde edildi. Bu çalışmada ayrıca meslekteki ve okuldaki görev süresi az olan öğretmenlerin görev süresi çok olanlara göre yöneticilerin davranışlarını daha fazla stres yaratıcı olarak algıladıkları ve aynı zamanda örgütsel bağlılık düzeylerinin daha düşük olduğu bulgusu elde edilmiştir.Öğretmenlik mesleğinde veya okullarında yeni göreve başlayan öğretmenlerin, yönetici davranışları nedeniyle daha fazla stres yaşadıkları bu nedenle yöneticilerin stres yaratıcı davranışlarda daha dikkatli olması gerektiği sonucuna varılmıştır.

In this study, the relationship between teachers' organizational commitment and the secondary schools' the remarkable stress creating behaviours of managers who work at secondary schools has been examined. 197 teachers who work in secondary schools in the province of Istanbul Sultanbeyli contributed to the survey on a voluntary basis. 104 of them are women an 97 men.In the research, a sort of comparison scanning model of relational scanning model was used. For the datas of the research, the scale of stress creating behaviours of managers, the scale of organizational commitment and personel information form which developed by researcher was applied.While analysing the scales, non-parametric tests (Mann Whitney U, Kruskal Wallis H) were used as alternatives of the parametric tests (t Test and Anova) in the anormality assumption. And regression of the relationship between stress creating manager behaviours and organisational commitment, the Pearson Correlation analyses were used.Comparing type of scanning model, which is one of the relational scanning models, was used in the study. After analysis applied; a remarkable relationship between organizational commitment and stress creating behaviours of managers has been found. In addition, a significant relationship has been found between teachers' seniority and their perceptions about the stress creating behaviours of managers and organizational commitment levels.The organizational commitment levels of teachers, their affective and normative commitment levels are related to remarkable stress creating behaviours of managers. The teachers, who detect their managers' behaviours as highly stress creating, have low levels of organizational commitment. Also in this study the less senior teachers perceive their managers' behaviours as more stress creating comparing to more senior teachers and their organizational commitment levels are low.As a result, the teachers who are new at their profession or their schools feel more stressed because of the behaviours of managers, so the managers should be more careful with their stress creating behaviours.