A reevaluation of the politics of Düzce uprisings against Ankara during the National Struggle Period

Abstract

Bu çalışma Düzce İsyanı'nı esnek bir kronolojide geniş bir kaynak çeşitliliğine dayanarak incelemektedir. Çalışma temel olarak, güncel tarih yazımında; cahil, mürteci halkın hilafetçiler, saltanatçılar ve itilaf devletleri tarafından kışkırtılması ile ortaya çıkmış bir ayaklanma olarak ele alınan Düzce İsyanı'nın, bölgede kronikleşmiş toplumsal ve idari problemlerin sonucu olarak ortaya çıktığını iddia etmektedir.19. yy başlarında Düzce, İstanbul'un taşrasının hududunda küçük bir karyeydi. Osmanlı Devleti'nin Kafkaslar'dan ve Balkanlar'dan çekilmesinin ve bu coğrafyadaki Rus istilasının tetiklediği göç dalgaları bu küçük köyü, birçok etnik grubun, kültürün ve dilin barındığı nüfusça kalabalık bir kazaya dönüştürdü. Modernleşmekte olan Osmanlı Devleti'nin idari memurları için ellerindeki imkanlarla kazanın bu yeni yapısını düzenlemek oldukça güçtü. 1880lerden itibaren, kazadaki etnik çeşitlilik ve cemaatlerin kendi aralarındaki çatışmalar sebebiyle, kasabada emniyeti umumiye sürekli tehdit altındaydı.1908 sonrasında Düzce'deki koşullar eşraf arasında İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne karşı muhalefete bir zemin oluşturdu. Birinci Dünya Savaşı sonrasında kazadaki muhalefet Hürriyet ve İtilaf Partisi'nin siyasetini takip etti. Bölgedeki Kuzey Kafkasya göçmenleri Büyük Millet Meclisi'ni desteklemeyi reddetti ve meclisin açılmasına karşı isyan ettiler. 1920'nin sonbaharında isyan bitti ve isyancılar BMM yönetimini kabul ettiler.

This study investigates the rebellion of Düzce in a flexible chronology, from wide range of documents. Its claim is that the rebellion of Düzce was not simply a reactionary royalist movement against parliamentarists, to which religious fanaticism, ignorance, and enmity against progress at the minds of rebels ignited; it was a result of chronic social, administrative and security problems in the local context.Düzce was a little village at the edge of İstanbul's periphery until the mid-nineteenth century. The migration waves triggered by Ottoman withdrawal from the Caucasia and the Balkans, and the Russian advance in the North transformed this little village into a populous town. The town had multilingual, multicultural and multi-ethnical structure. It was a challenge for the officers of modernizing Ottoman state to organize the immigrant settlements and the new chaotic structure of the town. Public security had been under threat since 1880s, because of the diversity of the population, and the clashes among communities in the local context.From 1908 on, the social incoherence in the town became the context of political opposition against the Committee of Union and Progress. The disasters of Great War caused the opposition in town to integrate with the revanchist politics of the Liberal Entente Party after the armistice of Mudros. The North Caucasian communities in the region rejected to support Grand National Assembly, and they rebelled against the opening of GNA. In the fall of 1920, the rebellion ended and the rebels confirmed to the GNA rule.