Türkiye`de sinema salonu işletmeciliği ile doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının ilişkisi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada, 2003 yılı 4875 sayılı 'Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu' sonrasında Türkiye'deki yabancı yatırımların gayrimenkul sektörüne etkisi sonucunda alışveriş merkezi yatırımlarının artışı, sinema endüstrisinin gelişimi ve büyümesi anlatılmıştır.İlk bölümde konuya giriş yapılmış ve tezin amacı açıklanmıştır. İkinci bölümde, küreselleşme olgusu tanımlanarak, küreselleşme hareketlerinin temel olarak iki ayrı aşaması olan ticari ve finansal liberalizasyon ele alınmıştır. Yabancı yatırımın tanımı ve çeşitleri özetlenerek doğrudan sermaye yatırımları ve çeşitleri detaylandırılarak aktarılmıştır.Tezin üçüncü bölümünde, doğrudan sermaye yatırımlarının tarihçesi aktarılarak Dünya'da doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının hacmi ve gelişimi Dünya Bankası verileri ışığında detaylı olarak analiz edilmiştir. Türkiye'de doğrudan sermaye yatımlarının gelişimi 2003 yılında yürürlüğe giren 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun öncesi ve sonrası dönemleri şeklide sınıflandırılarak aktarılmış ve kanunun doğrudan sermaye girişi üzerindeki etkisi üzerinde durulmuştur.Tezin dördüncü bölümünde, Türkiye'ye giren doğrudan sermaye yatımlarının gayrimenkul sektörüne etkisi istatistiki veriler ışığında özetlenmiştir. Buradan hareketle alışveriş merkezi piyasası detaylı olarak açıklanmış olup Türkiye'ye yönelik 2003 yılı sonrası uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin alışveriş merkezi piyasasına etkisi ve Türkiye'de alışveriş merkezlerinin yıllar bazında gelişimi üzerinde detaylı şekilde durulmuştur.Tezin beşinci bölümünde, Sinema Endüstrisinin tanımı yapılarak Türkiye'de sinema endüstrisinin aşamaları olan 'yapım', 'dağıtım' ve 'gösterim' aşamalarına dair faaliyetler detaylı şekilde aktarılmıştır. Endüstrinin tüm aşamaları içerinde doğrudan yabancı yatırımın etkileri detaylı olarak anlatılmış ve Türkiye'de alışveriş merkezlerinin gelişimine paralel doğrultuda gelişim gösteren sinema salonlarının yıllar bazında gelişimi üzerinde durulmuştur. Türkiye'de sinemanın endüstriye geçişindeki gelişimine dönemler halinde kısaca değinilmiş olup sektörde 2003 yılı ve sonrası alışveriş merkezi yatırımlarının sinema salonlarının niteliği ve yaygınlığına etkisi ile yapım, dağıtım ve gösterim zincirinin örgütlenme yapısına etkisi detaylı olarak incelenmiştir. Son olarak doğrudan yabancı sermaye yatırımı girişleri, Türkiye alışveriş merkezlerinin adet bazında gelişimi, sinema işletmelerinin adet bazında gelişimi, sinema seyirci sayısı ve yerli film adetlerinin 2003 yılında yürürlüğe giren 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu'nun sonrasındaki gelişimlerini istatistiksel olarak analiz edilmiş ve aralarındaki ilişki anlatılmıştır.

In this study; the increase in the number of shopping centers, the development and growth of the film industry as a result of foreign investments in the real estate sector in Turkey after the Direct Foreign Investment Law ( No: 4875) in 2003 are examined.In the first chapter, the subject is introduced and the aim of the thesis is explained. In the second chapter; the phenomenon of globalization is defined; commercial and financial liberalization which are basically two separate stages of globalization movements are elaborated. The definition and types of foreign investment are summarized and the definitions and types of direct capital investments are analyzed in detail.In the third chapter of the thesis, the history of direct capital investments is examined along with the volume and development of foreign direct investment in the world in lights of the World Bank data. The development of direct capital investment in Turkey and the impact of Foreign Direct Investment Law on direct investment inflows are described in periods before and after the law.In the fourth chapter, the impact of direct capital investment on real estate sector in Turkey is summarized by statistical data. Hence, the shopping center market is defined in detail with the effect of the post-2003 foreign direct investment inflow to the shopping center market in Turkey and the yearly development of shopping centers are described.In the fifth chapter, film industry is described. The terms of 'construction', 'distribution' and 'representation' that are also described as the film industry's stages are defined and their activities are analyzed. The impact of foreign direct investment on all stages of film industry is examined in detail. Yearly development of cinema saloons and shopping centers in Turkey are shown with datas. The transition period to the development of the cinema industry in Turkey is briefly mentioned. The effect of the shopping center investments on the quality and the prevalence of the cinema halls in 2003 and its impact on the sector and the organizational structures of construction, distribution and display chain are investigated.Finally, after Foreign Direct Investment Law in 2003 (No. 4875); foreign direct investment inflows, the increasing numbers of shopping malls in Turkey; development of cinema enterprises, number of cinema audiences and the domestic film pieces and the relationship between them are statistically analyzed