Özel okullardaki yöneticilerin etik liderlik davranışlarının kurum öğretmenlerinin motivasyon düzeyi ile ilişkisi

Abstract

Bu çalışmada, özel okullarda görev yapan öğretmenlerin görüşlerine göre, yöneticilerin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın bir diğer amacı ise öğretmenlerin etik liderlik algıları ile motivasyonlarının yaş, cinsiyet, mezuniyet derecesi, öğretmenlik tecrübesi, mevcut kurumdaki çalışma süresi, mezun olunan program türü, formasyon alma durumu değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır.İlişkisel tarama modelinde olan araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında İstanbul iline bağlı ilçelerdeki özel okullarda çalışan 353 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışmaya katılan öğretmenlere Yılmaz(2005) tarafından geliştirilen `Etik Liderlik Ölçeği` ile 1998 yılında J. E. Barbuto ve R.Scholl tarafından geliştirilen `Motivasyon Ölçeği` uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar SPSS paket programı ile çözümlenmiştir. Veriler analiz edilirken önceden belirlenmiş olan alt problemlere yönelik olarak; öğretmenlerin etik liderlik algılarının ve motivasyon düzeylerinin ilgili değişkenlere göre incelenmesi aşamasında normal olmayan dağılımların analizlerinde kullanılan Kruskal Wallis H testi ile Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Ayrıca yöneticilerin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişkiyi ortaya koymak için Spearman Sıra Farkları analizi ve bunun yanında iki ölçeğin ve alt boyutlarının birbirini ne derece açıkladıklarını ortaya koymak için regresyon analizi yapılmıştır. Sonuç olarak korelasyon analizi sonucunda yöneticilerin etik liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyon düzeyi arasında direkt olarak anlamlı bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak MÖ ölçeği alt boyutlardan AMB ile ELÖ ölçeği alt boyutlarından ÖKVEB, DEB, İEB, İLEB arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki ortaya çıkmıştır. Ayrıca İGMB ile ÖKVEB arasında negatif yönlü, İMB ve HİB ile ÖKVEB, DEB, İEB, İLEB arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki vardır. Regresyon analizi sonucunda MÖ ölçeği alt boyutlarından AMB ve DMB, ELÖ toplam puanını yordamaktadır. Bununla beraber ELÖ ölçeği DEB alt boyutunun MÖ toplam puanını zayıf düzeyde yordadığı bulunmuştur.

In this study, the relationship between administrators' ethical leadership behaviors and teachers' motivation in terms of the opinions of private school teachers was examined. Another aim of the study was to reveal whether variables such as age, gender, graduation degree, teaching experience, length of time in current educational institution, type of graduation program, and state of educational formation have an impact on teachers' motivation and their perception of ethical leadership.Population of the study that was determined through relational screening model consists of 353 teachers who are working at private schools in different districts of İstanbul in the 2016-2017 education year. `Ethical Leadership Scale` that was created by Yılmaz (2005) and `Motivation Scale` that was developed by J. E. Barbuto and R. Scholl in 1998 were carried out by the participants of the study. The results obtained were analyzed through IBM SPSS Statistics. The analysis process was performed considering the predetermined sub problems. Kruskal-Wallis H Test and Mann-Whitney U Test were used to analyze the non-normal distribution in the process of the examination of teachers' perception of ethical leadership and their motivation level. In addition, Spearman correlation analysis was carried out in order to reveal the relationship between administrators' ethical leadership behaviors and teachers' motivation level, and regression analysis was done to bring out to what extent the scales and their sub-dimensions represent each other.Consequently, it was revealed that there is no meaningful relationship between administrators' ethical leadership behaviors and teachers' motivation levels. However, there is a negative correlation between Motivation Scale and its sub dimension which is Dimension of Instrumental Motivation (DIM) and also between Ethical Leadership Scale and its sub dimensions which are Dimension of Behavioral Ethics (DBE), Dimension of Climate Ethics (DCE), and Dimension of Communication Ethics (DCE).But it is revealed that there is a negative meaningful relationship between Dimension of Ethical Leadership(ELS) and Dimension of Instrumantal Motivation(DIM) which are sub-dimensional scales of MS, DBE Dimension of Climate Ethic(DCE), Dimension of Communicative Ethic(DCE) and Dimension of Ethic in Organisational Decision(DEIOD). Moreover here is an existent meaningful negative relationship between DEM, DEIOD and a meaningful positive relationship between DIM, Dimension of Target Internalization(DTI), DEIOD, DBE, Dimension of climate ethic(DCE), Dimension of Communicative Ethic(DCE). As a result of regression analysis, it may be concluded that the sub dimensions of Motivation Scale which are Dimension of Instrumental Motivation (DIM) and Dimension of Extrinsic Motivation (DEM) predict the total point of Ethical Leadership Scale. In addition, it was found out that the sub dimension of Ethical Leadership Scale which is Dimension of Behavioral Ethics (DBE) predicts the total point of Motivation Scale inadequately.