İstanbul İli Pendik İlçesinde Eğitim Görmekte Olan Lise Öğrencilerinin Ergen Asiliği, Duygusal İstismar Ve Psikolojik Dayanıklıkları Arasındaki İlişki

Abstract

Bu araştırmada lisede eğitim görmekte olan öğrencilerin ergen asiliği, duygusal istismar ve psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu temel değişkenler ile birlikte; cinsiyet, okul türü ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre de ergen asiliği, duygusal istismar ve psikolojik dayanıklılık değişkenleri incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini İstanbul ili Pendik ilçesinde toplam 15 okulda 3 farklı lise grubunda (Anadolu Liseleri, Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri ve Anadolu İmam Hatip Liseleri olmak üzere) 10. ve 11. Sınıflarda eğitim görmekte olan 1061 lise öğrencileri oluşturmaktadır. Bu araştırmada İstanbul ili Pendik İlçesinde eğitim görmekte olan lise öğrencilerinin ergen asiliği, duygusal istismar ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla İlişkisel-Tarama Modeli esas alınmış; değişkenler arası nedensellik ilişkisini açıklamak için ise Yapısal-Eşitlik Modeli esas alınmıştır. Araştırmada Ergen Asiliği kavramını ölçmek için ölçüm araçlarından ERAS-Ergen Asiliği Ölçeği, Duygusal İstismar kavramını ölçmek için ölçüm araçlarından Psikolojik İstismar Ölçeği (PİÖ) ve Psikolojik Dayanıklılık kavramını ölçmek için ise Kısa Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği kullanılmıştır. Bu araştırmada yapılan istatiksel işlemlerdeki analizler SPSS Statistics 17.0 ve Mplus 7 paket programları ile yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerle yapılan analizler için değişkenler arasındaki farklılıklar için bağımsız grup t testi, kategorik gruplar arasındaki fark için tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve ANOVA sonucundaki anlamlılığı belirlemek için posthoc analiz türü olan Scheffe testi ve değişkenler arasındaki ilişki için ise Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Ergen Asiliği, Duygusal/Psikolojik İstismar ve Psikolojik Dayanıklılık arasındaki nedensellik ilişkisi için ise Yol (Path) Analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda ergen asiliği psikolojik dayanıklılığı doğrudan anlamlı düzeyde yordamaktadır. Bununla birlikte psikolojik istismar; hem ergen asiliğini hem de psikolojik dayanıklılığı yordamaktadır. Ergen asiliğinin psikolojik dayanıklılık arasında doğrudan etkisi vardır. Ayrıca psikolojik istismarın ergen asiliğine doğrudan etkisinin olduğu bununla birlikte psikolojik istismarın ergen asiliği üzerinden psikolojik dayanıklılığa dolaylı etkisi olduğu (indirect/mediated effect) gibi psikolojik dayanıklılığı negatif bir etkiyle de doğrudan yordadığı saptanmıştır. Bununla birlikte cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi değişkenlerine göre de ergen asiliği, duygusal istismar ve psikolojik dayanıklılık değişkenleri arasında farklılıklar saptanmıştır. Söz konusu farklılıklar ve araştırmanın ana hipotezi doğrultusunda elde edilen bulgular ilgili literatür kapsamında tartışılarak ileride yapılacak araştırmalara, uygulamalara ve çalışmalara öneriler sunulmuştur.

In this researh, it was aimed to investigate the relation among the adolescencent rebelliousness, the emotional abuse and the psychogical resilience of high school students. Together with these basic variables, the adolescent rebelliousness, emotional abuse and the psychogical resilience variables were examined in terms of sex, type of school and class level variables. The sample of the research consists of 1061 high school students studying in grades 10 and 11 of the different high school groups ( Which are Anatolian High Schools, Vocational and Technical Analotion High Schools and Analotion Imam Hatip High Schools) of 15 schools in total in Pendik district in Istanbul. In this research for the purpose of examing the relation among the adolescent rebelliousness, the emotional abuse and the psychogical resilience of the high school students who have education in Pendik district in Istanbul, Relational Screening Model was based on; and in order to explain the causality relation among variables, Structural Equation Modeling was implemented. In order to evaluate the Adolescent Rebelliousness term, from the assessment tools; Adolescent Rebelliousness Scale (ARES) was used. Psychological Maltreatment Questionnaire For Adolescents (PMQ) was used for evaluating The Emotinal Abuse term and Short Form of Psychogical Resilience Scale (SPRS) was used in order to evaluate The Psychogical Resilience term. In this research the analyses of the statistical processes were done with SPSS Statistics 17.0 and Mplus 7 programs. For the analyses which were done with the data obtained from the research and for the differences among the variables; Independent Samples t test was used, for the difference between the categorical groups; one-way analysis of varience (ANOVA) was used and in order to determine the significance as a result of ANOVA; Scheffe test (which is a kind of post hoc analysis) was implemented and for the relation among the variables Pearson Correlation analysis was used. For the causality relation among the adolescent rebelliousness, the emotional Emotional/Psychological Abuse and the Psychogical Resilience; Path Analysis was performed. As a result of the research adolescent rebelliousness predicts psychogical resilience in a significant level directly. However psychological abuse predicts both the adolescent rebelliousness and the also the psychogical resilience. Adolescent rebelliousnes has a direct effect on psychogical resilience. Also it was determined that psychological abuse has a direct effect on adolescent rebelliousness and in addition to this it was also determined that psychological abuse has an indirect effect on psychogical resilience through adolescent rebelliousness and it predicts the psychogical resilience with a negative effect directly. Moreover, according to sex, type of school, class level variables the differences among adolescent rebelliousness, emotional abuse and psychogical resilience were stated. These aforementioned differences and the findings which were obtained through the main hypothesis of the research were discussed with in the related literature and the suggestions were proposed for the research, practices and studies which will be performed in the future.