Öğretmenlerin psikolojik dayanıklılığı ile stresle başaçıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelendiği araştırmamızda ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Bu bağlamda İstanbul ili Pendik ilçesinde farklı okul kademelerinde çalışan 304 öğretmenin psikolojik dayanıklılıkları ile stresle başa çıkma durumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada, Basım ve Çetin (2011) tarafından Türkçeye çevrilmiş, geçerlik ve güvenirliği test edilmiş `Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği` ile Şahin ve Durak (1995) tarafından Türkçeye uyarlanmış ` Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği` kullanılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin ortalamanın üstünde olduğu sonucu bulunmuştur. Öğretmenlerin Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği' nden aldıkları puanlar incelediğinde, öğretmenlerin kendine güvenli yaklaşım tarzını daha fazla kullanmayı tercih ettikleri sonucu bulunmuştur. Bunun yanında, öğretmenlerin stres verici olay ya da durumlar karşısında, etkili bir şekilde baş edebilme için özgüvenlerinin olduğu ve planlı bir yol izleyerek problemle başa çıkabilme tutumunu gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Psikolojik dayanıklılık düzeyi arttıkça, stresle başa tarzlarından olumlu başa çıkma yaklaşımlarının daha çok kullanıldığı, çaresiz ve boyun eğici yaklaşımların kullanımının ise azaldığı görülmüştür.

Relational screening model was used in our study which examined the relationship between psychological resilience and stress coping styles of the teachers. In this context, the relationship between the psychological resilience and the stress coping status of the 304 teachers working in different school levels in Pendik district of İstanbul was investigated. Psychological Resilience Scale for Adults which was translated into Turkish and was tested for the validity and reliability of the scale by Basım and Çetin (2011) and Stress Coping Styles Scale which was translated into Turkish by Şahin and Durak (1995) was used in the study. As a result of the research, it was found that the teachers' psychological resilience levels were above the average. When the scores of teachers coping with Stress Coping Scale were examined, it was found that teachers preferred to use self-confident approach more. In addition, it was concluded that the teachers had the confidence to cope effectively in the face of stressful events or situations and showed the attitude to cope with the problem in a planned way. Positive psychological coping approaches were used more and psychological helplessness and submissive approaches decreased.