Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile değer tercihleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğretmenlerinin kişilik özellikleri ile değer tercihleri arasındaki ilişkiyi tespit etmek, kişilik özellikleri ve değer tercihlerinin yaş, cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem, çalıştığı okuldaki kıdem, branş, eğitim durumu ve görev değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir.Araştırmada evren, İstanbul'da Avcılar ilçesinde, 2017–2018 Eğitim ve Öğretim yılı içinde görev yapan 873 öğretmenden oluşmaktadır. Bu evren içinden basit seçkisiz olarak belirli sayıda ortaokul ve öğretmen alınarak örneklem grubu 192'si kadın ve 104'ü erkek toplam 296 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın modeli, ilişkisel tarama modelidir. Demografik bilgileri elde etmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanmış kişisel bilgi formu, kişilik özelliklerini belirlemek için `ACL (Sıfat Tarama Listesi)` ve değer tercihlerini belirlemek amacıyla `Schwartz Değerler Tercihi` kullanılarak veriler elde edilmiştir. Uygulama ve verilerin elde edilmesinden sonra istatistiksel çözümlemelere geçilmiştir. İstatistiksel çözümlemelerde İlişkisiz Grup t Testi, Tek Boyutlu Varyans Analizi (ANOVA), Mann Whitney-U Analizi ve Kruskal Wallis-H Testi kullanılarak anlamlı farklılaşmanın olup olmadığı belirlenmiştir. Kişilik özellikleri ile değer tercihlerinin arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla da Spearman Korelasyon Analizi yapılmıştır. Elde edilen istatistik sonuçlarının anlamlılığı 0.05, 0.01 ve 0.001 düzeylerinde incelenmiştir. Araştırma sonucu elde edilen bulgulara göre ortaokul öğretmenlerinin kişilik özellikleri ile değer tercihleri arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Araştırmanın örneklemini oluşturan ortaokul öğretmenlerinin kişilik özellikleri cinsiyet, medeni durum ve görev değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermekte; branş değişkenine göre ise anlamlı farklılık göstermemektedir. Bunun yanında araştırmadan elde edilen bulgulara göre örneklemi oluşturan öğretmenlerin değer tercihleri yaş, cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem ve görev değişkenlerine göre anlamlı farklılık bulunmakta; fakat çalıştığı okuldaki mesleki kıdem, branş ve eğitim durumu değişkenlerine göre anlamlı farklılık bulunmamaktadır.Bu sonuçlar doğrultusunda uygulayıcıya ve araştırmacılara öneriler sunulmuştur.

The primary aim of this study is to examine the relationship between personality traits and value-based preferences of secondary school teachers, and to decide whether those personality traits and value-based preferences vary based on factors such as their age, gender, marital status, professional seniority, seniority at school, area of expertise, educational background or position at work.The target population of the study consists of 873 teachers who worked in Avcılar district, İstanbul in 2017-2018 academic year. The sample group, which is represented by a certain number of randomly selected secondary schools and secondary school teachers, consists of 296 teachers in total- 192 of whom are female and 104 of whom are male teachers.The model of the study is the relational screening model. Data was gathered using a personal information form developed by the researcher to collect the demographic information, `ACL (Adjective Check List)` to determine the personality traits and `Schwartz Value Preferences Test` to determine the value preferences. After completing the implementation and the organization of the dataset, statistical analysis was performed. Independent Samples T Test, One-way Analysis of Variance (ANOVA), Mann Whitney- U Test and Kruskal Wallis-H Test were applied in order to assess whether significant differences exist or not. Spearman Correlation Analysis was applied to determine the relationship between the personality traits and the value preferences. The significance of the results was examined at 0.05, 0.01 and 0.001.In the light of the findings obtained significant relationship was determined between the personality traits and value preferences of secondary school teachers. The personality traits of the secondary school teachers show significant difference according to the variances of gender, marital status and assisgnment; while they show no significant difference when it comes to the variance of expertise. Besides that value preferences of the sample group show sgnificant difference according to the variances of age, gender, marital status, professional seniority and assignment; but show no significant difference according to the variances of position at work, area of expertise and educational background.In accordance with these findings, recommendations have been made for the implementers and researchers.