Okul yöneticilerinin açık liderlik, örgütsel adalet ve örgütsel erdemlilik algıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, `Okul yöneticilerinin Açık Liderlik, Örgütsel Adalet ve Örgütsel Erdemlilik Algıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi` amacıyla yapılan nicel bir çalışmadır. Bu araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden karşılaştırmalı ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır.Bu araştırmanın evrenini, 2018-2019 eğitim öğretim yılında MEB'e bağlı, İstanbul ili Beylikdüzü ilçesinde bulunan, Resmî Okul Öncesi, Resmî Anaokulu, Resmî Anasınıfı, Resmî İlkokul, Resmî Ortaokul, Resmî İmam Hatip Orta Okulu, Resmî Genel Ortaöğretim Okulu ve Resmî Mesleki ve Teknik Ortaöğretim okullarında görev yapan 232 yönetici (müdür ve müdür yardımcıları) oluşturmaktadır. Bu araştırma, evrendeki 232 katılımcı içinden 191 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir.Araştırmada kullanılan verileri toplamak için okul yöneticilerine ait bazı demografik bilgileri belirlemek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen `Kişisel Bilgi Formu` kullanılmıştır. Ayrıca farklı araştırmacılar tarafından geliştirilen `Açık Liderlik Ölçeği`, `Örgütsel Adalet Ölçeği` ve `Örgütsel Erdemlilik Ölçeği` kullanılmıştır.Araştırmanın bulguları incelendiğinde, Açık Liderlik Ölçeği ile üç alt boyutu arasında pozitif yönde anlamlı korelasyon bulunmaktadır. Açık Liderlik Ölçeği, Gücün Kabulü ve Sürekli Paylaşımı, Merakı Destekleme ve Hesap Verebilirlik alt boyutları ile yüksek düzeyde; Sosyal Ağların Etkin Kullanımı alt boyutu ile ise orta düzeyde korelasyon göstermektedir. Açık Liderlik Ölçeği, Örgütsel Adalet Ölçeği ve alt boyutları arasında pozitif yönde, anlamlı ve orta düzeyde korelasyon göstermektedir. Açık Liderlik Ölçeği ile Örgütsel Erdemlilik Ölçeği pozitif, anlamlı, orta düzeyde korelasyon göstermektedir. Örgütsel Adalet Ölçeği, kendi boyutlarının tamamı ile pozitif, anlamlı ve yüksek düzeyde korelasyon göstermektedir. Örgütsel Adalet Ölçeği ile Örgütsel Erdemlilik Ölçeği arasında pozitif, anlamlı ve orta düzeyde korelasyon bulunmaktadır.Örgütsel Adalet Ölçeği'ne göre okul müdürlerinin puan ortalamaları, müdür yardımcılarından anlamlı seviyede daha yüksektir. Örgütsel Erdemlilik Ölçeği'ne göre erkek okul yöneticilerinin puan ortalamaları kadın okul yöneticilerinin puan ortalamalarından anlamlı seviyede daha yüksektir. Örgütsel Erdemlilik Ölçeği'ne göre, okul müdürlerinin puan ortalamaları, müdür yardımcılarının puan ortalamalarından anlamlı seviyede daha yüksektir. 21 yıl ve üzeri kıdemi olan okul yöneticilerinin Örgütsel Erdemlilik düzeyleri; 0-5, 6-10 ve 11-15 yıl kıdemli olanlardan anlamlı daha yüksektir.Araştırma sonuçlarına göre Açık Liderlik davranışının, Örgütsel Adalet algısı ve Örgütsel Erdemlilik ile yordandığı görülmüştür. Bireylerin Örgütsel Adalet algısı ve Örgütsel Erdemlilik algıları Açık Liderlik davranışı üzerinde etkilidir. Bu bakımdan uygulayıcıların, okul yöneticilerinin gelecekteki öğretim politikalarının oluşturulması aşamasında bu durumu göz önünde bulundurmaları eğitim ve öğretimin geleceği açısından önemlidir. Bu bağlamda, Yükseköğretim Kurumu, Millî Eğitim Bakanlığı ve araştırmacılara okul yöneticilerinin Örgütsel Adalet ve Örgütsel Erdemlilik düzeylerinin eğitim örgütlerinde yer alan tüm aktörlerin algılarına göre araştırmalar yapılması önerilir.Anahtar Kelimeler: Liderlik, Açık Liderlik, Örgütsel Adalet, Örgütsel Erdem, Okul Yöneticileri

The aim of the study is to analyse the relationships between open leadership, organizational justice and organizational virtue of the school administrators. In this research, a comparative relational screening model which is one of the quantitative research methods was used.The population of the study consisted of 232 administrators working in the public preschool, primary, secondary and high school in the Ministry of National Education, 2018-2019 educational and training year in the district of Beylikdüzü in İstanbul. In this study, 191 participants were reached.`Personal Information Form` developed by the researcher to determine some demographic information of school administrator and `Open Leadership Scale`, `Organizational Justice Scale` and `Organizational Virtue Scale` developed by the other researchers were used to collect data in the study.When the findings of the study were examined, there was a positive correlation between the Open Leadership Scale and the three sub-dimensions of this scale. There was a high correlation between Open Leadership Scale, Acceptance and Continuous Sharing of Power, Curiosity Support and Accountability sub-dimensions but there was a moderate correlation with the sub-dimension of Effective Use of Social Networks. There was a positive, significant and moderate correlation between Open Leadership Scale, Organizational Justice Scale and its sub-dimensions. There was a positive, significant and moderate correlation between Open Leadership Scale and Organizational Virtue Scale. Organizational Justice Scale has positive, significant and high correlation with all of its dimensions. There was a positive, significant and moderate correlation between Organizational Justice Scale and Organizational Virtue Scale.According to the Organizational Justice Scale, the mean scores of school principals were significantly higher than the deputy principals. According to the Organizational Virtue Scale, the average score of the male school administrators are significantly higher than the average score of the female school administrators. According to the Organizational Virtue Scale, the mean scores of school principals were significantly higher than the average scores of deputy principals. Organizational virtue levels of school administrators who have seniority of 21 years or more weree significantly higher than those who have 0-5, 6-10 and 11-15 years of seniority of school administration.According to the results of the research, Open Leadership behavior was predicted by Organizational Justice perception and Organizational Virtue. Individuals' perception of Organizational Justice and Organizational Virtue have an impact on Open Leadership behavior. In this regard, it is important for the future of education and training that practitioners take this situation into consideration when formulating future teaching policies of school administrators. In this context, it is recommended that Higher Education Institution, Ministry of National Education and researchers conduct research based on the perceptions of all the actors in the educational organizations on the levels of Organizational Justice and Organizational Virtue of school administrators.Keywords: Leadership, Open Leadership, Organizational Justice, Organizational Virtue, School Administrators