Türkiye`ye yönelik finansal sermaye akımlarının tasarruf ve yatırım üzerine etkisi

Abstract

1980'li yıllar sonrasında gelişmekte olan ülkelerde yaygınlaşan finansal serbestleşme uygulamalarıyla birlikte bu ülkelere olan sermaye akımları hız kazanmıştır. Dış finansal kaynaklara erişimlerini artırarak kalkınmalarını sağlayabilecekleri düşüncesiyle finansal serbestleşme politikalarını benimseyen bu ülkelere yönelik sermaye akımları finansal serbestleşme sonrası süreçte hem yüksek hacimlere ulaşmış hem de resmi kaynaklardan özel kaynaklara kaymıştır. Sermaye akımlarını tümüyle serbestleştirildiği 1989 yılından itibaren Türkiye ekonomisine yönelen sermaye akımları da hız kazanmış ve diğer gelişmekte olan ülke tecrübelerine paralel olarak önemli boyutlara ulaşmıştır. Uluslararası fonlar yöneldikleri ülke ekonomisinin makroekonomik göstergeleri üzerinde olumlu ve olumsuz çeşitli etkiler yaratmışlardır. Uluslararası sermaye akımlarının bu etkileri birçok araştırmaya kaynaklık etmiştir. Bu çalışma da finansal sermaye akımlarının yurtiçi tasarruflar ve yatırımlar üzerindeki etkilerini Türkiye ekonomisi için zaman serisine dayalı ekonometrik yöntemlerle analiz etmektedir. Bu amaçla, uygulamalı analizlerde 1991:4-2012:2 arasındaki dönem için üçer aylık veriler kullanılarak sınır testi ve ARDL yaklaşımı metodolojileri uygulanmıştır. Finansal akımlarının etkisinin tespitine yönelik olarak iki ayrı finansal sermaye değişkeni tanımlanmıştır. Bunlardan ilki

Capital flows to developping countries has been accelerated with the expansion of financial liberalization applications of these countries following the 1980s. Capital flows to these countries, which have adopted financial liberalization policies with the aim of increasing their development by accessing to external financial resources, both reached high volumes and shifted from official resources to private resources after the financial liberalization process. Capital movements towards Tukish economy have also gained pace and reached substantial levels, in parallel to other developing countries, since 1989 when the capital flows are entirely liberalized. International capital flows created various positive and negative effects on the macroeconomic indicators of the host country. These effects of international capital movements have been the source of several previous researches. This study aims to investigate the effects of financial capital flows on domestic savings and investments in Turkish economy by using econometric methods based on time series. To this end, methodology of bound test and ARDL approach is employed in empirical analysis, using quarterly data for the time period from 1991:4-2012:2. For the identification of the effects of financial flows, two different types of financial capital flow variables are determined. The first one is