Felsefi hermeneutik bakımından Cumhuriyet Döneminde Türk müziği

Abstract

Müzik ve müzik eğitimi, antik çağlardan beri insan hayatında etkin rol oynayan bir unsurdur. Hermeneutik ise ipuçları antik dünyada da bulunan fakat modern anlamda Schleiermacher ile geliştirilmeye başlanmış bir yöntemdir. Araştırmamızda sosyal bilimleri hedef alan ve pratik bir genel hermeneutik olan Gadamer'in felsefi hermeneutik yaklaşımını kullanacağız. Bu pratik genel hermeneutikle, Erken Cumhuriyet Dönemi bestecileri `Türk Beşleri` ekseninde, Cumhuriyet Dönemi'nde Türk müziğindeki çağdaşlaşma çalışmalarını inceleyeceğiz. Felsefi hermeneutik yaklaşımın temelleri anlatıldıktan sonra, felsefe-bilimin bugün de konusu olan, müzikte anlam ve içerik problemi, Cumhuriyet Dönemi'nde; Türk müziğindeki çağdaşlaşma çalışmalarının yaşandığı yıllar olan 1924 ile 1950 arasında ele alınacaktır. Çalışmanın amacı, anlamanın bir şey bize hitap ettiğinde başladığını, `yorum`un ise kültürel, tarihsel ve siyasi öğelerle iç içe olduğunu ve felsefi hermeneutiğin müziğe tatbik edilebilir olduğunu göstermektir. Yöntem probleminden başlanarak, felsefi hermeneutiğin temel kavramları incelenecek; ardından sanat eserinin hermeneutik anlamı ele alınarak, Cumhuriyet Dönemi'nde Türk müziğindeki çağdaşlaşma çalışmaları incelenecektir. Son olarak, sonuç ve çalışmanın bize bıraktığı sorular paylaşılacaktır.Anahtar Kelimeler: Müzik, Gadamer, Hermeneutik, Müzikte Anlam, Türk Beşleri, Cumhuriyet Dönemi Türk Müziği, Felsefi Hermeneutik.

Music and its education have been played an active role in humankind's life since ancient times. As to hermeneutic, its origin might be found in antient world, however, it was developed by Schleiermacher in a modern sense. Methods such Linguistic, legislative and theological hermeneutic was put away, and a general hermeneutic was tried to be created. Gadamer's philosophical hermeneutic method, which is a practical general hermeneutic and targets social sciences, is a method that we will use in our study. With this practical general hermeneutic method, within the scope of `Turkish Fives`, we will examine the modernization studies in Turkish Music during Republic Period. Having laid a foundation of Philosophical Hermeneutic method, the problem of content and sense in music, which is a current subject, in Republic Period; the years between 1924 and 1950, in which the modernization studies in Turkish is lived, will be discussed.When it comes to purpose of the study that is to show that philosophical hermeneutic is an applicable method to music and it lives in the same pocket with cultural, historical and political items which we call as comment and that understanding starts when something starts to address us. Starting with problem of method, basic concepts of philosophical hermeneutic will be examined; then modernization studies in Turkish Music during Republic Period will be investigated, by taking the hermeneutic meaning of work of art. Lastly, the questions which the study and the conclusion leave us, will be shared.Key Words: Music, Gadamer, Hermeneutic, Sense in Music, Turkish Fives, Republic Period Turkish Music.