Derrida`da logosmerkezcilik eleştirisi

Abstract

Bu çalışmada, Derrida'nın logosmerkezcilik eleştirisi ekseninde Batı felsefe geleneği boyunca kurucu kavramlardan biri olan logos kavramının inşa, gelişim ve çözülme süreci ile bu süreç boyunca logos'un karşısına onun diyalektik karşıtı olarak oturtulan yazı kavramının dönüşümü ele alındı. Bu bağlamda logos'un canlı, her bakımdan kendine yeter ve ruhun simgesi olarak addedilmesi ve zamanla töz, varlık, idea, ousia gibi mutlak imlenenlere, dolayısıyla mevcudiyet metafiziğine kaynaklık edişi; yazının ise logos'un ölü izi, ona eklenmiş değersiz bir parça olarak algılanışına yönelik Derrida'nın eleştirileri, bu algının kurgusallığını açığa çıkarmak için başvurduğu dekonstrüksiyon yöntemi üzerinden değerlendirmeye tabi tutuldu.Çalışmanın iki temel kalkış noktası bulunmaktadır. İlki Derrida'nın eleştirilerini takip ederek modern dönemde mutlak merkez fikrine ve mevcudiyet metafiziğine yöneltilen eleştirilere rağmen Antik Yunan'dan modern döneme logos'un merkezi konumunun, onun bu konumunu sarsmaya çalışan metinlerde dahi bir şekilde korunduğudur. Bu noktada logos'un mutlak merkez olarak addelişinin kurgusallığını açığa çıkarmada yazıya –onu bir başka merkeze dönüştürmeden– bir araç olarak başvurmanın imkânı soruşturulmuştur. İkincisi Derrida'ya biraz mesafe alarak ayrımın dokunduğu uzun dönem boyunca tarihsel olanın, felsefi olanın ardından gelmediği; aksine onunla birlikte iş başında olduğu ya da daha çok onu mümkün kılan zemin olduğudur.

In this study, construction, development and unraveling process of logos concept which is one of founder concept across Western philosophy tradition based on logocentrism critics of Derrida as well as transformation of writing concept placed against logos as dialectic opposite of logos during this process are investigated. In this context, assumption of logos as live, self-contained in all terms and as the symbol of sprit and serving source to absolute signified such as presence, being, idea, ousia hence metaphysics of presence as well as Derrida's critics on perception of writing as dead trace of logos, as an invaluable part attached to it are subjected to evaluation over deconstruction method Derrida applied to clarify fictiveness of this perception. The study has two basic points of origin. First is protection of central position of logos from ancient Greece to modern periods in spite of critics directed to absolute center idea and metaphysics of presence in modern periods following of Derrida even in the articles trying to unsettle its position in some way. At this point, the possibility of employing writing as a tool –without transforming it to another center– to reveal fictiveness of assumption of logos as an absolute center is invested. Second is during the long term of difference by taking some way from Derrida that historical one does not follow philosophic one but in contrary works with it or rather it is the basis making it possible.