Çağdaş İslam düşüncesinde insan ve siyaset Said Nursi örneği

Abstract

Günümüzdeki din akımlarından biri olan ve `Risale-i Nur` adlı eserlerin etrafındateşekkül eden topluluğun önderi olan Said Nursi, 20. Yüzyılda fikirleriyle kendindençokça bahsettirmiş bir İslam âlimidir. Görüşleri, dini ve siyasi çevrelerde, gerekhayatında gerekse vefatından sonra çokça tartışılmış, muhalifleri tarafındaneleştirilmiş, birçok kişi tarafından da hayat tarzı olarak benimsenmiştir. Kendisinitakip ettiğini iddia eden talebeleri arasında dini, siyasi ve içtimai birçok meseledefarklı yorumlar yapılmaktadır. Bugüne kadar görüşleri hakkında birçok araştırmayapılmasına rağmen, hâlâ incelenmeye ve araştırılmaya değer açığa çıkmamış veyaüzerinde tartışılan birçok mesele bulunmaktadır.Said Nursi'nin eserlerinde İslam'ın dört temel esası olan Kur'an, sünnet, icma vekıyasın dışına çıkılmadığı görülmektedir. Eserlerinde pozitif bilimlere ters düşecekizahlar göze çarpmamaktadır. Yazdığı Risale-i Nur adlı tefsirinde, İslam dini ile pozitifbilimleri uzlaştırmayı hedeflemiştir. Modern bilimin ve demokratik yönetimanlayışının İslam dini ile uyumlu olduğunu ortaya koymaya gayret etmiştir.Osmanlı'nın son dönemlerinde İslamcılık ve İttihadı İslam düşünce akımınıniçerisinde yer almıştır. Toplumdaki bağların güçlenmesi için çalışmalar yapmıştır.Eğitim kurumlarında medrese, tekke, mektep arasındaki ayrılıkları gidermek içinyaptığı çalışmaları, İslam coğrafyasında menfi milliyetçiliğin zarar vermemesi içinyaptığı çalışmaları, sosyal hayatta da imtiyaza karşı çıkarak halkın kaynaşması içinyaptığı çalışmaları bunlardan bazılarıdır. Bu açıdan bakıldığında, Said Nursi'nineserlerinden siyaset ve yönetime temas eden kısımlarının incelenmesinin önem arzettiği anlaşılmaktadır.

Said Nursi, who is one of the leading figures of the current religious movements inthe Islamic world, formed his unique works called `Risale-i Nur.` Indeed, he is anIslamic scholar who has been mentioned and followed by many people in 20thcentury. His views have been widely discussed, criticized by his opponents and alsoembraced by many as a lifestyle in religious and political circles. There are manydifferent interpretations of religious, political and social issues among those whoclaim to follow him. Although there have been many researches on their views todate. I argue, moreover, that there are still many complicated issues that have notyet been explored and are worth investigating. It appears that Said Nursi's works donot go beyond the Qur'an, Ijma, Sunna and Qiyas, which has fashioned the essencesof Islam. In his works, the explanations that will contradict positive sciences do notexist. In his commentary, Risale-i Nur, he aimed to reconcile Islam with positivesciences. He aimed to show that modern science and democratic governance arecompatible with the Islamic religion. In the last days of the Ottoman period, the ideaof `Islamic Union` were involved in the Islamic political and intellectual movement.As it grows, Nursi has worked to strengthen the bonds in the Muslim society. He triedto associate traditional education with the modern one by purging the madrasa, thetekke and the modern school in the educational institutions. Moreover, he worked tomake differences by preventing the damage of the ethnic nationalism in the Islamicworld, and struggled for the integration of the people. From this point of view, it isunderstood that the parts of Said Nursi's works which are in contact with humanbeing, politics and governance is crucial to study.