Devlet ve devletçilik tartışmaları içinde Kadro dergisi

Abstract

Türkiye'nin önemli fikir dergilerinden biri olan Kadro dergisi, 1932-1935 yılları arasında 36 sayı olarak yayımlanmıştır. Dergi, savaş sonrası Avrupa'da totaliter devletlerin yükselişe geçtiği koşullarda, Türkiye'de otoriter, üniter bir devlet modeli ve istikrar arayışını yansıtmaktadır. Kadro dergisi, hem parti hem de aydın çevrelerinde devlet ve devletçiliğe ilişkin yaklaşımlarda devlet ve hükûmet çevrelerinin de ötesine geçen bir söylemle, farklı, çelişkili ve seçmeci (eklektik) bir yorum ve bakış açısı getirmiştir. Yayımlandığı koşullarda devlet ve devletçilik tartışmaları içinde Kadro'nun devlet modeli ve devletçilik tezlerinin anlaşılması, tarihsel ve siyasal bağlamın irdelenmesini zorunlu kılmıştır. Bu nedenle, bu çalışma metinsel, tarihsel ve siyasal çözümleme yöntemiyle yapılmıştır. Çalışma kapsamında derginin bütün sayıları irdelenerek Kadro yazarlarının ortaya koydukları model, anlayış ve tezlerin kapsamı, sınırları ve niteliği saptanmıştır. Kadro dergisi, kurucu iradenin program, ilke ve siyasetini yorumlayarak bir devlet modeli ve devletçilik anlayışı geliştirmiştir. Fakat dergideki yazı ve yorumlarda, kurucu iradenin ilke, program ve siyasetlerini eleştiren ve aşan bir tutum, yaklaşımla ve anlayış görülmüştür. Kadro'da yayımlanan yazı ve yorumlarla ortaya konan bu model ve yaklaşımın arka planında yer alan tarihsel ve düşünsel kökenlerle Türkiye'de devletin otoriter niteliği gösterilmiştir.

Kadro, one of the most significant political journals in Turkish history, was published as 36 issues from 1932 till 1935. The journal is known to have reflected the search for an authoritarian and unitary state model as well as stability in Turkey as the totalitarian states were on the rise in Europe in post-war era. Kadro introduced a different, conflicting and eclectic interpretation and viewpoint to the concept of state and statism among both the party and the intelligentsia by using a discourse that went far beyond the state and governmental authorities. Understanding of the state model and statism theses proposed by Kadro among the discussions as to the state and statism concepts under the conditions of the time makes it indispensable to analyse the historical and political context. This study, therefore, makes use of textual, historical and political analysis method. All the issues of the journal have been duly reviewed to determine the scope, limitations and properties of the model, understanding and theses advocated by Kadro authors for the purpose of this study. Kadro journal is understood to have upheld a state model and concept of statism by interpreting the programme, principles and political agenda of the founding power. The essays and comments in the journal, however, contain an attitude and approach that is critical of the principles, programmes and politics of the founding power. The historical and intellectual roots in the background of the model and approach substantiated with the essays and comments published in Kadro indicate the authoritarian quality of the state in Turkey.