Rehber hizmet sunucuları ve uygulamaları

Abstract

Bilgisayar ağları ve Internet gibi donanımsal ve yazılım olarak dağıtık yapılarınartmasıyla veri tekrarı, ortak veri kullanımı, veri tutarsızlığı gibi yeni kavramlarönem kazanmıştır. Bu çalışmada işletim sistemleri ve çok programlı ortamlarda, adıgeçen kavramlara bağlı oluşan sorunlara çözüm olabilecek yapıların oluşturulmasıirdelenmiştir.Özel olarak İşletim sistemleri bazında Linux (aynı zamanda UNIX) işletim sistemleriüzerindeki kullanıcı hesaplarının tek bir noktadan yönetilmesiyle veri tutarsızlığı vegereksiz veri tekrarının nasıl önlenebileceği gösterilmiştir. Aynı zamanda mevcutsistemde her platformun kendi kullanıcı rehberinde bu bilgileri saklamak zorundaolduğu ve bunun bir çok sorunu beraberinde getirdiği vurgulanmıştır.Çoklu programlar bazında ise, bir çok yazılım tarafından ortak kullanılması gerekenörneğin Personele, Müşteriye ait bilgilerin standart bir veritabanı üzerindenerişilebilme zorunluluğu söz konusudur. Bu zorunluluktan dolayı her yazılım içinveritabanları tasarlanmakta ve bir yazılım diğer yazılımın kullandığı verilereerişememektedir. Bu durumun, bilgilerin çeşitli kaynaklarda gereksiz yere tekraredilmesine sebep olacağı açıktır. Böyle bir yapının yönetilebilirliği ise son derecezordur.Yukarıda bahsedilen iki sorunun çözümü de rehber hizmet sunucularının (directoryservice servers) kullanımı ile sağlanabilir. Bu alanda en gelişmiş ve standart halinegelmekte olan rehber hizmet sunucusu teknolojisi LDAP' (Lightweight DirectoryAccess Protocol). tır. LDAP bu anlamda bir çözüm olmakla beraber yazılımgeliştiricilerin, yazılımlarına mutlaka bu desteği kazandırarak, bu yazılımların LDAPrehber sunucularına erişebilir olmalarını sağlamaları gerekmektedir.Bu tez çalışmasında, yukarıda bahsedilen sorunların önerilen rehber hizmet sunucusuyapısı ile nasıl giderilebileceği kapsamında genel anlamda rehber hizmet sunucularıve bu rehber hizmet sunucularına erişim yöntemleri incelenecektir. Bu bağlamdaX.500, NIS, NIS+ ve özel olarak LDAP yapıları üzerinde durulacaktır. LDAP' ın busistemlere göre avantajı işlenecektir. LDAP rehber servis sunucuları ile İlişkiselVeritabanları (Relational Databases) arasında karşılaştırma yapılacaktır.

With the increase in software and hardware such as Computer Networks andInternet, some new concepts like data redundancy, shared data use, and datainconsistency have gained importance.In this study, the formation of the structuresthat would be a solution to the problems related to these concepts is studied.In particular,in the operating system Linux (also UNIX), by managing the useraccounts from a center, it was shown how to prevent the data inconsistency andunnecessary data redundancy. At the same time, it was emphasized that theseinformation must be stored in every platform`s own user guide and that this causesmany problems.In multi-programs, for instance, there is a necessity of the accessibility ofinformation about customers by a standart database, Personel which is needed to beused collectively by many software. Because of this compulsory, for each software adatabase is constructed and one software cannot access the other software?s data. It isclear that this situation will lead to unnecessary repitition of data in various sources.The management of such a structure is extremely difficult.The solution to these two problems mentioned above can be supplied by usingdirectory services. In this field, the most developed and currently being a standartdirectory service is LDAP(Lightweight Directory Access Protocol). From this pointof view, LDAP is a good solution and software developers should provide theirsoftwares with access to LDAP directory services by definitey supplying thissupporter to their softwares.In this thesis, directory services in the scope of how the problems mentioned abovecan be overcome by recommended directory service structure and the methods ofaccessing these directory services will be studied. It is going to be studied X.500,NIS, NIS+ and in particular LADP. The advantage of LADP for these systems willbe held. LADP directory services and Relational Databases will be compared