Kullanıcı erişimi açısından üniversite kütüphaneleri web siteleri arayüz-içerik uyumu sorunu

Abstract

Çalışma üniversite kütüphaneleri web sayfalarının ara yüz-içerik uyumu sorunununkullanıcı erişimi açısından irdelenmesini kapsamaktadır. Hedef, kullanıcı erişimleriaçısından ara yüz ve içerik arasındaki uyumun ne tür iletişim engelleri yarattığınınortaya konması ve web sitelerinin içerikleri ile ara yüzlerindeki uyumun kullanıcıyaetkisinin ortaya konulmasıdır.Araştırmada, web sayfalarının tasarım nesneleri olarak barındırdıkları özelliklerisıralanmakta, yine kütüphaneler örneğinden yola çıkılarak kullanıcılarınınbeklentileri ile uyumlu içeriklere sahip olup olmadıklarını incelenmekte, kullanıcımemnuniyeti ile içerik-ara yüz arasındaki ilişkiyi ortaya konulmaktır. Bu çerçevedeRoman Jakobson'ın sözlü iletişim modeli temel alınıp sayfaların analizine girişilerek,kullanıcı sormacaları ile karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma sırasında websitelerinin kişi ya da kurumların göstereni olarak, erişimcilerle hangi göstergelerikullanarak iletişim kurdukları incelenmiştir. Bunun yanında kaçınılmaz olarakiletişim bilimleri, göstergebilim, web tasarımcılığı ve konunun özeli olarakkütüphanecilik biliminin gerek içerik gerekse tasarımla ilgili görüşlerindenyararlanılmıştır. Sormaca uygulanarak göstergelerin kullanıcılarca nasıl algılandığı,bir iletişim süreci aracı olarak web sayfalarının kullanıcıları ile iletişimleri,kullanıcıların algı ve ihtiyaçları çerçevesinde incelenerek değerlendirmeler veçözümlemelere gidilmiştir.Çalışma, ara yüz ve içerik tasarımı gerçekleştirilirken kullanıcı odaklı düşünülmesigerektiği ve göstergebilimsel ilkeler dikkate alınarak hareket edildiğinde websayfaları aracılığı ile gerçekleştirilen iletişim süreçlerinin başarısının arttığını ortayakoymaktadır.Aynı zamanda farklı kullanıcı gruplarına sahip web sitelerinin, bu farklıkullanıcıların özelliklerini ile eğilimlerini dikkate alarak gerçekleştirecekleritasarımların, kullanıcıların siteleri kullanımlarını olumlu yönde etkileyebileceğisonucuna ulaşılmaktadır.Anahtar Sözcükler: Üniversite kütüphaneleri web sayfaları, ara yüz- içerik uyumu,web ara yüzleri, web içerikleri, web tasarımı ve göstergebilim, iletişim ve kütüphaneweb sayfaları, kullanıcı odaklı web tasarımı.

This study contains the examination of interface-content coherence problem ofuniversity libraries? web sites in terms of user access. The purpose is to explain howcoherence problem between interface and content creates communication difficultiesand to clarify the effect of the coherence between the contents of web sites andinterfaces for the user.In the study, features that the web sites incorporate as design subjects are specified, itis examined whether the web sites have the contents which are coherent for theirusers? expectancies, and the relation between the user satisfaction and contentinterfaceis put forth. In this context, user questionnaires have been compared andcontrasted by taking Roman Jakobson?s verbal communication model as a base andanalyzing the pages. Throughout the study, it is examined which signs web sites, asthe signifier of persons or institutions, use in order to communicate with users.Besides, the ideas of communication science, semiology, web design, and beingspecific to the subject, the ideas of library science about both content and design areinevitably benefited from. By applying the questionnaire, it is appraised and analyzedhow the signs are perceived by the users, how web pages as a tool of communicationprocess communicate with their users by the framework of the users? perceive andnecessities.The study reveals that it must be thought as user-focused while interface and contentdesign are realized, and also that the success of communication processes which arerealized via web pages increase when semiological factors are considered.When the designs which are to be created by the web sites that own different usergroups as in the university libraries are created by considering the characteristics andtendencies of these different users, it is concluded that it could affect the users? useof sites positively.Key Words: Web pages of university libraries, interface-content coherence, webinterfaces, web contents, web design and semiology, communication and library webpages, user-focused web design.