Haldun Taner`in Vatan Kurtaran Şaban adlı Kabare oyunu ve epik tiyatro

Abstract

Güncelliğini hâlâ korumakta olan yazarlardan Haldun Taner, gerek tiyatro yazınlarıyla gerek fikir yazılarıyla gerekse öykü alanında vermiş olduğu eserlerle Türk edebiyatında ismi uzun yıllar anılacak sanatçılardandır. Özellikle edebiyatımıza tiyatro alanında getirmiş olduğu yeni soluklar dolayısıyla Türk tiyatrosundaki önemi gün geçtikçe artmaktadır. Vatan Kurtaran Şaban adlı oyunuyla kabare türü tiyatro denen politik hiciv tiyatrosunu ülkemize getirmiş, başarılı bir şekilde uygulamış ve bu tiyatronun öncüsü olmuştur. Kabare tiyatrosuyla birlikte epik tiyatronun da ülkemizde temellerini atan Taner'in, Vatan Kurtaran Şaban oyununda epik tiyatronun izlerini bulmak mümkündür. Bertolt Brecht'ten aldığı epik tiyatro anlayışını tiyatromuzun kalıplarıyla yoğurup yeni bir şekil ortaya çıkartan Taner, Bertolt Brecht'ten aldığı epik tiyatroyu olduğu gibi uygulamamış onu kendi özlerimizle birleştirmiştir. Çalışmamızda Türk Tiyatro Tarihi'ne yön vermiş olan Bertolt Brecht ve Stanislavski sistemleri hakkında bilgi verilmiş, karşıtlıkları üzerinde durulmuş, Haldun Taner'in tiyatro anlayışı anlatılmış ve Vatan Kurtaran Şaban adlı kabare oyununda Bertolt Brecht'in sistematize ettiği epik tiyatro öğeleri aranmıştır.

Haldun Taner, one of the writers who still keeps his reputation up to date, is an artist who will be called for many years in the name of Turkish Literature, with works given in theater literature, as also ideas and short stories. In particular, his importance in Turkish theater is increasing day by day, with the new breathes he brang to the field of theater in our literature.With `Vatan Kurtaran Shaban`, he brang political satire theater called as cabaret type theater to the country, successfully implemented and became the forerunner of this theatrical. It is possible to find the traces of the epic theater in the game of Taner, `Vatan Kurtaran Shaban`, who also set the foundation of the epic theater together with the cabaret theater. Taner, revealed a new shape by kneading Bertolt Brecht's epic theater idea with our theater form, as he did not apply the epic theater in Bertolt Brecht's form but he united it with our own essence. This study, informs about Stanislavski and Bertolt Brecht systems which gave a direction to the history of Turkish theater, with emphasizing their contrasts, with explaining Haldun Taner's understanding of theater and with searching epic theater's items that Bertolt Brecht systematized, in the cabaret theater `Vatan Kurtaran Shaban`.