Türkiye`de yerel yönetim politikaları ve mevcut bazı siyasi partilerin yerel yönetim yaklaşımları

Abstract

Yerel yönetimler tarafından yürütülen hizmetler, günlük hayatımızın çeşitli yönlerini kapsamaktadır. Bir belde içinde yaşayan veya büyük kentlerde ikamet eden bireyler, merkezi yönetimden önce yerel yönetim kuruluşları ile sürekli temas halindedir. Yerel yönetimler aynı zamanda demokrasi pratiklerinin ve yerel siyasetin geliştiği önemli kuruluşlar olarak karşımıza çıkmaktadır.Son yıllarda öne çıkan küreselleşme, yerelleşme, iyi yönetişim, hesap verebilirlik ve hizmet kalitesi gibi kavram ve gelişmeler yerel yönetimlerin önemini bir kat daha artırmıştır. Dünyada yaşanan bu gelişmelerle birlikte, ülkemizin AB?ye uyum süreci, toplumsal talepler, kamu yönetiminin iç yetersizlikleri ve modernleşme çabaları, Türkiye?de genel kamu yönetimini olduğu kadar yerel yönetimlerde de yeniden yapılanma sürecinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Kamu yönetim sisteminin yeniden yapılandırılması konusunda gerçekleştirilecek reformların tasarlanarak iktidarlar tarafından hayata geçirilmesi ise siyaset kurumunu ön plana çıkarmaktadır. 123Yerel yönetimleri yakından ilgilendiren ve Cumhuriyet dönemi boyunca uzun süre yürürlükte kalan birçok yasanın artık toplumsal ihtiyaçların karşılanması konusunda yetersiz kalması değişimleri de beraberindegetirmektedir. Bu çerçevede, 2004 yılında 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu, 2005 yılında ise 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ve 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanunu olmak üzere yerel yönetimlerle ilgili temel yasalar yenilenmiş ve uygulanmaya başlanmıştır. Ülkemizde siyasi partilerin büyük oranda parti programlarına önem verdikleri görülmektedir. Diğer yandan programı bulunmayan partilerden söz etmek mümkün değildir. Seçim dönemleri öncesinde siyasi partiler tarafından hazırlanan seçim beyannameleri de iktidar olunması halinde gerçekleştirilmesi planlanan çalışmaları kapsamaktadır. Ancak siyasi partilerin iktidar olmaları veya parlamentoda muhalefette iken bile, var olan programlarına ya da seçim beyannamelerine bağlı kalmadıkları hatta programlarına aykırı pek çok uygulamaya imza attıkları da görülmektedir. Tezimizin esasını oluşturan yerel yönetimlerle ilgili siyasi partilerin programlarında ve seçim beyannamelerinde kamuoyuna söz verdikleri ve hayata geçirmeyi planladıkları çalışmalar bu bakımdan önem taşımaktadır.Türkiye?de siyasal partilerin yerel yönetim politikaları ve bu politikaların yönetime yansımasını incelemeyi amaçlayan çalışmanın birinci bölümünde siyasal parti ve yerel yönetim kavramlarının üzerinde durulmakta, siyasal parti özellikleri ile yerel yönetim türleriyle ilgili çeşitli tanımlara yer verilmektedir. Cumhuriyet döneminde yerel yönetim yaklaşımlarının incelendiği ikinci bölümde, Türkiye?nin yerel yönetimlerle ilgili geçirdiği dönüşüm ele alınmakta, planlı dönemin getirdiği düzenlemelerle birlikte siyasetin yerel politikalar üzerindeki etkisi irdelenmektedir.Çalışmanın son bölümünde ise 2011 genel seçimleri sonrası TBMM?de grubu bulunan Adalet ve Kalkınma Partisi (AK PARTİ), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Barış ve Demokrasi Partisi?nin (BDP) savundukları yerel yönetim anlayışlarının parti programlarına yansıması ve 124yerel yönetimler konusunda seçim beyannamelerinde yer verdikleri görüş ve temel hedefleri incelenmiştir

Today, services run by local governments have encompassed various areas of our daily lives. People, who live in towns or even those who live in big cities, first get in touch with local authorities. Local governments are also crucial institutions where we can see effective democracy practices and considerable local policy improvements.Some concepts and improvements such as globalism, localization, good governance, accountability and service quality that have become prominent in recent years made us see how important the presence of local governments is. With all these improvements happening in the world, Turkey?s adaptation process to the European Union (or EU), societal demands, internal inadequacy in public administration and modernization efforts have caused restoration/ restructuring process all over again in general public administration as well as in local administrations. Reforms designed by the government and carried out to the real life in respect of restoration of public administration system additionally make the political establishment a pioneer source in today?s Turkey.126Many laws that were in force during the early years of Turkey and are closely relevant to local administrations have become very insufficient in fulfilling societal needs, especially in recent years. As a result, we have started seeing many changes in local administrations to satisfy the needs of today?s Turkey. Within this context, basic laws such as Metropolitan Municipal Law numbered 5216 (or No.5216) in 2004, Municipal Law numbered 5393 in 2005, Province Special Administration Law numbered 5302 and District Administration Union Law numbered 5355 that are directly related to local administration have been renewed and carried out effectively. In our country, it is possible to see that most political parties substantially emphasis on their political programs. On the other hand, it is impossible to talk about the other parties with no political agenda. (Election) memorandum prepared by political parties before every election term includes the works that will be put in action as well if they take over the office. However, it is unfortunate to see that political parties that take over the office or even when they are in parliament as opposing parties do not stick to their existing political agenda or their election memorandum. In fact, it is no surprise to see that they implement a lot of actions, which completely contradicts with their political agenda.In this regard, forming the basis of our thesis is directly related to local governments and electoral programs (or election memorandum) of political parties promised to implement the planned activities to the public declarations are crucial.The first part of this study emphasis on the concept of political parties and their local administration policies. Political parties in Turkey, which aim at examining the reflection of the administration of these policies in local governments, features of political parties and the types of local management are included in various definitions.The second part examines the local management approaches in the Republican period, the transformation of the relevant local authorities in Turkey 127are discussed, along with the regulations brought by the planned politics is concerned with the impact on local policies.In the last part of the study, we talk about the Justice and Development Party (AKP), Republican People's Party (CHP), the Nationalist Movement Party (MHP) and the Peace and Democracy Party (BDP) that have a group in parliament after general elections in 2011. Their advocated approaches to local government policies and the actual reflection of those programs in local administrations including their opinions and declarations were the main targets of this research.