3194 sayılı İmar Kanunu`na göre yapılan imar planlarının yargısal denetimi

Abstract

Bu çalışmada; devlete anayasal bir ödev olarak verilen, 3194 sayılı İmar Kanunu'na göre yapılan ve idari bir işlem türü olan imar planlarına karşı açılan iptal davasına ilişkin yargısal denetim süreci öncelikle, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 14. maddesinde sayma yoluyla belirlenen ön koşullar yönünden incelenmiş ve ön koşullar yönünden herhangi bir eksiklik bulunmaması halinde mahkemenin, işin esası hakkında karar verirken dikkat ettiği hususlar, ilk derece mahkemelerinin ve Danıştay'ın konuya ilişkin kararlarından faydalanılarak imar planının iptal sebepleri ve çözüm yolları üzerinde durulmuştur.Hukuk devletinde iptal davası idarenin hukuka uygunluğunu sağlayan en etkin denetim yollarından biridir. İdari işlemler, idarenin tek taraflı kamu gücüne dayalı olarak idare hukuku alanında yaptığı hukuksal tasarruflar olup; 2577 sayılı Yasanın 2. maddesine göre menfaatleri ihlal edilenler tarafından idari işlemlerin unsurları olan `yetki, şekil, sebep, konu ve maksat` yönlerinden birinin hukuka aykırı olduğunu belirterek iptal davası açılabilir. `Maksat` öğesi ise idari işlemden beklenen son amaçtır. İdari yargı mercileri, imar planının yargısal denetimi sırasında, dava konusu planın; imar mevzuatında yer alan düzenlemelere, üst ölçekli planlara, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olup olmadığı hususunu, mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yapmak suretiyle karar vermektedir.

In this study; judicial review process regarding action of annulment against reconstruct plans which are assigned to the government as a constitutional duty and a type of administrative act carried out in accordance with Construction Zoning Law No: 3194 is reviewed in terms of outline specifications specified by considering in Article 14 of Administrative Jurisdiction Procedures Law No: 2577 and points considered by the court while passing sentence as to the accusations in case there is no deficiency in terms of outline specifications, causes of discontinuance of reconstruct plan by utilizing verdicts of second level courts and Council of State regarding this issue and solutions are deliberated.Action of annulment is one of the most effective ways providing compliance of administration with laws in a constitutional state. Administrative actions are administration's legal transactions in the field of administrative law which are carried out by relying on arbitrary public power and an action of annulment can be opened by people whose interests are violated by stating that one of the `authorization, manner, cause, subject and purpose` aspects which are elements of administrative actions is unlawful as per Article 2 of Law No: 2577. `Purpose` element is the last intendment expected from an administrative action. Administrative jurisdiction authorities give a ruling regarding whether the reconstruct plan in question is in accordance with regulations of legislation concerning construction, upper scale plans, urban planning principles and public interest during their judicial review by carrying out expert investigation and view on the site.