Ortaöğretim okullarında İngilizce öğretiminde alternatif denetim modeli olarak meslektaş denetimi modelinin öğretmen, okul ve denetim kategorilerine yönelik etkileri

Abstract

Eğitim denetimi ve İngilizce öğretimi Türkiye'de halen büyük bir sorun olarak karşımızda durmaktadır. Öğrenciler liseden mezun olduklarında yaklaşık bin saatlik ders görmelerine rağmen çoğu başlangıç seviyesini bile geçememektedir, bu da boşa giden zaman ve enerji olarak ülkeye büyük maddi ve manevi yükler getirmektedir. Hem denetim sisteminde hem de İngilizce öğretiminde yapılan değişikliklere rağmen her ikisinde de istenilen kaliteye bir türlü ulaşılamamıştır. Bu çalışma önemlidir çünkü denetim sisteminde yapılacak bir değişiklik ile İngilizce öğretiminde de kalitenin arttırılmasının sağlanabileceği anlaşılmaktadır. Ayrıca bu çalışma alanında tek olması açısından da önemlidir. Araştırmanın amacı, alternatif bir denetim modeli olarak ders denetiminde meslektaş denetiminin etkililiğini belirlemektir. Araştırma Türkiye'de ki ortaöğretim okullarında İngilizce dersinin öğretiminde öğretmenlerin kullandığı öğretim ilke ve yöntemleri, planlama ve sınıf yönetimi becerileri bağlamında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu 2014 – 2015 eğitim ve öğretim yılında İstanbul ili, Bakırköy ve Bahçelievler ilçelerinde bulunan iki Anadolu lisesi, bir Anadolu imam hatip lisesi ve bir Sosyal bilimler lisesinde görev yapan, her okuldan araştırmaya katılmaya gönüllü üç İngilizce öğretmeni olmak üzere toplam 12 öğretmenden oluşmuştur. Araştırmada tek grup öntest- sontest yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen `Orta Öğretim Kurumlarında İngilizce Öğretiminde Alternatif Bir Denetim Modeli Olarak Meslektaş Denetiminin Etkinliliğine İlişkin İngilizce Öğretmenlerinin Görüşleri` formu, `İngilizce dersi gözlem formu` ve çalışma grubu ile yapılan görüşme ile elde edilmiştir. Çalışma grubuna araştırmanın başında araştırmacı tarafından meslektaş denetimi anlatılmış ve öğretmenlerin bu konuda bilgi sahibi olmaları sağlanmıştır. Çalışma grubunu oluşturan İngilizce öğretmenleri çalışmanın başında ve sonunda olmak üzere iki kez araştırmacı tarafından geliştirilen `Orta Öğretim Kurumlarında İngilizce Öğretiminde Alternatif Bir Denetim Modeli Olarak Meslektaş Denetiminin Etkinliliğine İlişkin İngilizce Öğretmenlerinin Görüşleri` formunu doldurmuştur. Bilgilendirme süreci sonunda çalışmaya katılan öğretmenler arasında ilk görüşme gerçekleştirilmiş ve uygulama planı yapılmıştır. Uygulama planında hangi öğretmenin dersinin ne zaman ve kim tarafından gözlemleneceği, hangi konunun anlatılacağı ve nasıl bir yöntem izlenenebileceği planlanmıştır. Planlamanın ardından gözlem süreci başlamış ve gruptaki üyeler sırayla birbirlerinin derslerini gözlemleyerek araştırmacı tarafından sağlanan sınıf gözlem formunu doldurmuşlardır. Sınıf gözlem formunda denetçiler hem yapılan uygulamaları tespit etmiş hem de önerilerini ve kendisi için yeni olan uygulamaları belirtmiştir. Gözlem sürecinin tamamlanmasının ardından son görüşme aşamasına geçilmiş ve bu aşamada öğretmenler tespitlerini belirtmişler ve önerilerini sunmuşlardır. Aşamaların tamamlanmasının ardından öğretmenlere `Orta Öğretim Kurumlarında İngilizce Öğretiminde Alternatif Bir Denetim Modeli Olarak Meslektaş Denetiminin Etkinliliğine İlişkin İngilizce Öğretmenlerinin Görüşleri` formu tekrar uygulanmıştır. Son olarak meslektaş denetiminin yararları, sınıklılıkları ve uygulanabilirliği ile ilgili öğretmenlerle görüşme yapılmıştır. Yukarıda belirtilen veri toplama materyalleri ile elde edilen verilerin analizi sonucunda; meslektaş denetiminin öğretmen, okul ve denetim kategorilerine yönelik önemli faydaları olduğu tespit edilmiştir. Özellikle öğretim kalitesinin arttırılmasında yararlı olabileceği, öğretmenlerin mesleki gelişimlerine fayda sağlayabileceği, öğretmenlerin güçlü ve zayıf yönlerini keşfetmelerine yardımcı olabileceği, okulda öğretmenler arasında birliğin ve beraberliğin arttırılmasına katkıda bulunabileceği ve okul kültürünü ve iklimini olumlu yönde etkileyebileceği anlaşılmıştır. Buna ilaveten, öğretimin planlanması, yöntem ve teknikler ve sınıf yönetimi bağlamında da öğretmenlerde profesyonel gelişim sağladığı anlaşılmıştır. Ancak, özellikle gözlemlerin planlanması sürecinde zorlukların ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Ayrıca oluşturulacak çalışma gruplarının istekli öğretmenlerden oluşturulmasının önemi ya da kurumun böyle bir kültüre sahip olmasının gerekliliği gözlem sürecinde anlaşılmıştır. Bu araştırmadan elde edilen diğer bir sonuç ise meslektaş denetimin uygulanabilir bir denetim modeli olduğudur. Özellikle kalitenin arttırılması bağlamında aynı işi yapan bireylerin birbirlerinden yararlanmalarının faydalı olacağı saptanmıştır. Bununla birlikte, bu yöntemin uygulanabilir olması için öğretmenler gözlem yaptıkları ders içinde özendirici ödüllerin sunulması gerekliliği vurgulanmıştır. Anahtar Kelimeler: eğitim denetimi, meslektaş denetimi, yarı deneysel desen, gözlem, görüşme

Educational supervision and English language teaching still stand as a big problem before us. When students graduate from high school, they have approximately 1000 hours of English lessons, yet their level does not go beyond elementary level, which brings a great burden on our country as a waste of time and energy. Despite the changes done in both educational supervision and teaching of English, the desired quality has been met in neither of them yet. This study is important since it is understood that, through making a change in educational supervision that will make supervision more practical, it could be provided to increase the quality of English teaching. Besides, this study is important due to its being the only study in this field. The objective of this research is to determine the efficacy of peer supervision as an alternative supervision model in class supervision. This research was carried out at four state high schools in Turkey regarding the instructional principles and methods, planning and class management skills used by teachers of English in teaching English. The working group of this research consists of 12 English teachers –three from each school- willing to take part in the research and working at two Anatolian High Schools, 1 Anatolian Imam Hatip High School (Religious Vocational High School) and 1 Social Sciences High School that are located in Bakırköy and Bahcelievler province in the city of Istanbul in 2014-2015 educational year. In this research, single group preliminary and post test quasi-experimental design was used. The data of this research were gathered through `The Form Regarding The Ideas Of Teachers Of English On The Efficacy Of Peer Supervision As An Alternative Supervision Model To Be Applied In Teaching English At Secondary Schools`, `Observation Form for English Classes` and `Interview With The Teachers Taking Part In The Research` developed by the researcher. The working group was primarily given information by the researcher about peer supervision and the teachers were made have information about this topic. Teachers of English composing the working group filled out `The Form Regarding The Ideas Of Teachers Of English On The Efficacy Of Peer Supervision As An Alternative Supervision Model To Be Applied In Teaching English At Secondary Schools` generated by the researcher twice, the first of which was before the study and the second of which was after the study. After the informing process, first meeting took place among the teachers taking part in this research and the implementation plan was made. During the planning phase, it was clarified that who was going to observe whom first and when, and what subject was to be taught. Following the implementation plan, the process of observation started and each member of the group observed the other two members in class in turn and filled out the `Observation Form` provided by the researcher. In the `Class Observation Form`, supervisors both identified the practices applied in classes and proposed alternative practices for some activities and stated new and useful practices for their own classes. Following the observation process, the participants moved on to final meeting phase and the participants stated their evaluation and proposed their suggestions. Completing all phases, the teachers taking part in the research were given the `The Form Regarding The Ideas Of Teachers Of English On The Efficacy Of Peer Supervision As An Alternative Supervision Model To Be Applied In Teaching English At Secondary Schools` again to be filled out. Finally, the teachers were interviewed about their ideas on the advantageous, limitedness and applicability of peer supervision. As a result of analysing the data gathered through the aforementioned data collecting materials, it was determined that peer supervision has significant benefits for the categories of teacher, school and supervision. It was understood that peer supervision is particularly useful for improving the quality of English language teaching, contributes to teachers' career development, helps teachers understand their weaknesses and strengths, contributes to develop unity and solidarity among teachers and affects school culture and climate in a positive way at schools. On the other hand, it was also determined that there might be some difficulties especially in the planning processes of class observation. Additionally, during the observation period, it was understood that it is better for the working groups to be made up of voluntary teachers or necessary for the school to have such a culture. Another conclusion obtained from this research was that peer supervision is an applicable supervision model. Especially as part of improving the quality of teaching, it was determined that people doing the same job in the same environment would benefit from one another. However, it was also emphasized that teachers should be provided some encouraging rewards for their observations in classes in order to make this model applicable. Key Words: Educational Supervision, Peer supervision, quasi-experimental design, observation, interview