Emekli göçmenlerin yaşadıkları yöreye ilişkin mekânsal algıları: Kaz Dağı Milli Parkı çevresi (Balıkesir) örneği

Abstract

Çoğunlukla 50'li ya da 60'lı yaşlardaki orta-üst sınıftan varlıklı bireylerin dahil olduğu emekli göçü, insanların iş hayatlarının sona erip emekli olduklarında genellikle sıcak iklime sahip kıyı kesimlere ve bazen de kırsal alanlara gerçekleşmektedir. Türkiye'deki en özel alanlardan biri olan ve dikkat çekici doğal ve beşeri özellikleri bünyesinde barındıran Kaz Dağı da emekli göçmen çeken destinasyonlardan biridir.Bu araştırmada Balıkesir ili Edremit ilçesi sınırları içerisinde yer alan Kaz Dağı Milli Parkı ve yakın çevresindeki yerleşimlerde yaşamayı tercih eden emekli göçmenlerin bu alana dair düşünce ve algılarının nasıl olduğu ve bu algı ve düşüncelerinin mekâna yönelik tutumlarıyla bağlantılı olup olmadığı incelenmiştir.Araştırmanın amacı, emekli göçmenlerin araştırma alanında daha yoğun olarak nerelerde toplandığı ve Kaz Dağı'nın beşeri ve doğal çevresine yönelik algı, düşünce ve tutumları arasında anlamlı bir ilişkinin bulunup bulunmadığını sorgulamaktır.Araştırmada karma model benimsenmiştir. Bu kapsamda 127 emekli göçmene anket, 30 emekli göçmene ise zihin haritası tekniği uygulanmıştır. Anketlere SPSS 16.0 programı yardımıyla frekans ve yüzde analizi, güvenilirlik analizi, normallik testi, mann whitney u ve spearman korelasyon analizi uygulanmıştır. Zihin haritalarında gösterilen öğelerin türleri, kullanım sıklıkları ve haritalarda hangi kullanım sırasınagöre dizildikleri gibi kriterler analizde dikkate alınmıştır. Analiz sonucunda, zihin haritalarında belirtilen kavramlar çağrışım burcu tekniğiyle de gösterilmiştir.Araştırma sonuçları, erkeklerin kadınlara göre çevreye yönelik düşüncelerinin daha olumlu olduğunu; buna karşılık kadınların algılarının ve tutumlarının ise erkeklere göre daha olumlu olduğunu göstermiştir. Örneklemdeki neredeyse her 10 emekli göçmenden 9'unun KDMP çevresine göç ettikten sonra alandaki doğal çevreye yönelik görüşlerinin olumlu veya tamamen olumlu anlamda değiştiği anlaşılmıştır. Her 10 emekliden 7'sinin ise yerel halkla ilgili görüşlerinin olumlu veya tamamen olumlu anlamda değiştiği ortaya çıkmıştır. Emekli göçmenler araştırma alanını havadar, doğal, sakin ve huzurlu bulmaktadırlar. Araştırmanın en çarpıcı sonuçlarından biri, literatürdeki çoğu çalışmanın aksine Kaz Dağı çevresindeki emekli göçmenlerin iklim ve düşük yaşam giderlerini göç motivasyonu olarak benimsememeleridir. Ayrıca algılarla, düşünce ve tutum arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.

Retirement migration, mostly in the 50s or 60s, in the middle-to-upper classes, usually takes place in coastal areas and sometimes in rural areas, when people are retired. Kaz Mountain which one of the most special area in Turkey and which incorporates unique natural and human characteristics, is one of the destinations attracting retired migrants.In this research, it is examined what is perceptions of the retired migrants who prefer to live the settlements which in the Kaz Mountain National Park and its vicinity in the province of Edremit and whether these perceptions and thoughts are related to their attitudes towards space.The aim of the study is to question where retired migrants are concentrated more and whether there is a meaningful relationship between retired migrants and their perceptions, thoughts and attitudes.A mixed model has been adopted in the research. In this context, 127 retired migrants has been applied survey and also 30 retired migrants has been applied mind map technique. Frequency and percentage analysis, reliability analysis, normality test, mann whitney u and spearman correlation analysis were applied to the questionnaireswith the help of SPSS 16.0 program. The criteria such as the types of the items shown in mind maps, the frequency of use and the order in which they are arranged in the maps are taken into consideration in the analysis. As a result of the analysis, the concepts mentioned in mind maps were also shown with connotation sign technique.The results of the research showed that men's perceptions of environment are more positive than women and perceptions and attitudes of women are more positive than men. It was understood that, nearly 9 out of 10 retirement migrants in the sample, their views on the natural environment in the area changed positively or completely in the positive sense after emigration. 7 out of every 10 retirees have changed their views on the local population in a positive or completely positive sense. Retired immigrants find the area of research as airy, natural, calm and peaceful. One of the most striking results of the study is that, unlike most studies in the literature, retired migrants do not adopt climate and low living expenses as migration motivation. There is also a significant relationship between perceptions and thoughts and attitudes.