Avrupa anonim şirketi

Abstract

Özel bir anonim şirket türü oluşturulmasıdüşüncesi bundan yaklaşık yarım asıröncesine dayanmaktadır. Önceleri sadece ekonomik amaçlarla yola çıkılan, zamaniçerisinde siyasal, sosyal ve hukuksal birliğe dönüşen Avrupa Topluluğu'nun tambütünleşme için koyduğu en önemli hedeflerden biri ekonomik ve ticari alanlardasınırların kaldırıldığıbir birliktelik oluşturmaktı. ?Ulusal hukuklardaki farklılıklardankaynaklanan sınırlamalara ve engellemelere takılmadan faaliyet gösteren şirketlerle hemoluşturulacak ortak pazar içerisinde hem de dünya pazarında yer edinebilir düşüncesi?Avrupa Anonim Şirketi'nin temelini oluşturmaktadır. Bu temel düşünceden hareketle1959 yılında başlayan çalışmalar, 2001 yılında sonuca ulaşmıştır. Avrupa AnonimŞirketi'ni düzenleyen Topluluk normu olarak 8 Ekim 2001 tarihinde 2001//2157 sayılı?Avrupa Anonim Şirketi Tüzüğü? kabul edilmişve Tüzük 8 Ekim 2004 tarihindenitibaren uygulanmaya başlamıştır. Topluluk, Avrupa Anonim Şirketi ile ekonomikişbirliği hedefleri doğrultusunda bağlantılıolarak, sınır ötesi faaliyette bulunurken ulusalhukuk engellemeleriyle karşılaşmadan hareket edebilecek bir şirket tipini ortayaçıkarmaya çalışmıştır.Üç ana bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümü Avrupa Topluluklarının gelişimsürecine ve Topluluğun yasal düzenlemelerine ayrılmıştır. Avrupa Anonim Şirketi esasolarak çalışmamızın ikinci bölümünde incelenmiştir. Buna göre; Avrupa Anonim Şirketi;sermayesi paylara bölünmüş, pay sahiplerin şirket borçlarından sorumluluklarının taahhütettikleri sermaye miktarıile sınırlıolduğu, halka açılabilme özelliği olan bir şirkettir.Avrupa Anonim Şirketi ile Avrupa Topluluğu ortaklıklar hukukuna getirilen en önemliyenilik, Tüzük hükümlerinde düzenlenen prosedür takip edilerek şirket merkezinin birüye devletten diğerine tüzel kişiliği sona erdirmeden nakledilebilmesidir. Bu nedenle, bukonu çalışmamızda ayrıntılıbiçimde işlenmiş, Topluluk hukuku konuya ilişkin diğerdüzenlemeleri ve özellikle Adalet Divanı'nın kararlarıele alınmıştır. Avrupa AnonimŞirketi'nin diğer bir özelliği ise üye devletlerin ulusal hukuklarında farklılık gösterenyönetim biçimlerinden seçme serbestîsinin tanınmasıdır. Bu bağlamda, şirket merkeziulusal hukuk bakımından tekli sistemi benimseyen bir üye devlette bulunan Avrupa

The idea over creation of a special company has been proposed nearly half century ago.The fundamental objective of the European Community is to accomplish an internalmarket, in which restrictions to trade are removed and businesses are allowed to developon a European wide, cross-border scale. Edging into either the global or the internalmarket through companies which are free from the obstacles arising from the disparityand the limited territorial application of the national company law, composes thefundamental ground to which the idea of ?the European Company? is based. The relatedstudies of the European Company which have been commenced on the year 1959 havebeen finalized in 2001. The Community legislation which governs the ?the EuropeanCompany? namely Council Regulation No 2158/2001 on the Statute for a EuropeanCompany has been promulgated on October 8, 2001 and the referred Regulation hascome into force as of October 8, 2004. In compliance with the economic corroborationobjectives of the Community; it has aimed to create a new company type through theEuropean Company which shall engage in activities without facing with the obstructionsof member states.This study proceeds in three parts. Part I traces the development process of the EuropeanCommunities and its legal arrangements. ?The European Company? has been scrutinizedmainly in Part II. Accordingly, ?the European Company? is a public limited companywhose capitalmay be divided into shares and its shareholders are not liable for more thanthe amount that they have subscribed as capital. The essential novelty inauguratedthrough ?the European Company? is granting express authority to the EuropeanCompany to transfer its registered office from one member state to another withoutresulting in winding up of the company or in the creation of a new legal personality. Onthis basis, the issue over the transfer of registered office has been reviewed extensively aswell as the related cases brought in before the Court of Justice and the legal framework ofthe Community in that respect have been focused on. The other essential difference ofthe European Company apart from the domestics? ones is, the European Company isallowed to choose between the two different systems for the administration of public