İnsüline bağımlı olmayan Diabetes Mellitus`lu hastalarda endotelyal nitrik oksid sentaz (eNOS) Glu298Asp polimorfizminin araştırılması

Abstract

Çalışmamızın amacı, Tip 2 diyabet (T2DM) gözlenmiş hastalarda eNOS Glu298Asp polimorfizminin sıklığını belirlemek, eNOS Glu298Asp genotiplerinin (Glu/Glu, Glu/Asp, Asp/Asp) insülin ile ilişkili fenotipler ve serum lipidleri üzerindeki etkilerini saptamaktır.Çalışma, T2DM tanısı konmuş 115 hasta (67 Erkek, 48 Kadın) ve klinik tanı yöntemleri ile T2DM olmadığı belirlenen 68 sağlıklı kontrol (47 Erkek, 21 Kadın) üzerinde yapıldı. eNOS genotipleri, polimeraz zincir reaksiyonu ve restriksiyon parça uzunluk polimorfizmi yöntemlerinin uygulanması ile saptandı. eNOS geni Glu298Asp genotipleri, insülin ile ilişkili fenotipler ve serum lipid parametreleri açısından karşılaştırıldı.Endotelyal nitrik oksid sentaz Glu298Asp genotip frekansları Glu/Glu, Asp/Asp ve Glu/Asp için T2DM grubunda sırasıyla % 13.0, % 49.6 ve % 37.4; kontrol grubunda ise % 16.2, % 41.2 ve % 42.6 olarak saptandı. T2DM ve kontrol grupları arasında eNOS Glu298Asp genotip sıklıkları açısından istatistiksel anlamlı bir fark bulunmadı. Açlık kan şekeri, insülin, HbA1c, insülin direnci, hepatik insülin hassasiyeti (HİS) ve ß hücre indeksi (HOMA) düzeyleri T2DM ve kontrol grupları karşılaştırıldığında anlamlı bulundu (p?0.001). T2DM grubunda Asp/Asp genotipine sahip kişilere ait HİS düzeyleri Glu/Glu genotipine sahip hastalara oranla daha düşük bulundu. İnsülin ve HOMA düzeyleri ise Asp/Asp genotipine sahip sağlıklı kontrollerde Glu/Glu genotipine kıyasla daha düşük bulundu. Ayrıca, Asp/Asp genotipine sahip tip 2 diyabetli kişilerde viseral obezite Glu/Glu genotipine sahip hastalara kıyasla daha yüksek bulundu. T2DM grubunda eNOS Glu298Asp polimorfizminin lipid düzeyleri üzerine bir etkisi saptanmazken, sağlıklı kontrol grubunda Asp/Asp genotipine sahip kişilerde Glu/Glu genotipine kıyasla daha düşük oranda serum apoB düzeyleri tespit edildi (p?0.05).Anahtar Kelimeler: eNOS, Glu298Asp, Tip 2 diyabet, hepatik insülin hassasiyeti, HOMA

The aim of our study is to determine the frequency of eNOS gene Glu298Asp polymorphism in patients with Type 2 diabetes (T2DM) and to determine the effects of Glu298Asp genotypes (Glu/Glu, Glu/Asp, Asp/Asp) on insulin related phenotypes and serum lipids.The study has been performed on 115 patients (67 Men, 48 Women) with T2DM and 68 healthy individuals (47 Men, 21 Women) proven not to have T2DM with clinical diagnosis methods. eNOS gene Glu298Asp genotypes were determined with polymerase chain reaction and restriction fragment length polymorphism methods. The eNOS gene Glu298Asp genotypes have been compared with respect to insulin related phenotypes and serum lipid parameters.The frequencies of eNOS gene Glu298Asp genotypes were found to be % 13.0 for Glu/Glu, % 49.6 for Asp/Asp and %37.4 for Glu/Asp in the T2DM group and % 16.2 for Glu/Glu, % 41.2 for Asp/Asp, %42.6 for Glu/Asp in the control group. No significant difference was observed for eNOS Glu298Asp genotype frequencies when T2DM and control groups were compared. A significant difference (p?0.001) was observed for fasting glucose, insulin, HbA1c, insulin resistance, hepatic insulin sensitivity (HIS) and ß-cell index (HOMA) levels when T2DM and control groups were compared. In T2DM group patients with Asp/Asp genotype were found to have lower HIS levels in comparison to Glu/Glu. In healthy controls, the insulin and HOMA levels were found to be lower in Asp/Asp genotype with respect to Glu/Glu genotype carriers. Also, in type 2 diabetic patients with Asp/Asp genotype, visceral obesity was found to be higher in comparison to Glu/Glu genotype. eNOS Glu298Asp polymorphism was not found to affect serum lipid levels in T2DM group. However in the healthy control group, lower serum apoB levels have been observed in Asp/Asp genotype when compared to Glu/Glu genotype carriers (p?0.05).Key Words: eNOS, Glu298Asp, Type 2 diabetes, hepatic insulin sensitivity, HOMA