Eyvah saçlarım

Abstract

Bir gün Celal'e içinde tras makinesi olan bir paket gelir ve kahramanımızın hayatı kellerindünyasına girmesi ile bastan asağı değisecektir. Film, Cihangir'de bir ev ve sokaktan ibaretolan doğal mekânlarda iki günlük çekim süresi içinde gerçeklestirilmistir. Dijital Videoformatında çekilen film gene dijital video formatında gösterilecektir.Hikâye Yaratım Süreci:Senaryo sunma asamasında ilk önce bir berber dükkânında yasanan gerilimi eksen alan farklıbir hikâye ile yola çıkmıs fakat çesitli nedenlerden dolayı bu fikri ileri götürememis ve buöneriden vazgeçmistim. Yukarıda bahsetmis olduğum senaryo örneğinde kafası süreklikasındığı için berbere giden bir adamın maruz kaldıkları anlatılıyordu. Daha sonra bu fikirdenvazgeçtim fakat saçla ilgi yeni bir hikâye olusturma fikri aklımdan gitmemisti. Gazetelerikarıstırırken pesi sıra karsıma çıkan birkaç saç ekimi reklamı keller üzerine bir hikâyegelistirebileceğim fikrini aklıma getirdi. Tamamıyla olmasa da kısmi olarak bu sorunu yasıyorolmam durumu daha da kisisellestiriyordu. Çevremdeki insanlardan belli aralıklarla aldığımtepkiler toplumdaki bakıs açısının yansıması gibiydi. Bunu fark ettiğimde insanlarıntelevizyonda gördükleri ünlü bir sanatçıya veya sokakta gördüğü kel bir adama verdikleritepkileri gözlemleye çalıstım. Herhangi birinin basına gelecek sıradan bir durum kozmetikkaygıların ve toplumda değisen güzellik anlayısının etkisi ile içinden çıkılamayacak koca birsoruna dönüstürülüyordu. Bu steril güzellik anlayısının üzerine gitmek karsısına koca birkalabalığı almak gibiydi sanki. ?stemeden bu duruma düstükleri için kendilerinden utananveya bu soruna çare bulmak için milyarlar harcayan insanlar empoze edilmek istenen fikrinyerini bulduğunu kanıtlaması açısından kayda değer veriler olmalı. Saç ekimi ya da kelliğeson veren ilaçların reklamlarının ünlü kisiler aracılığı ile sunulması da bu fikri destekliyor.Adeta onlar eski hallerinden memnun değillerdi ve değismek istiyorlardı. ?Onlara yepyeni birhayat vaat ettik ve bunu basardık? diyen reklamlar bir taraftan da ?bakın herkesin basınagelebilir ama bunun çözümü var? kolaycılığını da içerdiği için isabet kaydetme konusundagayet basarılı oluyorlar. Yakın bir arkadasımın bu reklamlardan etkilenip eczaneye kosarakpahalı denebilecek bir ilacı hiç düsünmeden satın aldığını gördüğümde durumun vahametinianlamam pek zor olmadı. Fantastik olabilecek bir düzlemde konuyu ele alarak gerçekçi birçözümle ciddi bir karsı koyus sergilemek istiyordum. Bu yüzden de baskahramanımı?olmadık? durumlara maruz bırakarak bunlar karsısında vereceği tepkileri seyirciye aktarıpasıl fikri seyirciye geçirmeye çalısacaktım. Bunun üzerine herhangi bir günde, herhangi biradama, herhangi bir biçimde ?dısar?dan saldırıda bulunarak tepkilerini görmeye, temelanlamıyla ilke bir deneye tabii tutmaya çalıstım. Kelliği belki de çirkinliği savunan bir grup,onu aralarına kabul etmek için ellerinden geleni yapacak ve basarılı olacaklardı. Filminbasından itibaren istim üzerinde oturan seyirciler final sahnesi ile birlikte mütevazi bir arınmayasayarak rahatlayacaklardı. Belki de kelliğin kötü bir sey olmadığına inanacak vebaskahramanımız gibi saskınlıkla da olsa bu fikri benimseyecekler. Özdeslesmeyi esas alıptek bir karakter üzerinden bunu tüm gücüyle hissettirerek seyircinin de maksimum düzeydekatılımını sağlamak öykünün ana eksenlerinde birini teskil etmesi açısından oldukça önemliBasına bir olay gelmedikçe tepkisini ortaya koymaktan çekinen anonim ?bana dokunmayanyılan bin yıl yasasın? bakıs açısı tekdüze bir hayat yasayan sıradan bir adamı merkezinekoyarak bu kaçıs sansını belki de en alt düzeye indiriyor. Bu deneye maruz bırakıldığı herseferde seyirci ?acaba benim basıma da böyle bir sey gelir mi?? ?gelirse ne yaparım?? gibisoruları kendi kendisine sorarak duruma adapte olmaya çalısacak. Hikâyenin fantastik birdüzlemde harekete geçiyor olması da durumun ciddiyetini sabote etmenin tersine asıl anlamıdaha da kuvvetlendiriyor. Eğer olağandısı olmayan, sıradan bir kurgu ile aktarılsaydı aynıöykü ciddiyetini kaybetmediği için belki de ?normal? yaftasını yiyeceği için unutulupgidecekti. Oysa korkuları, endiseleri, paranoyayı esas alan kaçıs edebiyatın bir alt türü olanfantastik kurgu bu duyguyu çok daha iyi verebilmek için biçilmis bir kaftan aslında. Gerçekçibir anlatımı tercih etmek didaktik olma tuzağına düsürebileceği için pek tercih ettiğim biryöntem olmadı. Öğretici olmaktan çok uyarıcı olma fikrini benimsediğim için seyircilerindurumun fark edilirliliğini kabullenmeleri beni amacıma daha da yaklastıracaktı.Gözlemledikleri durumu, kendi halleri ile karsılastırıp uyarı mesajını alacaklarından kellikkavramına olan bakısları da kısmi olarak değisecekti. Bu baslı basına bilinçlenmeden çok birfark edis, kendi halinde bir uyanıs gibi olmalı. Bu yüzden gerçekçi, dogmacı ve yasacıolmaktan ziyade eğilip bükülebilir kırılgan bir öyküleme yöntemiyle hedefe ulasmak çok dahaakıllıca ve oldukça pratik. Hastalığı eksen alan hikâyelerin ortak yazgısı soruma bir çözümbulmak üzerinden geçer genelde. Burada ki hastalık yani kellik problemi alısılmısın tersineçözümsüz bırakılmıs hatta bir kurtulus yolu olarak önerilmis. Kimsenin derdine deva olmayaonları düzene uygun hale getirip yeniden kullanıma sokmaya çalısmaktan kaçınıyoruz buseferinde. Bilakis uygunsuz olandan yana taraf olup diğerlerini de bu güruha davet etmefikrini asılıyor. Öte yandan da söyle tuhaf bir durum var; keller belirli düzeylerdeiçsellestirilmisler, sakat, çirkin, sorunlu olmanın dısında da farklı anlamlar içeriyorlar.3Butik keller olarak adlandırabileceğimiz diğerleri, arzu nesnesi olarak ya da komik figürolarak sunulan keller yani- kendilerine tanınan kimi ayrıcalıklardan yararlanmanın keyfiniçıkarıyorlar. Günümüzün steril, kusursuz olanı ön plana çıkaran güzellik anlayısı kimi kaçısnoktalarında kendilerine ayrıcalıklar tanınmıs olduğunun farkında olarak ötekileri yani sakatolanı, kelleri kendi içersine alıp yeniden biçimlendirerek daha çok da mamul olarak orta yerekoyuyorlar. Bir sirk sovu izler gibi özenle seçilmis giydirilmis olanlarını karsımıza çıkarıyorve hünerlerini gösteriyorlar. Komik olmaktan çok ürkütücü olmaya baslamıs bir durum buortaya koymaya çalıstığım. Bir yanda normallesmek için kendilerini paralayanlar, diğertarafta bunu seyre dalanlar ve en kötüsü de anormal olanın etkileyici bir biçimdepazarlanabiliyor olması. Asırı olana duyulan hayranlık moda olmanın da yardımı ile çarpıcıbir silaha dönüsebiliyor. ?nsanın bedenine hükmetme isteği asırlardır farklı biçimlerde devametmekte. Çağımızda da güzellik kabuğu altında vuku bulan ektirme, yerlestirme operasyonlarıbu bedene hükmetme, onu sekillendirme geleneğinin son tezahürleri. Estetik operasyonlarınsadece bayanlar değil erkekler tarafından da sıklıkla basvurulan bir çözüm yöntemi olması bubedene hükmetme geleneğinin kendisine farklı kulvarlar açarak ilerlediğinin basit birgöstergesi gibi. Erkek kullanıcılar için kozmetik malzemeler satan dükkânların ürün gamınagiren sayısız mamul. Bunlarla kosut giden yeni giyim tarzları ve hepsinin üstünde yeniakımlar modalar sehirde yasayan erkeği ?bakımlı? olmaya zorlayan etmenler. Bayanlar içingayet sıradan güzellik operasyonları olan kas aldırma ve yüz masajlarının erkeklerinvazgeçilmezleri arasına giriyor olması bedene hükmetme geleneğinin yeniden sekillenmisolduğunu göstermesi açısından ilgi çekici. Buna karsı cepheden bir saldırı olmaya çalısan?eyvah saçlarım?, kusursuz olanı bas tacı yapan yeni güzellik anlayısını, ?keller? olarakdıslanmıs öteki'nin tarafında saf tutup alt etmeye çalısıyor. Herhangi bir günde, herhangi biradamın basına, herhangi bir sekilde gelen bir olayı merkez alarak durumun basitliğini vepratikte aslında ne kadar da geçerli olabileceğini ortaya koymaya çalısıyor. Hepimiz gibi biradam bir gün kellerin sonu gelmeyen tacizlerine maruz kalmasının ardından bu duruma dahafazla karsı koyamadığından, özgürlüğü yani kelliği tercih ediyor ve öteki'ne katılıyor. Bireyindünyaya geldiği andan itibaren (kendiliğinden) sahibi olduğu en büyük silahı, bedeninikontrol etmesi ile kurulu düzene ciddi bir karsı koyus sergilemesi hikâyenin esasını teskiletmekte. Baskahramanımızın filmin finalinde gerçeklesen teslimiyeti ve kaybedisi bireyinsisteme entegre olmasının zorunlu haller haricinde pek gerçeklesmeyeceğini taahhüt etmesiaçısından da kayda değer. Kendisine yöneltilen bir tehdit olmadığı sürece durumu ve çevresinisorgulamaktan aciz olan kalabalığın ruh hali kahramanımızın yasadığı dönüsüm süreci ilebirlikte desteklenerek tasvir ediliyor.

One day, Celal receives a mysterious package and his life changes forever when he enters theworld of the bald people. The film was shot in natural locations around Cihangir, in digitalvideo format, in two days.Story:When Celal comes home, he finds a package sent to his name inside the house. When heopens the package he finds an electric razor. He is cruious and he tries to track down thesender. But he cannot reach this person. On the phone, he listens to an ad for a baldnessremedy. He is annoyed and he throws the electric razor and it?s box into a small store room inhis house. The doorbell rings and the janitor arrives to take the trash out. It is a strangemeeting because the janitor is wearing a big, yellow wig. His roommate arrives and this againis a strange meeting. He asks some questions to his roommate about the janitor and thepackage that was sent to him. The roommate avoids him and he cannot get the answers to hisquestions. He hears a sound in front of the door and when he opens it, there is a ?baldnessmanifest? lying on the floor. He follows the men who left this manifest but he cannot catchhim. When he enters his apartman flat again, the tv starts all by itself and he sees all kinds ofbald people on the screen. He tries to turn the tv off to no avail, then he disconnects the plug.Tv is finally off, but he finds his own photo album on the floor. He looks at his own photos,but strangely, he is bald in every one of them. He throws the photo album away and goes tothe store room. He takes the electric razor and comes back to the living room. He startsshaving his own head, crying and wailing. At that moment, his roommate, janitor and the guywho left the manifesto come in and silently start to motion him as if asking him to join in.At the beginning of the scenario process, I wrote a different story about a men enteringa berber shop and the tension in the shop. But I could not carry this idea further because ofdifferent reasons. This was a story abut a man whose hair itched all the time. I gave up thisidea but I wanted to write another story about hair. I saw some adds in the newspapers aboutbaldness remedies and I decided to write a story about baldness and it?s implications. I alsohave the first hand knowledge about this issue, since I partly have this problem too. Thereactions I received form people around me also seemed to be the reflection of collectiveconsciousness. When I realized this, I tried to examine the reaction of people towards all baldpeople, wheter on tv or in real life. An ordinary thing that could happen to anyone was being5turned into a huge problem because of cosmetic anxieties and the always changing beautystandarts. To go against this sterile beauty standart was almost like being against a hugecrowd. There are people who are ashamed that they are bald and there are also some peoplewho spend a lot of money for a cure, and they are proof that emposed beauty standarts areeffective. The fact that famous people are used in the advertisements for baldness remedies isa supporting fact. Bald people are not happy the way they are and they want to change. Theadvertisements say ?We promised them a new life and we delivered our promise.? At thesame time, these advertisements say ?it can happen to anyone but there is a solution.? When aclose friend of mine saw an advertisement and run to a pharmacy to buy a very expensiveremedy, the immediacy of situation dawned on me. I decided to handle this matter in afantastic way but I also wanted to present a realistic retort. So I decided to expose the maincharacter to some very ?impossible? situations, and use his reactions as a means of transferingmy ideas to the spectators. In a way, I used this character as a lab rat, who is exposed toinfluences from ?outside? during a few hours. A group of people who advocate baldness (orugliness we can say) try to make him join the resistance and do anything to make himsurrender. The spectators, who were restless from the beginning of the film were going tohave a small catharsis at the end, when the main character gives in and shaves his hair. Maybethey will be a little more convinced that baldness is not bad. The fact that the story is fantasticis emphasizing the the meaning, instead of sabotaging the seriousness of the issiue. If thestory was a realistic one without any mysterious elements, it would be labelled as ?normal?and more easily forgotten. But the fantastic which is perfect for telling about fears, anxities,paranoia is also a good choice for telling about this feeling. One other reason for not using arealistic exposition is trying to stay away from didactics. I wanted to warn instead of trying toteach something, therefore if the viewers accepted the fantacstic elements, if would be anadvantage to reach my aim. This way they could compare what they perceive with their ownexperiences and receive the warning message, and their opinion of baldness may changeaccordingly. I aimed for a realization instead of trying to make them conscious of thesituation. That is way I aimed for amore practical, flexible, fragile narration instead of arealisctic, dogmatic and regular narration. All stories about ilness are usually focused onfinding a cure. The anormality or ilness here, meaning the baldness is left without andy cureor remedy, baldness itself is offered as salvation. We are not trying to cure someone or findthe proper solution to a problem. On the contrary, we are on the same side with improper andeven inviting the others to our side.On the other hand, there is another strange thing to consider: it seems that the baldnesshas other associations than disability, ugliness or problematic. There are some that we can call?boituqe? bald people and they are represented in the media as objects of desire or comicfigures; they enjoy some privilages. The beauty standarts of our day that bring forward sterileand perfect, gives some privilages to others (meansing bald people here) at some escapepoints. These standarts include baldness at some points and re-shape it, and recycle it asproducts. Some of these products, we can watch and see in the media especially, like a smallcircus act. This recycling I tired to show in my film on the tv screen is rather scary then funny.I tried to open another front to this ongoing battle with ?oh my hair? and tried to takes sideswith the bald ?others?. The events in the film take place in an ordinary day and they forcethemselves on an ordinary person. This character is harassed by bald people and at the end hecannot resist any longer, he joins the other, deciding to be free.