Bölgesel kalkınma ajanslarının bölgesel kalkınmaya etkileri: Güney Marmara Kalkınma Ajansı örneği

Abstract

Türkiye Avrupa Birliğine üyelik süreciyle birlikte 2002 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasını kabul etmiştir. Türkiye bu sınıflandırmaya göre, Düzey 1, Düzey 2 ve Düzey 3 olarak hiyerarşik bir yapılanma benimsemiştir. Düzey 2 kapsamında 26 bölgede Bölgesel Kalkınma Ajanslarının kurulması kararlaştırılmıştır.Bölgesel Kalkınma Ajanslarının temel amacı, bölgelerarası eşitsizliklerin giderilmesi ve bölgesel sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasıdır. Türkiye'de kurulan bu ajansların Güney Marmara Kalkınma Ajansı özelinde incelenerek bölgesel sürdürülebilir kalkınmaya ve bölgelerarası eşitsizliğin giderilmesine ne derecede katkı sağladıkları bu tezin çıkış noktasını oluşturmaktadır.Bu bağlamda, çalışmanın kapsamı içerisinde birinci bölümde bölge, kalkınma, bölgesel kalkınma ve yönetişim kavramı üzerinde durarak, ajanslarının gelişim süreci, kuruluş amaçları, yasal statüleri, faaliyetleri ve finans kaynakları ele alınmış, ayrıca seçilmiş ülkelerde uygulanan kalkınma ajanslarına değinilmiştir. İkinci bölümde, Türkiye'deki bölgelerarası dengesizliğin giderilmesi için uygulanan politikalar ile Türkiye'de kurulmuş olan Bölgesel Kalkınma Ajansları incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise Güney Marmara Kalkınma Ajansı özelinde ajansın faaliyetlerine, hedeflerine, öncelikli politikalarına ve bölgede yaşanan değişim sürecine yer verilerek bu verilerden elde edilen bulgular ışığında TR22 Güney Marmara Bölgesinin sosyo-ekonomik değerlendirmesi yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kalkınma, Bölgesel Kalkınma, Bölgesel Kalkınma Ajansları, Bölgesel Kalkınma Politikaları, Güney Marmara Kalkınma Ajansı.

Turkey accepted the Statistical Regional Units Classification in 2002 via the decision of the Council of Ministers along with the European Union membership process. According to this classification, Turkey has adopted a hierarchical structure in the form of Level 1, Level 2 and Level 3. In the scope of Level 2, it was decided to establish Regional Development Agencies in 26 regions.The main objective of the Regional Development Agencies is the elimination of inter-regional disparities and to ensure regional sustainable development. By examining these established agencies in Turkey specifically over South Marmara Development Agency, to what extent their contribution to the regional sustainable development and to the elimination of inter-regional disparities is the starting point of this thesis.In this content, in the scope of study in the first part, by focusing on region, development, regional development and governance concept, the development process of the agency, organizational goals, legal status, activities and funding sources were discussed, also, it was touched to the development agency implemented in selected countries. In the second part, Regional Development Agencies, which were established in Turkey, were examined with the policies implemented to eliminate regional imbalances in Turkey. In the third part, special in South Marmara Development Agency, the agency's operations, goals, their priority policies and employing the process of change taking place in the region, in the light of the findings obtained from this data, TR22 South Marmara Region of socio-economic evaluation was carried out.