Reincarnating the sacred and the profane: An overview of the historical evolution of Turkish foreign policy & current trends under the AKP government (2002-2004)

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti Devleti kurulusndan bu yana ihtiyatlı ve maceracı olmayan birdıs politika izlemistir. Modern Türkiye'nin baslangıçta nötr ve partizan olmayan politikadurusu Ikinci Dünya Savası'ndan sonra yüzü Batı'ya dönmüs olsa da genel hatlarıyla aynıkalmıstır. Soguk Savas Dönemi'nin çift kutuplu dünya yapısı 1981 Darbesi sonrasıseçimlerine kadar dıs politikada bir süreklilik saglamıstır. Sovyet Blok'unun dagılmasınıngetirdigi zorluk ve fırsatlar Ankara'yı giderek daha aktif bir politika izlemeye itmistir.1999'dan sonra Türkiye'nin AB ile daha da yakınlasmasıyla, genis çaplı birdemokratiklesme sürecine giren ülke iç politika anlamında büyük bir dönüsümgeçirmistir.Bu dönemde Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ile vücut bulan bir Islam Hareketidönüsümü de es zamanlı olarak gerçeklesmistir. AKP'nin AB projesini benimsemesi veBatı degerlerine baglılıgı, Türkiye'nin Avrupalılasma sürecine olumlu katkıda bulunmusve Kemalist kesimin tepkilerinin önünü kesmistir. Bir dıs kaynak olan AB tarafındantesvik edilen iç güç dengelerinin yeniden yapılandırmaları AKP'nin devlet otoritesinidaha da sivillestirmesine yardımcı olmustur. Bunun dıs politika alanına yansıması ise ?iyiniyetli bölgesel güç? profili olusturmaya yönelik ve eski ?baskıcı? bakıs açısını kıran dahaözgüvenli bir dıs politika durusu seklinde gerçeklesmistir. Iktidarda bulundugu ilk iki yıliçerisinde AKP yeni dıs politika algılarını 2004'te gerçeklesen Kıbrıs'ın yenidenbirlestirilmesi çabası gibi olayla sergilemistir.

Since its establishment, the Turkish Republic assumed a cautious, non-adventuristapproach to foreign policy. Modern Turkey?s initial neutral and non-partisan attitude wasreplaced, after the end of the second World War, with a strong commitment to the West,although the previous policy patterns remained in place. The ensuing Cold War eraprovided for foreign policy stability, amidst a bi-polar world structure, which was notseriously challenged until the first post-1981 coup elections. The challenges andopportunities that the demise of the Soviet bloc brought about, increasingly urged Ankarato assume a pro-active foreign policy. After 1999, with Turkey?s closer engagement to theEU, the domestic order experienced an extensive transformation, as the country embarkedon a large-scale democratization process.This period coincided with the transformation of the Islamist movement, engenderedthrough the establishment Justice and Development Party (AKP). The AKP?s embracing ofthe EU project and its adherence to Western values strengthened Turkey?sEuropeanization course and was instrumental in muting the reactions of the Kemalistestablishment. Domestic power reconfigurations, induced by an external source - the EU -helped the AKP government to further civilianize state authority. The implications for theforeign policy domain involved a more self-confident attitude, with policy-making tiltingtowards a `benign regional power? profile, discarding the old `coercive? outlook. In its firsttwo years in power, AKP demonstrated its new foreign policy perceptions on occasionslike the Cyprus reunification attempt in 2004.