Uşaklıgil ve Atılgan`ın romanlarında ensest motifleri

Abstract

Halit Ziya Uşaklıgil'in romanı Aşk-ı Memnu'da, Nihal'in babası Adnan Bey'e ensestöz bağlılığı, yitirilmiş bir ilksel tamlığın arayışındadır ve narsisistik incinmişlik izleri taşır. Ensestöz bağlılığın çözünümü süreci, böyle bir tamlık duyumunun yitimine dair bir yas sürecini ve ötekiliğin kabülünü içerir. Nihal'in ensestöz yönelimden çıkamayışı ve yetişkin cinselliğini kişiliğine entegrasyona açık olmayışı, romanda bu süreçle ilişkilenen ve Doğu-Batı çağrışımlarıyla yüklü simgeler de gözetildiğinde, toplumsal-tarihsel bağlamda Batı düşüncesinin entegrasyonunda yaşanan güçlüğü ifade eden simgesel bir örüntü olarak görülmektedir. Yusuf Atılgan'ın romanları Aylak Adam ve Anayurt Oteli'nin kahramanları, anne figürü ile ilişkili yatırımlarının nesnesi bir kadının arayışındadır. Kahramanlarının toplumsal cinsiyet öznellikleri de, babayla özdeşim sorunlarının etkisiyle, kırılgan ve güvensiz bir yapıdadır; dişil ve bedensel olan, kişilikte eril ve zihinselle bütünleştirilememektedir. Dil ve kültürün, deneyimleri anlamlandırma, ifade edebilme yönünde kapsayıcı, dişil bir niteliği vardır. Romanların dil ve üslup özellikleri ve içerdikleri bazı toplumsal-tarihsel göndermeler göz önünde bulundurulduğunda, ensest motiflerinin kültürel düzeyde okunuşları, dil devrimi sonucunda eski dil ve kültürle yaşanan kopuşmalı sürecin kültürel anlamda yoksunlaştırıcı etkilerine işaret eder.

In Aşk-ı Memnu (Forbidden Love) by Halit Ziya Uşaklıgil, Nihal?s incestuous attachment to her father Adnan Bey has characteristics of a narcissistic injury and search for a lost primary sense of wholeness. Resolution of incestuous attachment is a process, which involves grief and mourning over such loss, and recognition of otherness. Nihal?s inability to breakthrough the incestuous circle and to be open to integrate adult sexuality to her personality, when certain symbols, associated with East and West, within this unsuccessful process are considered, appears to be a symbolic pattern, signifying the difficulty of integration of Western thought experienced in the historical-cultural context of the novel. The protagonists of Aylak Adam (Idle Man) and Anayurt Oteli (Motherland Hotel) by Yusuf Atılgan are in search of a woman, who is an object of investments towards the mother. Affected by their problematic identifications with the father, the gendered-subjectivity of the male protagonists is quite fragile and insecure; feminine qualities and embodiment cannot be integrated within the personality with the masculine and the mental. Language and culture have an aspect of containment, a feminine quality, encompassing and expressing the meaning of experiences. Exploration of the novels? language and style, combined with consideration of some socio-historical allusions covered, gives way to a cultural reading of the incest motifs, whereby they indicate the culturally impoverishing effects of the process of dissociation with the old language and culture due to the language reform.