Romantik kıskançlığın, bağlanma stilleri, benlik saygısı, kişilik özellikleri ve evlilik doyumu açısından yordanması

Abstract

ÖZETROMANTİK KISKANÇLIĞIN, BAĞLANMA STİLLERİ, BENLİK SAYGISI, KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE EVLİLİK DOYUMU AÇISINDAN YORDANMASIMuharrem ÇAPKINYüksek Lisans Tezi, Psikoloji Anabilim DalıDanışman: Yrd. Doç. Dr. Ferzan CURUNAğustos, 2012 - 69 sayfaBu çalışmanın amacı evli kişilerin kıskançlık düzeyleri ile benlik saygısı, kişilik özellikleri, bağlanma stilleri ve evlilik doyumları arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaçları incelemek için 99 katılımcı, Demografik Bilgi Formu, Çok Boyutlu Kıskançlık Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Anketi, Beş Faktör Kişilik Envanteri Kısa Formu ve Evlilik Yaşam Ölçeği doldurmuşlardır.Söz konusu ilişkiyi incelemek için öncelikle tüm değişkenler arasındaki korelasyonlara bakılmıştır. Yapılan Pearson korelasyon analizleri sonucunda, bağlanma stillerinde kaygı alt boyutu ile kıskançlık bilişsel alt boyutu arasında olumlu ve anlamlı ilişkiler bulunurken, diğer değişkenler arasında anlamlı ilişkiler bulunamamıştır.İkinci olarak kıskançlığı yordanması açısından tüm katılımcılar için kişilik özelliklerinden deneyime açıklık alt boyutu ile kıskançlık duygusal alt boyutu arasındaki pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Buna göre deneyime açıklık alt boyutu puanı arttıkça kıskançlık duygusal alt boyutu puanı da artmaktadır.Cinsiyete göre bakıldığında ise; erkek katılımcıların kıskançlık bilişsel boyutu ile bağlanmanın kaygı boyutu ve kişilik özelliklerinde sorumluluk arasında istatiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Kadın katılımcılarda ise, kişilik özelliklerinden dışa dönüklük alt boyutu bilişsel kıskançlığı yordamıştır.Kıskançlığın duygusal boyutuna göre bakıldığında ise; kadın katılımcıların duygusal kıskançlık düzeyi ile kişilik özelliklerinden deneyime açıklık ve dışa dönüklük alt boyutları ile istatiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Kıskançlıkla diğer değişkenler ve altboyutlar arasında hiçbir anlamlı yordayıcı bulunmamıştır.Araştırmadan elde edilen sonuçlar, konu ile ilgili kuramsal yaklaşımlar, yurt içi ve yurt dışında yapılan çalışmalar temelinde tartışılmıştır.Anahtar Kelimeler: Romantik Kıskançlık, Benlik Saygısı, Bağlanma Stilleri, Kişilik Özellikleri, Evlilik Doyumu.

ABSTRACTTHE RELATIONSHIP BETWEEN ROMANTIC JEALOUSY AND, ATTACHMENT STYLES, SELF-ESTEEM, PERSONALITY CHARACTERISTICS, MARRIAGE SATISFACTIONMuharrem ÇAPKINMaster Thesis, Psychology DepartmentSupervisor: Yrd. Doç. Dr. Ferzan CURUNAugust, 2012 ? 69 pagesThe aim of the study is to examine the relationship among jealousy, self-esteem, personality characteristics, attachment styles and marital satisfaction. For searching these concepts, 99 participants completed the Demographic Information Form, Multidimensional Jealousy Scale, Rosenberg Self Esteem Scale, Experiences in Close Relationships Questionnaire, Five Factor Personality Inventory Short Form, and Marriage Life Scale.Firstly Pearson correlational analyses were performed in order to investigate the relationships between variables. The only significant result was the positive relation between anxiety sub-domain and jealousy cognitive sub-domain of the attachment styles.Secondly, for all participants, openness to new experiences sub-domain of personality characteristics and jealousy emotional sub-domain were positively significant for all participants. Thus, jealousy emotional sub-domain score increases as openness to new experiences sub-domain increases.Regarding the differences between two sexes, jealousy cognitive domain and anxiety domain of attachment and consciousness sub-domain of personality characteristics were statistically significant for male participants. For female participants, only extroversion among personality characteristics predicted jealousy.Regarding the emotional aspect of jealousy, emotional jealousy levels of female participants and two sub-domains of personality characteristics, openness to new experiences and extroversion, were significantly related. No significant predictor was found between jealousy and other variables and sub-domains.The results of the study were discussed on the basis of theoretical approaches on the subject and studies conducted in Turkey and abroad.Key Words: Romantic Jealousy, Attachment Styles, Self-Esteem, Personality Characteristics, Marriage Satisfaction.