Kıbrıs sorunu ve çözüm önerileri: Federasyon, konfederasyon ve bağımsız iki devlet alternatifinin değerlendirilmesi

Abstract

Kıbrıs sorunu, tarihin ilk dönemlerinden başlayarak, günümüze kadar devam eden ve güncelliğini hiçbir zaman yitirmeyen bir uluslararası mesele olmuştur. Hala çözümlenemeyen bu sorunun ana nedeni, Kıbrıs'ın jeopolitik öneminden kaynaklanmaktadır. Bugün uluslararası alanda hakim güçlerin Kıbrıs sorununun çözümüne gösterdikleri ehemmiyet; adanın Ortadoğu petrolünün ulaşım yollarına egemen olması, Ortadoğu'dan Afrika'ya uzanan ekseni kontrol etmesi, Anadolu-Ortadoğu-Süveyş Kanalı hattına hâkim olması, Süveyş Kanalından Hint ve Pasifik Okyanusuna uzanan deniz yolunun kontrol noktalarından biri olması ve Ortadoğu'da petrol merkezli muhtemel bir savaşta depo görevini üstlenebilecek olması gibi sebeplere dayanmaktadır. Ayrıca adada yaşayan Türkler ve Rumlar dışında; Yunanistan, Türkiye, İngiltere, ABD ve AB ülkelerinin ve son zamanlarda da İsrail gibi Akdeniz'in güneyindeki ülkelerin de, kıta sahanlığı, münhasır ekonomik bölge, petrol-doğalgaz arama faaliyetleri gibi konularla bu soruna dahil olmuş olmaları, çözüme ulaşılamamasının en büyük nedenlerindendir. 2004 yılında, sorunun çözümü için federal bir sistem kurmayı vaat eden Annan Planı, Türk kesimi tarafından kabul edilmiş ancak Rumlar tarafından reddedilmiştir. Bugün, 2015 yılında adayı birleştirme müzakereleri devam etmektedir ve/fakat Annan Planı'ndan beri çözüme en fazla yaklaşılan süreç de günümüzde yaşanmaktadır. Bu tez çalışmasında; devlet sistemleri incelenerek, bu sistemlerin Kıbrıs'a uygulanabilirlik durumları değerlendirilmiş, bağımsız iki devlet alternatifi de göz önünde bulundurularak, adil ve kalıcı barışı sağlamak yolundaki en doğru çözüme ulaşılmaya çalışılmıştır.

The Cyprus Conflict has been an international highlighted matter since the ages from the depths of history. The ongoing matter has not been solved for decades because of the island's geopolitical position. The domineer Powers of the World give such importance to the Cyprus Conflict as the island reigns the transportation of Middle Eastern oil resources, the route from Middle East to Africa, Anatolia, Middle East and the Pasific Ocean and controls the sea route from the Suez Canal to the Indian and Pasific Ocean. The island is also capable of being a storage in a probable oil-based war scenerio. As well as the Cypriot Turks and the Cypriot Greeks; Greece, Turkey, USA, EU and especially Israel lately are also involved in the conflict because of the continental shelf, restricted economic zone and oil-natural gas issues in the island. In 2004, the Annan Plan which promised establishing a federal system on the island, was accepted by the Turkish Cypriots, yet been rejected by the Greek Cypriots. Today in 2015, negotiations keep being held and also this period has been the closest to a solution since the Cypriot Annan Plan. The political systems and their posibilities of implement has been examined and the possibility of two independent states has been considered here in this thesis to finally approach the right solution for the Cyprus Conflict.