2007-2017 yılları arasında Avrupa Birliği – Türkiye ekonomik performans karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışma da Avrupa Birliği'ne üye olan ülkeler ile Türkiye'nin yer aldığı toplam 29 ülkenin 2007-2017 yılları baz alınarak, makroekonomik göstergeleri ile finansal durumları analiz edilmiştir. Ardından ülkelerin finansal performansları karşılaştırmalı olarak ortaya koyulmuştur. Analiz yöntemi olarak Çok Kriterli Karar Verme yöntemlerinden olan TOPSIS (İdeal Çözümle Benzerlikten Sipariş Tercihi Tekniği) ve EDAS (Ortalama Çözüm Uzaklığına Göre Değerlendirme) yöntemi kullanılmıştır. Bu iki yöntem ile ülkelerin ekonomik performans analizi, birden fazla kritere dayanarak en iyi ekonomik performansa sahip ülke ve ülkelerin tespiti gerçekleştirilmiştir.Çalışmada, Türkiye'nin ekonomik performansının Avrupa Birliğine üye olan ülkeler ile karşılaştırılması yapılmış, aralarındaki benzerlikler/farklılıklar ortaya konulmuştur. TOPSIS ve EDAS yöntemlerinin uygulanma adımlarından önce, yöntemlerin basamakları sıralanmış yöntem ile ilgili ayrıntılı bilgi verilmiştir. Bunlara ek olarak TOPSIS ve EDAS yöntemleri ile ilgili olarak geçmiş yıllara ait literatür araştırması yapılmıştır. TOPSIS ve EDAS yöntemlerinin uygulanması, her bir adımı denklem yardımı alınarak ayrıntılı şekilde anlatılmıştır. İki yönteminde adımları çalışmanın uygulama örneği ile birleştirilerek anlatılmıştır.Ülkelerin makroekonomik performansını değerlendirmek üzere, beş temel ekonomik gösterge (işsizlik, enflasyon, gayri safi yurtiçi hâsıla , ihracat ve ithalat) değerlendirme faktörü olarak belirlenmiştir. Değerlendirme faktörlerinin önem derecelerinin aynı olduğu varsayımı yapılmıştır. Böylelikle her bir kriterin ağırlığı 0,2 olarak ele alınmıştır. Ayrıca, bir uygulama ile farklı önem dereceleri ile farklı sonuçlar elde edilebileceği gösterilmiştir.İki farklı yöntemden elde edilen bulgular ise Kendall Tau korelasyon katsayısı ile karşılaştırılarak, birbirine benzer sonuçlar verip vermediği incelenmiştir. Elde edilen bulgularda iki yöntemin birbiri ile uyumu güçlü ancak sıralamada farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Kelimeler: TOPSIS, EDAS, Kendall Tau Korelasyon Katsayısı, Avrupa Birliği.

In this study a total of 29 European Union (EU) countries, which Turkey is part of, were analyzed on their financial situation and macroeconomics indicators for the period of 2007 to 2017. Then, the economic performance of the countries are presented comparatively. TOPSIS (Technique For Order Preference By Similarity To An Ideal Solution) and EDAS (Evaluation based on Distance from Average Solution) methods were used as the analysis method. Working with these two methods on the analysis of the EU countries and Turkey's economics performance analysis to determine the best economic performance of the country, while it has been carried out on the basis of several criteria. In this research, Turkey's economic performances were compared with the economic performance of the EU member countries, including the similarities/differences were revealed. Before the implementation of TOPSIS and EDAS methods, the steps of the MCDT method were explained in detail. A literature reseach study was conducted with TOPSIS and EDAS methods on the historical events. The application of TOPSIS and EDAS methods is explained in detail by taking the equation aid with each step. In the two methods, the steps are explained by combining them with the application example of the study. Five key economic indicators (Unemployment, Inflation, Gross Domestic Product, Exports and Imports) were selected to assess the countries macroeconomic performance. In the study, it was assumed that the importance of evaluation factors were the same. Thus, the weight of each criteria was considered as 0,2. It is clear that different result can be obtained with different degrees of importance. After determine of the countries economic performances these countries were ranked based on their performances. The finding obtained in this study, from two different methods were compared and whether they yield similar result were calculated by Kendall tau correlation coefficient.Keywords: TOPSIS, EDAS, Kendall Tau Coreelation Coefficient, European Union.