1923-1950 yılları arası Cumhuriyet Dönemi kadın kıyafetleri

Abstract

Cumhuriyet'in ilanıyla her alanda başlayan modernleşme, çağdaşlaşma hareketleri, kadının toplumsal statüsünün gelişimi ile birlikte kıyafetlerinde de değişikliklere sebep olmuştur. Bu araştırmada Cumhuriyet'in ilan edildiği 1923-1950 yılları arası kadın kıyafetleri dönemlere ayrılarak incelenmiştir (1920, 1930 ve 1940'lı yıllar). Dünyada hala büyük ölçüde etkilerini gördüğümüz Batı (özellikle Paris) modasının, Türk kadını kıyafetlerine etkileri gözlenmiştir. Cumhuriyet Dönemi kadın kıyafetlerini incelemeye başladığımızda, kıyafetlerin, Atatürk devrimlerinden çok daha önce başlayan bir değişim hareketinin sonucunda modernleştiğini görüyoruz. Tanzimat'ın ilanıyla başlayıp, I. ve II. Meşrutiyet'in ilanıyla devam eden süreçteki, toplumsal gelişmeler, getirilen kanunlar ve yenilikler, Cumhuriyet kadınının kıyafetlerinin modernleşmesine zemin hazırlamıştır. Bu sebeple, Tanzimat Dönemi, Meşrutiyet Dönemleri ve savaşın etkileri ile oluşan değişimler de incelenmiştir.Araştırma 1950 yılı ile sınırlandırılmıştır. Bu dönemde moda, savaşın getirdiği olumsuz sonuçlara bağlı olarak Paris etkisinden çıkıp, daha çok Amerika etkisine geçerek, değişimler göstermiştir. Aynı şekilde 1950'li yıllarda Türkiye'de çok partili döneme geçiş olmuş, sanayileşmenin de başlamasıyla, kıyafetler Cumhuriyet'in ilk yıllarına göre farklılaşmıştır. Anahtar Kelimeler: Cumhuriyet, Osmanlı, Kadın Kıyafetleri, Moda, Modernleşme.

The modernisation movements that started with the proclamation of the republic brought about changes in women's clothing, in along with improvement in the status of women. In this research, women's clothing is investigated by diving into decades between 1923-1950 (1920s, 1930s and 1940s). The effects of Western Fashion (Paris, especially) on the Turkish women's clothing is investigated, which still affects the world's fashion dominantly.When the women's clothing in the republic era is observed, it is seen that women's clothing started to modernise much more earlier than Atatürk's Reforms. Developments in society, and the modern laws that occurred in the period that starts with Edict of Gülhane and is followed by the first and second constitutional era established a ground for the modernisation of clothing of the republican women. Therefore, the changes due to Edict of Gülhane, Constitutional eras, and the war are investigated as well.The research is limited with a period until 1950. In this era, the fashion became influenced by the American rather than Paris due to the negative consequences of the war. In the same manner, in 1950's, a transition to a multi-party system occurred in Turkey, and with the beginning of the industrialization the clothing was differed compared to the beginning of republican era.Key Words: Republic, Ottomans, Women's Clothing, Fashion, Modernisation.