Restaurant sektöründe yaşanan iş kazalarını önlemede iş sağlığı ve güvenliğinin önemi ve risk analizlerinin yapılması

Abstract

İş sağlığı ve güvenliği alanında yapılan araştırmalar, restaurant işletmelerinde çok sayıda iş kazası yaşandığını ve bu iş kazalarının büyük çoğunluğunun zaman kayıplı kazalardan oluştuğunu göstermektedir. İş sağlığı ve güvenliğine yeterince önem verilmemesi, toplumun genelinde iş güvenliği bilincinin bulunmaması, `kaç yıldır bu işi yapıyorum bir şey olmadı` düşüncesi ve eğitim/bilgi eksikliği iş kazalarının ana sebeplerinin başında gelmektedir. 2014 SGK verilerine bakıldığında lokanta ve seyyar yemek hizmeti faaliyetlerinde 6099 kişinin iş kazası geçirdiği, bu kazalar sonucu yaşanan iş günü kaybının ise 31702 olduğu görülmektedir. Bu veriler ekonomik faaliyet sınıflamasına (NACE) göre az tehlikeli ve tehlikeli grupta yer alan restaurant sektöründe iş güvenliği uygulamalarının ciddi bir şekilde ele alınması ve devlet tarafından gerekli denetimlerin yapılması gerekliliğini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Bu tez çalışması 120 işletmesi bulunan bir restaurant zincirinde 2015 yılı içerisindeki iş kazası kayıtları ele alınarak yapılmıştır. Meydana gelen iş kazaları, kaza tipleri, bu kazaların nedenleri ve kazaları önlemek için alınması gereken aksiyonlar, iş kazası ve ramak kalaların araştırılmasının önemi üzerinde durulmuş, örnek kaza araştırmaları yapılmıştır. Ayrıca restaurant sektöründeki olması gereken iş sağlığı ve güvenliği uygulamaları detaylı olarak ele alınmış, işyerindeki tehlike ve riskler belirlenerek bunların önlenmesine yönelik risk analizi çalışmaları yapılmıştır. Bu tez çalışmanın amacı; çalışmaya konu olan restaurant zincirinde yıl içerisinde meydana gelen toplam kaza sayısı ve kazalarda kaybedilen gün sayısının aylara göre dağılımı, kazalarda en çok hangi vücut bölgelerinin yaralandığı, hangi görevlerdeki çalışanların daha fazla kazaya maruz kaldığı, kazaların restaurantların en çok hangi bölümlerinde meydana geldiği, restaurant sektörüne yönelik olarak belirlenen kaza tiplerine göre kaza sayısı ve bu kazalardaki gün kayıplarının belirlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin gerektiği gibi uygulanması durumunda sektörde yaşanan iş kazalarında büyük oranda azalma olacağı, bu tedbirlerden ortam bazlı olanların uygulanabilirliğinin daha yüksek oranda iken bireye yönelik olanların uygulanabilirliğinin daha güç olduğu konularına dikkat çekmek ve sektörde risk analizi çalışmalarına örnek teşkil etmektir.

Surveys which have been done for occupational health and safety sector show to occur the occupational accidents excessively and leading the wast of times in restaurant estabilishments. In large part of society, one of the most important reasons of this situation is not to pay attention sufficiently, not to be have awareness of occupational safety, a lack of training/knowladge and thinking of `nothing happened although working until now`. According to Social Security Institution, number of employees who spent in a work accident is 6099; number of lost working days is 31702. These datas are to prove which need to be dwell on seriously applied ocupational health and safety practices in dangerous and less dangerous restaurant sectors that described by `General Standarts of Economic Activities`. However, it is necessity to be increased amount of audits for the purpose of checking the sector by government. This study was to be conducted for a restaurant chain consist of 120 establishments by analyzing the archives of accidents. It is to emphasize for this thesis belowing points; type of accidents, reasons, preventions, importance of researching `near miss` and happened accidents, representative resarching accident. Also to be pointed out in detail the occupational health and safety applications which need to exist in restaurants and it is to be done the risk analyze studies with the aim of prevention hazards. The aim of this study; monthly distrubitons on total amount of happened accidents and lost working days in a year, wounding of which parts of body, the possibilty to have accidents of employees concerning distributions of duty varieties, happening the accidents in which section of restaurants, to be determined the amount of accidents and missed days of them in accordance with accident types, dropping substiantially the incidence of accidents if rules and good practices keep and pointing out to applicability of the preventions based on infrastructural is easier than practices which intended for employees and to be a model about risk assessment analyzing in restaurant sector.