Plastik geri dönüşüm sektöründe kullanılan makinelerde karşılaşılan risklerin incelenmesi

Abstract

Dünyamızda Endüstrinin gelişmesiyle birlikte var olan hammaddelerin, her çeşit metal ile kömür madeni ve ham petrol türevleri ve Polimerlerin (termoplastik, termoset, elastomer) kullanım alanları çoğalmıştır. Ayrıca bu hammaddelerin birbirlerinin muadili olması, makine sektöründe üretilen endüstriyel makineler sayesinde mümkün hale gelmiştir.Ülkemizde plastiklerin kullanım alanlarına bakıldığında, Otomotiv, İnşaat, Tarım, Temizlik ve kozmetik, Sağlık gibi geniş bir yelpaze görülmektedir. Bu tür malzemelerin çevreye genel olarak `olumsuz` olarak kabul edilen etkilerini kontrol altında tutulabilmesi amacıyla, yasa koyucu tarafından bazı yasal zorunluklar (4/3/1991 20814 sayılı `Katı Atık Kontrolü Yönetmeliği`; 14/3/2005 25755 sayılı `Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği` ve 5/7/2008 26927 sayılı `Atık Yönetimi Genel Esasları İlgili Yönetmelik` ) getirilmiştir. Ayrıca 2/4/2015 29314 sayılı `Atık Yönetim Yönetmeliği` bu yönetmeliklerin yerini almıştır. Son olarak 27/12/2017 `Ambalaj Atıkları Yönetmeliği` getirilmiştir. Ayrıca 9/8/1983 tarihli 2872 sayılı çevre kanunun bazı maddeleri de 9/11/2018 tarihli 7153 sayılı kanunla değiştirilmiştir. Bu gelişmeler çerçevesinde `Geri Dönüşüm sektörü` olumlu etkilenmiş ve bu konuda yeni sorumluluklar üstlenmiş olmaktadır. Bu maddelerin içeriğinde bakıldığında, Ambalaj ve diğer ürünlerde depozito sisteminin 2021'e kadar kurulması zorunluluğu getirilmiştir. Ayrıca Avrupa parlamentosu 2021 yılına kadar tek kullanımlık plastik olan çatal, kaşık ve vb gibi ürünlere yasaklama getireceğini duyurmuştur.Bu yasal zorunluluklar beraberinde Plastik Geri Dönüşüm sektörünün gelişmesinde, lokomotif işlevi görmüştür. Plastik geri dönüşüm işi yapan işyerinde değişik kapasitelerde makine sistemleri mevcuttur. Makinenin olduğu yerde her zaman tehlike mevcuttur ama bunu yok etmek ya da minimize etmek elimizdedir.Bu çalışmadaki amaç küçük ve orta boy Plastik Geri Dönüşüm işi yapan işyerlerinde kullanılan (Plastik kırma, Extruder, Yıkama Havuzu, Agromel, Plastik kablo soyucuları, Plastik sıkma makinesi, Malzeme Taşıyıcı Bantlar vb.) makinelerde kullanım sırasında tehlikelerin araştırılmasıdır. Ayrıca makinelerde tespit edilen tehlikelerin hem makineyi imalatı yapan firma, hem de makinayı kullanan firmaya çözüm ve öneri sunulmasıdır. Bu çalışmada tehlike tespitini; Makine risk değerlendirmesi, PHA ve FMEA, risk analizi metotlarıyla birbiriyle karşılaştırmalı olarak yapılmıştır. Tespit edilen riskler; Tasarım ve güvenlikte ilgili Makine emniyeti Yönetmeliği 2006/42/ AT ve Kullanımla ilgili İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları yönetmeliği, 2006 /42 /EC Direktifi (2009 Aralık ), Emniyet standardı TS EN 12100:2010, Elektriksel tedbirlerle ilgili TS EN 13849, kapsamında risk analizleri yapılmıştır. Plastik kırma makinelerinin plastik geri dönüşüm işi yapan işletmelerde en tehlikeli makine olduğu gözlenmiştir. Var olan kazalarda uzuv kayıpları ve ölümlü kaza sonuçlarının doğabileceği ve nasıl önlemler alınması noktasında, örneklerle çözüm önerileri sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Blok Tipi Plastik Kırma Makinası, Makine Bazlı Risk Değerlendirmesi, FMEA, Polimerler, Termoplastik, PHA

With the development of the industry in our world, the use of existing raw materials, all kinds of metal and coal and crude oil derivatives and Polymers (thermoplastic, thermoset, elastomer) have increased. Moreover, the interchangeability of these raw materials has become by the industrial machines produced in the machinery sector.When we look at the usage areas of plastics in our country, we see a wide sector focus such as Automotive, Construction, Agriculture, Cleaning and Cosmetics and health. In order to check whether the environment is affected, the legislators' legal requirements have been met.When we look at the usage areas of plastics in our country, we see a wide range of sectors such as Automotive, Construction, Agriculture, Cleaning and Cosmetics and Health.Some legislative requirements have been introduced by the legislator in order to control the effects of such materials, which are generally considered zor negative iştir to the environment. 4/3/1991 Solid Waste Control Regulation No 20814, 14/3/2005 Regulation on Control of Hazardous Wastes No. 25755 and General Principles of Waste Management No. 5/7/2008 26927 are introduced.Furthermore, the Waste Management Regulation No. 2/4/2015 No. 29314 replaces these regulations. Finally, 27/12/2017 Packaging Waste Regulation was introduced. In addition,some articles of the environmental law numbered 2872 dated 9/8/1983 have been amended by Law No. 7153 dated 9/11/2018. Within the framework of these developments, the yeni Recycling sector etkilen has been positively affected and undertakes new responsibilities in this regard.When the contents of these substances are considered, it is obligatory to establish the deposit system up to 2021 in packaging and other products. In addition, the European Parliament has announced that it will impose a ban on products such as cutlery, spoons and etc. which are disposable plastic until 2021.These legal obligations have served as locomotives in the development of the Plastic Recycling sector. There are machine systems with different capacities at the workplace that makes plastic recycling business. There is always danger in the machine, but we can eliminate or minimize them.The aim of this study is to investigate the hazards used in machines that are used in small and medium size Plastic Recycling businesses (Plastic Breaking, Extruder, Washing Pool, Agromel, Plastic Cable Strippers, Plastic Squeezing Machine, Material Carrier Tapes, etc.). In addition, the hazards identified in the machines are both the manufacturer of the machine manufacturing machine and the solution to the company using the machine. In this study; The machine risk assessment was compared with each other using PHA, FMEA and risk analysis methods. Risks identified; Directive 2006/42 / EC and the Health and Safety Requirements in the Use of Work Equipment for Use in Design and Safety, Directive 2006/42 / EC (2009 December), Safety standard TS EN 12100: 2010, TS EN 13849 on electrical measures risk analyzes were carried out.It has been observed that plastic crushing machines are the most dangerous machinery in enterprises that perform plastic recycling business. In case of existing accidents, limb losses and mortal accident consequences may arise, and how to take precautions.Keywords: Block Type Plastic Crushing Machine, Machine Based Risk Assessment, FMEA, Polymers, Thermoplastic, PHA