Yanma gazlarında NOx oluşumu kontrolü

Abstract

ÖZ YANMA GAZLARINDA NO* OLUŞUMU VE KONTROLÜ EBRU YOLCU Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Makina Mühendisliği Anabilim Dalı ( Y. Lisans Tezi / Tez Danışmanı: Dr. M. Ümit KAMÇICI) Balıkesir 1997 Dünyamızda her yıl milyonlarca ton hava kirletici; toz, kükürtdioksit, azotoksitler, karbonmonoksitler ve hidrokarbonlar biçiminde atmosfere atılmaktadır. Yakma sistemlerinin baca ve egsozlanndan çevreye yayılan bu kirleticiler, insan sağlığını, tarımsal üretimi ve ormanları olumsuz yönde etkilemektedir. Yakma sistemlerinin çevrede oluşturduğu hava kirliliği; yakılan yakıt miktarına, yakıt türlerine, yakıt ve yakma sistemi özelliklerine, sistemlerin işletme biçimleri ile topografıkve meteorolojik koşullara bağlıdır. Bu çalışmada fosil yakıtların yanmasında NOx oluşum mekanizmaları ve bunların sınıflandırılması incelenmiştir. Fosil yakıtların yanmasında NOx ( azotoksit veya azotdioksit) oluşum mekanizması üç grupta toplanmaktadır: * Yakma havası içeriğinde bulunan azotun oksitlenmesi ile oluşan ısıl NOx * Yakıtın içeriğinde bulunan azotun oksitlenmesi ile oluşan yakıt NOx 'i * Yakıt alev cephesinde bir anda oluşan anlık NOx Anahtar Kelimeler: Yanma/ Fosil Yakıtlar / Emisyon / NOx fi

ABSTRACT FORMATION AND CONTROL OF NO* COMBUSTION GASES Ebru YOLCU Balıkesir University, Institute of Science, Department of Mechanical Engineering ( M. Sc. Thesis / Supervisor : Dr. M. Ümit KAMÇICI) Balıkesir- TURKEY, 1997 There are million tons of air pollutive emissions discarded into atmosphere in the form of dust, sulphur dioxide, nitrogen oxides, carbon monoxide, hyrdocarbons. Tjose emissions exhausted from the outlets of combustion systems negatively effect human health, agriculteral efficiency and forest. Environmental air pollution which is produced by the combustion systems, depend on the amount of fueU kind of fuel, specifications of fuel and the system, operation of the system, surveying and `meteorological conditions. In this thessis; the formation mechanism of NOx in the combustion of fossil fuels and the limitations are studied. These mechanisms can be categorized under threee groups.. Formation of thermal NOx by fixation of atmospheric nitrogene in the combustions air. Formation of fuel NOx by conversion of chemically bound nitrogene in the fuel. Formation of prompt NOx. Key Words : Combustion / Fossil Yakıt / Emission / NOx