Bir icra biçimi olarak Türk halk müziğinde konser olgusu ve seçilmiş konser dinleyicilerinin sosyal profili

Abstract

Anahtar kelimeler: Türk Halk Müziği, Konser, Modernleşme, İcra, DinleyiciÇeşitli sebeplerle tekten veya toplu halde müzik uygulaması yapmak, buuygulamanın biçimsel yanının belirlenmesini ve standartlarının oluşmasını zorunlukılar. Bu türden biçimsel karakterler, nitelikler ve standartlar ülkeden ülkeye,toplumdan topluma farklılıklar göstermektedir.Tezin içeriğini kurgularken Türk Halk Müziği olarak adlandırdığımız müziğin,hangi icra, biçim ve ortamlarda uygulandığını, bu müzik türünün hangi sosyalçevrelerde yankı bulduğunu detaylandırmaya çalıştık. Öncelikle, müziğin gerçek icraortamını daha sonra da konser ortamında icra ediliş biçim ve gerekçelerini ortayakoyduk.Konserin bir müzik icra biçimi olarak kökenini incelediğimizde Avrupamerkezli bir terim ve müzik uygulama biçimi olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu müzikicra biçiminin bizdeki ilk uygulanma zamanı ve biçiminin çok eskiye dayanmadığıaçıktır. Bunun modernizmle olan bağlantısını irdelemeyi tezimizin kavramsalçerçevesinin kurgulanması bakımından önemli bulduğumuz için bu doğrultuda birçalışma yapmayı uygun bulduk. Ve tezi ?Modernizm? kavramı bağlamındakurguladık.Türk Halk Müziği dinleyici kitlesinin sosyal profilini incelemek için yapılananket çalışmamızda, farklı sosyal profilleri yansıttığını düşündüğümüz, İstanbul'unÜmraniye ve Kadıköy ilçelerinde, son dönemde ortaya çıkan ?Konser? tarzınındinleyicilerini hedef aldık. Çalışmayı, özel bir konser salonu olan ?Yayla SanatMerkezi?, halk konserlerinin yapıldığı bir düğün salonu olan ?Prenses DüğünSalonu? ile sınırladık. Bununla birlikte resmi bir kurum olan T.R.T İstanbulRadyosu'nda verilen bir halk müziği konserini de ödenekli sanat uygulaması yapanbir kurumun (Resmû kurum) konserine gelen seyirci profilini tanımak ve tanımlamakbakımından gerekli gördük ve bu doğrultuda da çalışmalar yaptık. Farklı icracılarınçeşitli mekânlarda yaptıkları konserlerin öncesinde ve sonrasında o konsere gelendinleyicilerle anket çalışmaları yaptık. Bu konserler seçilirken, kitlesel bir müzikuygulamasına katılan farklı nitelikli dinleyici gruplarının özelliklerini anlayabilmekiçin, Türk Halk Müziği alanında geniş kitleler tarafından benimsenmiş vepopülerleşmiş sanatçıların konserlerini tercih ettik. Anketlere katılan 172 kişiüzerinden çıkan sonuçları yüzdelerle tasnif etmeye çalıştık.?Bir İcra Biçimi Olarak Türk Halk Müziğinde Konser Olgusu ve SeçilmişKonser Dinleyicilerinin Sosyal Profili? adlı bu çalışmanın, Türk Halk Müziğinineksik olan bu alanında bir örnek teşkil etmesi ve bundan sonra yapılacak çalışmalarabir giriş niteliği taşıması amaçlanmıştır.

Key words: Turkish Folk Music, Concert, Modernism, Performance,Auditors.To make solo or ensemble music performance with different reoısonsrequeires the formal side of the performance to be set and the standarts to beconstituted. This kind of formal characters, qualities and standarts differ fromcountry to country, society to society.While we were constituting the content of this thesis, we tried to specify thedetails of which performance, forms or milieus have been executed in the musicgender so called Turkish folk music. First of all we have put forth the realperformance milieu of the music and then the facts and forms of the performance inthe ambience of the concert. When we examine the origin of the term ?concert? as amusic performance form we found out that it is a european based term and europeanmusic performance form. It is obvious that this form of performance of music has nolong history in our culture. We thought it is important to scrutinize the connection ofour subject with modernism for constitution the conceptual frame of our thesis andwe have decided to make a study on this concept accordingly, we based our study onthe frame of the concept ?modernism?.In our survey for studying the social profile of the auditors of new arisen?concert? style of Turkish folk music, we preferred two different districts Ümraniyeand Kadıköy, which we thought reflect different social profiles. We limited our studywith a private concert hall ?Yayla Sanat Merkezi? and a wedding hall ?PrensesDüğün Salonu? where Turkish folk music concerts take place. Furthermore weexamine a subsidied official foundation T.R.T İstanbul Radio for knowing andidentifying the auditor profile who participate these concerts. We made severalsurveys with the auditors who came different concerts of various artists. Tocamprehend different qualifications of the aoditor groups who participate to the themassive music performances we preferred the concert of the artists who areappropriated and popular in the field of turkish folk music by the large masses. Wehave tried to classify the results of the survey to which 172 people have participate aspercentages.The aim of this study named ?The Fact Of Concert In The Field Of TurkishFolk Music As a Performance Form And The Social Profile Of Chosen ConcertAuditors? is to constitute an example in this field of Turkish folk music which hasnever done before; it is also aimed that this study will be an introduction for thesubsequent studies.