Tampere olmayan seslerin klarnette icrası, bazı basit ve şed Türk müziği makamlarında klarnet alıştırmaları

Abstract

Bu çalışmada, klarnetin tarihsel süreç içerisindeki gelişimi ve Türk müziğine nasıl ve ne zaman girdiğine kısaca yer verildikten sonra Türk müziğinde de kullanılan tampere olmayan seslerin, klarnet ile icra edilme teknikleri incelenmiştir. İncelemede; klarnet ile tampere olmayan sesleri icra ederken kullanılan tekniklerin, klarnetin farklı kısımlarında değişik sonuçlar verdiği saptanmıştır.Yukarıda yazılı olanlar doğrultusunda, Türk müziğinde kullanılan tampere olmayan seslerin, klarnet ile icrasını kolaydan zora doğru öğreten alıştırmalar yazılmıştır. Türk müziği makamları, Türk müziği sazendelerinin tavır ve üslupları, Batı müziği klarnet alıştırmaları incelenerek ve klarnet icra ederken kullanılan fizyolojik özellikler saptanarak, Türk müziği klarnet eğitiminde kullanılmak üzere bir müfredat geliştirilmiştir. Müfredatın konu aldığı makamlar, Türk müziğinde kullanılan tüm değiştirme işaretlerini (koma, eksik bakiye, bakiye, küçük mücenneb, büyük mücenneb, tanini, artık ikili 12 ve artık ikili 13) içeren Basit ve Şed makamları, en çok kullanılanlara ve teknik açıdan en yararlı olabileceklere indirgeyerek ele alınmıştır.

In this paper, the evolution of clarinet throughout the history and its integration to Turkish music is to be briefly stated. Subsequently, the techniques utilized in rendering of the untampered sounds, also commonly used in Turkish music, on clarinet are analysed. It has been concluded that these techniques used in rendering of untampered sounds result in different outcomes in various parts of the clarinet.Regarding the previously mentioned statements, grading from simple to advanced, exercises which illustrate the rendering of untampered sounds of Turkish Music on clarinet have been devised. Basing on the conducted investigation on the modes of the Turkish Music, styles of Turkish musicians, research on clarinet in Classic Music; and also taking into consideration the physical attributes required for playing clarinet, a curriculum to be used in clarinet education has been developed. The modes included in the curriculum have been chosen as a result of process in which all basic Turkish music modes have been evaluated and the ones with the most frequent usage and technical usefulness have been selected.