Meşk sistemi, Türk musikisine katkıları ve günümüze yansımaları

Abstract

Müzik eğitiminin esası, tüm sanat eğitimlerinde olduğu gibi usta-çırak ilişkisine dayanır. Öğrenci kendisini eğiten kişiyi ve kişileri taklit etmek yoluyla beceri kazanır. Kendi üslubunu kazanması daha sonra gerçekleşir. Bu sanatçının ustalığa doğru adım attığı dönem olarak kabul edilir.Türk Musikisi'nde yüzyıllardır uygulanan usta-çırak ilişkisiyle yapılan musiki eğitimine `meşk` adı verilmiştir. Bu eğitim yöntemi, uygulandığı kurumlarla, uygulanan yöntemlerle vazgeçilemez olmuş, Türk Musikisi'nde dönem dönem nota sistemleri bulunmuşsa da, meşk sisteminin musiki eğitimindeki vazgeçilmezliği yüzünden musiki eğitiminde nota kullanılmamıştır.Bu çalışmada, Meşkin usûl, güfte ve hafıza ile olan ilişkisi, meşkte hafızaya verilen önem, meşkte usûle verilen önem, meşkte üslûp Kazandırma, meşkte repertuar kazandırma, meşkte musiki kültürü kazandırma, özellikleri olduğu anlatılmıştır. Meşkte aranan sadakat, gurur, liyakat, meşakkat kavramları açıklanmıştır. Günümüze ulaşan meşk zincirinin son halkası kabul edilen Alâeddin Yavaşça'nın verdiği repertuar dersleri model alınarak, Günümüzde Türk Musikisi Konservatuvarlarında repertuar derslerinin uygulanmasında, meşk geleneğinin izleri araştırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Türk Musikisi, Meşk, Alâeddin Yavaşça.

The essence of musical education is besed on master-apprentice relationship just as it happens in all other art trainings. The student develops his skills with imitating the person or people who train him. Achieving his own style takes place later on. It is assumed as the period that the artist passes into being proficiency.`Master-apprentice relationship` the education method of ?Musiki? which means the Turkish traditional music and which has been utilizing for centuries is also called as ?Meşk?. This method of education has been indispansable for the foundations who have been using it, and notes haven?t been used because of indispansability of Meşk system in Turkish traditional music, even though the notes rarely been used.This study contains topics such as the relation of Meşk with manner, lyrics and memory; importance of memory for Meşk; saving style in Meşk; saving repertoire in Meşk; and saving Musiki culture in Meşk. Alaeddin Yavaşça?s Musiki lessons that is assumed as the final link of Meşk chain which has reached to present day has been modeled in this study, and footprints of Meşk tradition has been traced in terms of present Turkish Musiki Conservatories.Keywords: Tuskish Traditional Music (Musiki), Meşk (practicing Turkish traditional music), Alaeddin Yavasca