Değerler eğitimi açısından Kutadgu Bilig

Abstract

Değerler, bir toplumun temelini oluşturan yapı taşlarıdır. Nesilden nesile çeşitli yollarla aktarılarak toplumların günümüze kadar varlığını devam ettirmelerini ve toplumların sanat, bilim, teknik, sağlık gibi birçok alanda gelişmelerini sağlamışlardır. Bu çalışmada İslami Türk Edebiyatının ilk yazılı eserlerinden birisi olan Kutadgu Bilig Talim Terbiye Kurulu'nun Değerler Eğitimi Yönerges'inde bulunan, öğrenciler açısından önem arz eden değerler bakımından incelenmiş ve bu eserin değerler eğitiminde materyal olarak kullanımı üzerinde durulmuştur. Beyitlerin tespitinde Fikri Silahdaroğlu'nun Günümüz Türkçesi ile Kutadgu Bilig Uyarlaması adlı eseri kullanılmıştır. Eserde yazarın kullandığı değer öğretim yöntem ve tekniklerini belirlemek için ise Reşit Rahmeti Arat'ın Türkçe'ye çevirdiği Kutadgu Bilig adlı eser kullanılmıştır. Amacımız Kutadgu Bilig'in değerler eğitiminde materyal olarak kullanımı ve eserde değer öğretiminde hangi yöntemlerin kullanıldığının ortaya konulmasıdır. İlk olarak `Eğitim` ve `Değer` kavramlarından hareket edilerek araştırmaya giriş yapılmış ve bu kavramlar üzerinden asıl konumuz olan Değerler Eğitimi, Değerler Eğitiminde aile, okul, öğretmen, edebi eserlerin rolü ve Değerlerin işlevleri, sınıflandırılması konusu hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. Ardından Kutadgu Bilig'in tarihsel süreci ve eserin sahibi Yusuf Has Hacip hakkında gerekli bilgiler verilerek belirlediğimiz on dokuz değerle ilgili beyitler Kutadgu Bilig'den tespit edilerek analiz edilmiştir. Değerlerin eserden tespitinden sonra yazarın değer öğretiminde kullandığı yöntem ve teknikler tespit edilerek Kutadgu Bilig'in din ve değer öğretiminde materyal olarak kullanımı hakkında örnek ders modelleri üzerinden bilgi verilmiştir.Çalışmamızda betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Tespit edilen beyitler eserden aynısı gibi alınarak tablolar halinde yazılmış ve yorumlanmıştır.Anahtar Kavramlar: Eğitim, Değer, Değerler Eğitimi, Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacip

Values are milestones underlying a society. They provided societies continuing their own existence and developing in many fields such as art, science, technology and health by being passed down with various ways until today. In this workout, Kutadgu Bilig one of the earliest performances Islamic Turkish Literature was evaluated with regards to values that remain importance in eyes of students, taking place in Values Education Instruction of Turkish Education Board and examined using this workout with the values education. In the detection of couplets, the workout called / named `Günümüz Türkçesi ile Kutadgu Bilig Uyarlaması` of Fikri Silahdaroğlu was utilized. In order to determine the value teaching methods and techniques used by the author, the text called Kutadgu Bilig, which was translated by Reşit Rahmeti Arat into Turkish, was utilized. Our ambition is to use 'Kutadgu Bilig' as a material in values education and to reveal that which techniques are utilized in values teaching of workout. First of all, it was given an entrance to research on the basis of notions such as 'Education' and 'Value' and by using these notions, detailed informations about 'Values Education', 'Family in the Values Education', 'School', 'Teacher', 'The role of literary works' and 'Functions and Role of Values' being our main topic were revealed. After that, the couplets of nineteen values that we examined by detected with 'Kutadgu Bilig' were analyzed while giving necessary informations about 'Yusuf Has Hacib' the owner of workout and historical process of 'Kutadgu Bilig'. After detection of values from workout, it was given information that examples of study techniques about using 'Kutadgu Bilig' as a material in religion and value education while detecting writer's techniques and methods in values teaching. In our workout, the descriptive analysis technique was utilized. The couplets that detected were written as charts and commented by taking the original one.Keywords: Education, Value, Values Education, Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacib