Sahîhayn rivayetleri özelinde şirk meselesi

Abstract

Bu çalışma; Buhârî ve Müslim'in el-Câmiu's-Sahîh adlı eserlerinde şirk konusundatahrîc edilen rivayetlerin değerlendirilmesini kapsamaktadır.Çalışma; bir giriş, iki bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde konu ilealakalı kavramsal çerçeve bağlamında, tevhid, şirk, küfür, cahd/cühûd, nidd, misl, kizb,zulüm, nifâk, iftira ve küfrân kavramları ele alınmıştır.İlk bölümde, özellikle Buhârî'nin konuya dair bâb başlıklarında yer verdiği âyetlerçerçevesinde Kur'ân-ı Kerîm'e göre şirk meselesi; itikâdî, toplumsal ve âhiret boyutlarıile irdelenmiştir. İtikad ile ilgili hükümlerin tetkik edildiği kısımda, Allah'ın şirktenmünezzeh oluşu ve şirkin zulmün bir çeşidi kabul edilmesi konuları; toplumsal boyutluâyetlerde, müşriklerin özellikleri, Hz. Peygamber'in şirk koşmamak üzere biat alması vemüşriklerle savaş meseleleri; âhiretle ilgili âyetlerde ise şirkin bağışlanmayacak bir günaholması, amelleri boşa çıkarması, azap sebebi kabul edilmesi ve şefaate engel oluşumeseleleri tetkik edilmiştir.İkinci bölümde ise Sahîhayn rivayetleri özelinde şirk meselesi yine itikad, ibadet vetoplumsal olmak üzere üç boyutlu incelemeye tabi tutulmuştur. İtikad ile ilgili haberlerde,şirkin en büyük günah oluşu, itikâdî nifak meselesi, Ehl-i kitabın müşrik olaraknitelenmesi ve müşrikler tarafından Allah'a denk kabul edilen varlıklar konuları; ibadetleilgili rivayetlerin işlendiği kısımda, müşriklerin yaptıkları ibadetler; toplumsal boyutluhadislerde ise dönemin özellikleri, müslümanlara karşı tutumları, müslümanlarınmüşriklerle ilişkileri ve müşriklerle savaş meseleleri etraflı bir şekilde incelenmiştir.

This work includes the evaluation of the riwayas in which `takhrij` is made on thesubject of shirk (Polytheism) in the works of Bukhari and Muslim called al-Jâmi' asSahîh.The study consists of an introduction, two parts and a conclusion. In theintroduction, the concepts of tawhid, shirk, kufr, jahd / huhûd, nidl, misl, kizb, zulm,nifâq, iftirâ' and kufrân are discussed in the context of the conceptual framework relatedto the subject.In the first part, the issue of shirk according to the Quran is examined with its religious,social and hereafter dimensions especially within the framework of the verses thatBukhari has included in the chapters on the subject. In the section where the provisionsregarding creed are examined, the issues of Allah being free from shirk and shirk's beingaccepted a form of zulm (cruelty) are discussed. In the socially dimensioned verses, thecharacteristics of the mushriks (polytheists), the Prophet's taking allegiance and war withthe mushriks are examined. In the verses related to the hereafter, the issues that shirk isan unforgivable sin, its negation of good deeds, its acceptance as a reason for torment andits obstacle to intercession are scrutinized.In the second part, the issue of shirk, specific to the Sahîhayn narrations, has beensubjected to a three-dimensional analysis, again including belief, worship and social. Inthe reports about creed, the issues of shirk's being the greatest sin, the issue of nifaq, thecharacterization of the people of the book as mushriks and the beings accepted as equalto Allah by the mushriks are analyzed. In addition, in this part where traditions aboutworship are covered, the worship of the mushriks, the characteristics of the epoch insocial-dimensional hadiths, their attitudes towards Muslims, the relations of Muslimswith the mushriks, and the issues of war with the mushriks are examined in detail.