Serbest piyasa sisteminde kalkınmanın ülkelerin ekolojik ayak izlerine etkileri, üç ülke örneği: Türkiye, Meksika, İspanya

Abstract

İnsanoğlu 1950'li yılların sonunda yüz yüze geldiği çevre sorunlarının çözümü için yerel veya ulusal hareket etmenin yetersizliğinin farkına varmıştır. Daha önemlisi bu sorunların sadece kirlenme veya küresel ısınmadan ibaret olmadığını, yaşamsal faaliyetleri sağlayabilmek için gerekli olan kaynakların da sınırlı olduğunu ve giderek azaldığını fark etmiştir. Dünya gezegeninde artan insan nüfusu, yapıcı bir üretim ve tüketim sürecinde olmamakla birlikte, kaynaklarını koruyamamakta, sahip olduğu sağlıklı yaşam hakkını her geçen gün kaybetmektedir. Tüm bu gerçekler ışığında sürdürülebilir yaşam için sürdürülebilir ekonomik faaliyetlerin nasıl gerçekleştirileceğinin ölçülmesi amacıyla yardımcı teknikler geliştirilmektedir. Bu yardımcı tekniklerden biri de Ekolojik Ayak İzi Hesapları'dır. 1990 yılından itibaren geliştirilen bu yöntem, insanoğlunun belirli bir sürede dünyanın kaynaklarından ne kadarını kullandığı hakkında sayısal veriler sağlamaktadır. Uygulama alanı genişletilerek bu hesaplamalar günümüzde çevre politikalarının geliştirilmesinden, finansal ve ekonomik kararların alınmasına kadar pek çok amaç için kullanılabilmektedir. Sanayileşme süreçleri de dahil olmak üzere, serbest piyasa koşullarının hareketli ve rekabetçi yapısında kalkınmakta olan ülkelerin Ekolojik Ayak İzleri ve biyokapasitelerini incelemek, bu çalışmanın temel prensibini oluşturmaktadır. Bu kapsamda örnek ülkeler olarak Türkiye, Meksika ve İspanya ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler : Ekolojik Ayak İzi, biyokapasite, serbest piyasa sistemi, kalkınma, çevre.

Since the end of 1950's when the humanity first faced environmental problems we have finally become aware of insufficiency of fighting theese problems on local or national scale. More importantly, it is understood that theese problems are not limited to pollution or global warming, but also include the fact that vital resources are limited and continuously decreasing. The increasing human population in the world fail to maintain a constructive production and consumption cycle, thus fail to protect resources and lose its grip on the right to a healthy life every passing day. In light of all these facts, some techniques are developed in order to help assess how to practice sustainable economic activities in order to achieve a sustainable lifestyle. One of these techniques is Ecologic Footprint Calculations. Developed since 1990, this method provides quantitative data regarding how much of the natural resources of the world are used by humanity in a certain period of time. By expansion of the field of application, today these calculations can be utilised for multiple purposes from development of environmental policies to financial and economic decision making. The mainfocus of this work is to examine Ecologic Footprints and bio-capacities of developingcountries with active free market conditions and competitive structures, including industrialisation processes. In this context Turkey, Mexico, and Spain are selected as the sample group.Keywords: Ecological Footprint, bio-capacity, free market system, development, environment.