Afet sonrası geçici yerleşim yerlerinin planlanmasındaki faktörlerin incelenmesi : Karşıyaka örneği

Abstract

Afet/acil durum sonrasında, insanların doğru bilgilere ulaşabileceği ve toplanabileceği güvenli alanlara yönlendirilmeleri ve barınma ihtiyaçlarının karşılanması `Müdahale ve İyileştirme Planlaması`nın en önemli konularından birisidir. İzmir'de deprem senaryoları çalışmaları, 1999 yılında, Birleşmiş Milletler Uluslararası Doğal Afetleri Azaltmanın On Yılı Sekretaryası tarafından desteklenen RADIUS Projesi kapsamında başlatılmış ve İzmir Büyükşehir Belediyesi ile Boğaziçi Üniversitesi işbirliğinde `İzmir Deprem Master Planı` oluşturulmuştur.17-21 Ekim 2005 tarihlerinde meydana gelen Urla ve Seferihisar depremleri sonrası, Valilik Kriz Yönetim Merkezi bünyesinde, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü ile birlikte teknik bir çalışma grubu oluşturularak, plan çalışmalarına başlanılmıştır. Bu planla, ilk toplanma ve acil barınma alanları da belirlenmiştir.Günümüzde ise TAMP (Türkiye Afet Müdahale Planı) ve İZAMP 2015 (İzmir Afet Müdahale Planı), AFAD tarafından hazırlanmış ve onaylanarak uygulanabilir hale getirilmiştir. İZAMP 2015 kapsamında, İzmir İli genelinde, ilçe bazında toplanma alanlarının belirlendiği, ancak çadır kent alanlarının belirlenmesi ile ilgili çalışmaların henüz tamamlanmadığı ve komisyonlarda görüşüldüğü yetkililerce belirtilmiştir.Bu çalışmada İzmir'deki afet sonrası toplanma ve acil barınma alanlarının yerleri ve büyüklüklerinin belirlenmesine yönelik farklı kurumlarca farklı yıllarda yapılmış çalışmalar derlenmiştir.Çalışmada Karşıyaka ilçesinde İZAMP, RADIUS vb. kapsamda belirlenen toplanma ve çadırkent alanlarının, yeterli nitelikte ve büyüklükte olup olmadığı, alanların belirlenme kriterleri ile ulusal ve uluslararası standartlara göre uygunluğu tartışılmıştır.Mevcut toplanma alanlarının konumları belirlenerek, uydu fotoğrafları üzerinde görselleştirilmiş, ayrıca Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı analizler yardımıyla mahalle tabanlı mekânsal veriler ve ağırlıklı çakıştırma yöntemi kullanılarak, mahalleler arasında bir risk sınıflaması yapılmış, bu yöntem ile ortaya çıkan en riskli üç mahalle için ise toplanma alanı seçimi uygunluk sorguları tamamlanmıştır.

After disaster/emergency, the significant concern of the recovery planning is that victims should access to the accurate information, be evacuated to safety locations, and fulfill the resettlement requirements. The studies of earthquake scenarios in İzmir were started conducting in the scope of RADIUS project, which has been supported by International Decade for Natural Disaster Reduction (IDNDR) in 1999 and `İzmir Earthquake Master Plan` was created with the collaboration of İzmir Metropolitan Municipality and Boğaziçi University. Since Urla and Seferihisar earthquakes occurred in 17nd and 21th October 2005, respectively, with the collaboration of Izmir Governor Crisis Management Centre and Izmir Directorate General of Ministry of Environment and Urbanization, the technical study group has been working on planning. Thanks to the plan, instant and emergency settlement areas have been determined.Turkey Disaster Emergency Management Report (TAMP) and İzmir Disaster Emergency Management Report (İZAMP) have been recently prepared by Prime Ministry Disater and Emergency Management Authority (AFAD) and has been confirmed and implemented. It has been recognized that in the İZAMP, locations of shelter areas have not been already determined and planned. Authorities have also stated that the works regarding the areas have been ongoing. In this study, assembly and shelter areas in Karşıyaka district, determined by IZAMP and RADIUS projects, were examined; their size, locations, and technical requirements and convenience and competence to the national and international standards have been discussed.The location of current assembly areas in Karşıyaka have been presented by combining proper positions of the polygons on satellite views. Then, risk analyses of these areas have been conducted by using Geographic İnfo Sys (GIS) based distict data and triggering weighted overlay method. According to the results of the model, most risky three districts were choosen to query the allocation of their concurrent assembly area.