Örgütsel güvenin bir ara değişken olarak örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: Eğitim sektöründe bir uygulama

Abstract

IV ÖZET örgütsel davranışla ilgili literatür, örgüt içi güvenin örgütsel performans sağlamak açısından büyük önem taşıdığını göstermiştir. Çalışanın yöneticisine ve bir bütün olarak örgütüne duyduğu güvenin büyük önemi konusunda fikir birliğine varılmış olmasına rağmen, örgütsel güvenin nedenleri ve sonuçlarını içeren kapsamlı modeller eksik kalmaktadır. Çalışanın bir bütün olarak yöneticisine ve örgütüne güveninin büyük önemi konusunda fikir birliğine varılmış olmasına rağmen, örgütsel güvenin nedenlerini ve sonuçlarını içeren daha kapsamlı modeller eksik kalmaktadır. Bu doktora tez çalışması güçlendirme_ajgıları, dağrtımşal ve prosedüre! adajej;, örgütsel ette, örgütsel güven ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkileri ele alan kapsamlı bir model ortaya koymaktadır. Bu çalışmanın amacı, yöneticiye ve örgüte güvenin duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık üzerindeki ara değişken etkilerini araştırmaktır. Baron ve Kenny(1986)'ye dayanarak Türkiye'de 67 devlet ve vakıf üniversitesinde tam gün çalışan akademisyenlerden toplanan veriler ile hipotezleri test etmek üzere çoklu regresyon analizleri gerçekleştirilmiştir. 568 akademisyene ait verilerin SPSS programıyla analizi yöneticiye güvenin ve örgüte güvenin prosedürel adalet ve duygusal bağlılık arasındaki ilişkide kısmi ara değişken olduğunu göstermiştir. Benzer biçimde hem yöneticiye hem de örgüte güvenin örgütsel etik ve normatif bağlılık arasındaki ilişkide kısmi ara değişken olduğu ortaya çıkarılmıştır. Elde edilen sonuçlar, yöneticiye güvenin pjssedüreladajet : ve normatif bağlılık arasındaki ilişkide, örgüt güvenin de prosedürel adalet ve devam, bağlılığı arasındaki ilişkide tam ara değişken olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda bulgular yöneticiye güvenin prosedürel adalet ve normatif bağlılık arasındaki ilişkide, örgüte güvenin de prosedürel adalet ve devam bağlılığı ilişkisinde tam ara değişken olduğunu göstermiştir. Bunlara ek olarak dağjtımşaadajetin yalnızca devam bağlılığı ile ilişkili olduğu, örgüte güvenin de bu ilişkide kısmi ara değişken olduğu ortaya çıkarılmıştır. Böylece bulgular hem teorik hem de pratik açıdan literatüre önemli katkılar sağlamaktadır.

SUMMARY Literature on organizational behavior has shown that trust within organizations is a crucial factor to enhance organizational performance. Although there is a quite agreement about the fundamental importance of employee trust in supervisors and in organization as a whole, the more comprehensive models including antecedents and consequences of trust are still lacking. This doctoral dissertation presents therefore a comprehensive model of relationships between perceptions of empowerment, procedural and distributive justice, organizational ethics, organizational trust and organizational commitment. Our aim is to investigate mediating effects of trust in supervisor and in organization on affective, continuance and normative commitment. Data obtained from full-time academicians of 67 public and private universities in Turkey was used to test the hypotheses by multiple regression models. The analyses of 568 respondents by SPSS showed that trust in supervisor and trust in organization partially mediate the relationship between procedural justice and affective commitment. Similarly both trust in supervisor and trust in organization were found to mediate the relationship between organizational ethics and normative commitment. The results further revealed that trust in supervisor fully mediate the relationship between procedural justice and normative commitment, whereas trust in organization fully mediates the relationship between procedural justice and continuance commitment. Additionally distributive justice was found solely related to continuance commitment and trust in organization was a partial mediator in this relationship. Thus the results provide important contributions to the literature both from practical and theoretical perspectives.