Üniversite-sanayi işbirliği ve bilgi transfer sürecinin kurumsallaştırılmasına yönelik bir araştırma

Abstract

IV ÖZET Sanayi Devrimiyle birlikte, sanayi kesimiyle üniversite arasındaki ilişkinin temellerinin ortaya çıktığı söylenebilir. Sanayi Devrimi'nin yol açtığı gelişme süreciyle beraber sanayinin teknoloji tabanı giderek gelişmiş ve giderek bilimsel kökenli teknoloji yoğun ürünler ortaya çıkmaya başlamıştır. Sanayi ile üniversite arasındaki yaşamsal ilişkiyi başlatan bu tarihsel olgudur. Üniversite-Sanayi ilişkisi, araştırma alanına taşınarak yeni bir boyut kazanmıştır. İleri sanayi ülkelerinde, özellikle de 1970'lerden bu yana, gittikçe yaygınlaşan, üniversite-sanayi araştırma işbirliği, bu iki kesim arasındaki ilişkinin günümüzde de öne çıkan yanını vurgulamaktadır. `Üniversite-Sanayi araştırma işbirliğinin temelinde, bu tür ortak girişimlerin, sanayiye yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetini ve sınai yenilenmeyi (innovation) güçlendireceği ve böylece ülkenin rekabet gücünü artıracağı kabulü yatar.` (Geisler, ete. al., 1990) Bu ekonomik etkinin temelini de ise, bilim ve teknolojideki kapsamlı gelişmeler ve sinai üretim sürecinin bilim ve teknoloji muhtevasındaki hızlı artış oluşturmaktadır. Bir başka deyişle, bilim ve teknolojinin giderek bir üretici güç (bir üretim faktörü) haline dönüşmesi, üniversite ve sanayi arasında daha yakın bir işbirliği kurmayı ve bu işbirliğini, ortak araştırma düzlemine kadar taşımayı zorunlu kılmıştır. Üniversite sanayi işbirliğinin en önemli özelliklerinden birisini bilgi transferi oluşturmaktadır. Bilgi transferi üniversite sanayi işbirliği sonucunda ortaya çıkan teknolojik yeteneklerin sürekli olabilmesi açısından önem arz eder. Diğer üniversite sanayi işbirliği faaliyetlerinde olduğu gibi belli bir teknolojinin kopyalanması veya transfer edilmesinden ziyade yeni teknolojilerin, firmaların mevcut Ar-Ge'lerinde geliştirilmesine yardımcı olur. Böylece firmaların yeni üretim teknikleri geliştirerek yeni ürünler ortaya koyabilme yeteneklerinin artırılmasında önemli rol oynar. Günümüzde tüm Dünya pazarlarına sürülen yüksek teknoloji ürünleriyle rekabet edebilmenin ön koşulu, üniversitelerle ortak Ar-Ge faaliyetlerindebulunmaktır. Ülkemizdeki duruma bakacak olursak Ar-Ge yatırımlarına yeterince önem verilmemekte olduğu görülmektedir. Bu tez çalışmasında ülkemizdeki üniversite sanayi işbirliği temelinde üniversitelerden sanayiye bilgi transferinin ne kadar kurumsal bir yapıda yapıldığı araştırılmıştır. Bilgi transfer sürecinin etkinliğinin sürekliliği açısından kurumsallaştırılması gerektiği, ve bilgi transferinin kurumsallaşması sürecinin ülkemizde hangi boyutta olduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma yapılırken üniversitelerle işbirliği yapan sanayi kuruluşları incelenmiştir. Bu incelemede işbirliğinin hem örgüt yapılarına olan etkisi hem de transfer edilen bilginin yapısına olan etkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır.

VI SUMMARY It can be said that the basis of university-industry collaboration has appeared with industry revolution. Technology base of industry has gradually developed with development process of industry revolution. As a result of this, scientific sourced high-tech goods have started to appear. This historical fact has started the vital relation between industry and university. University-industry interaction has gained a new dimension by transporting it to research area. Especially since 1970, gradually becoming widespread of university-industry research collaboration in advanced industry countries emphasizes this sharp point of the relation of this two sectors. There is an acception that, such cooperate enterprises will strengthen the R&D activity towards to industry and industrial innovation. Thus, such cooperate enterprises will increase the country's competition (Geisler, etc. al., 1990). Comprehensive development in science & technology and rapid increase in science and technology contents of industrial production process form the basis of economic effect. In other words, gradually transforming of science & technology into a producer power has forced the university and industry to collaborate more closer than before and to carry this collaboration to co-research platform. Knowledge transfer is one of the most important features of university-industry collaboration. Knowledge transfer is important for continuity of technological abilities which occured as a result of university-industry collaboration. As happened in other university-industry collaboration activities, it helps the new technologies to be developed in firms' present R&Ds' rather than copying or transfering of a certain technology. Thus, it plays an important role for the firms to increase the abilities of producing new products by developing new production technics. In present, main condition of competing against to high technology products presented to whole World marketing is being together' in R&D activities with universities. If we look at the situation in our country, it can be seen that insufficient importance is given to R&D investments.vu In this study, it has been researched how much knowledge transfer from universities to industries is realized in our country at the base of university-industry collaboration. It has been studied whether knowledge transfer institutionalizing in our country is realized or not, and it has been studied in which situation knowledge transfer takes places in our country. During studies, industries collaborating with universities have been examined. In this examination, the effect of collaboration to the organizational structures and to the structure of transferred knowledge has been studied respectively.