Entelektüel sermayenin işletmelerin performansı üzerine etkileri

Abstract

IV ÖZET İçinde bulunduğumuz çağ bilgi çağı olarak adlandırılmaktadır. Bilgi çağının zenginlik kaynağı ise beyin gücü ve bilgi gibi soyut ve maddi olmayan varlıklara dayanmaktadır. Dolayısıyla bilgi çağı, sermaye kavramının da yeniden tanımlanmasını zorunlu kılmaktadır. Bu anlayışa göre işletmenin sermayesi fiziksel sermaye ve entelektüel sermaye olarak iki farklı şekilde ele alınmayı gerektirmekledir. Fiziksel sermaye, işletmenin sahip olduğu fiziksel ve mali kaynaklan temsil etmektedir. Entelektüel sermaye ise soyut bir kavram olup, bir işletmenin çıktıları üzerine etkili olan, insan kaynağı, bilgi, altyapı, müşteri ilişkileri, süreç ve sistemlerin bütününü kapsamaktadır. Fiziksel sermaye geçmiş performansı ve bugünü yansıtırken, entelektüel sermaye gelecekte sürdürülebilir kazanç elde etme potansiyeline işaret etmektedir. Bu nedenle işletmeler sahip oldukları entelektüel sermayelerini iyi tanımak ve bunları etkili bir şekilde yönetebilmeyi öğrenmek durumundadır. Bu çalışmada entelektüel sermaye ve işletme performansı arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, entelektüel sermaye bileşenlerinin işletmelerin performansını nasıl etkilediği hususu incelenmeye çalışılmıştır. Entelektüel sermayenin bileşenleri olan insan sermayesi, yapısal sermaye ve müşteri sermayesinin işletmenin performansı üzerindeki etkileri ele alınmış ve bu bileşenlerin alt unsurlarının performansa etkileri ile ilgili hipotezler test edilmiştir. Bu çalışma, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası sanayi endeksinde yer alan işletmelere, anket ile veri toplamak yöntemi kullanılmak suretiyle uygulanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 10.0 programında değişik analizlere tabi tutulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, entelektüel sermaye bileşenlerinin ve onun alt unsurlarının işletmenin performansı üzerinde önemli etkilerinin bulunduğu ve ayrıca bu alt unsurların birbirileri ile de etkileşim halinde olduğu anlaşılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda, yöneticilere ve araştırmacılara yönelik bazı öneriler sunulmuştur.

SUMMARY The age we live in is called the information era. The resource of prosperity of the information era is based on the brain power and knowledge such as abstract and nonmaterial entities. Therefore, the information era requires the concept of capital to be redefined. According to this understanding, the capital of the operation has to be handled in two different forms as the physical capital and the intellectuel capital. The physical capital includes the physical and financial resources that an operation owns. The intellectuel capital is an abstract concept and it includes human resource, knowledge, infrastructure, customer relations, process and all the systems that have an effect on the outputs of an operation. While the physical performance reflects past and present performance, the intellectual capital points to the potential of making sustainable profit in the future. Therefore, operations should know their intellectuel capitals well and learn to manage those effectively. The purpose of this study is to determine the relationship between the intellectual capital and the performance of the operation. In the research, an investigation has been done about how the inellectual capital components effect the performance of the operations. The effects of the components of the intellectual capital, which are human capital, structural capital and customer capital, on the performance of the operation have been studied and the hypothesis related to the effects of the sub-elements of these components on the performance have been tested. This study has been applied to the operations that take place in the Istanbul Stock Exchange by using the method of data gathering by inquiries. The data obtained have been subjected to several analysis in the SPSS 10.0 program. According to the research results, it's been understood that there have been important effects of the components of the intellectual capital and its sub-elements on the performance of the operation and also, these sub-elements are in interaction with each other. In the direction of the findings, some suggestions have been offered for the managers and researchers.