Milli güvenlik stratejisi ve etkileri

Abstract

-ozEi(İİŞf^m Küresel güç mücadelesi, içinde bulunduğumuz dönemde y^ıri boyutlgfiâî1 ulaşmış durumdadır. 20nci yüzyılın son diliminde dünyanın tek kutuplu bir düzene dönüşmesi bölgesel ve küresel dengelerde yeni arayışların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Son 10-15 yıl içerisinde dünya tarihinde zaman olarak kısa ancak tarihi ehemmiyeti bakımından çok önemli değişimler yaşanmıştır. Bu süreçte son olarak yaşadığımız İrak Savaşı'da dahil olmak üzere sıkça duymaya ve kullanmaya başladığımız kavramlardan biriside strateji olmuştur. Bu kavram ile birçok mücadelenin niye yapıldığı, nasıl yapıldığı, doğrumu yanlış mı olduğu tartışılmaya başlanmıştır. Bu atmosfer içinde artık ülkelerin yaşamlarında ulusal stratejilerinin etkisi kadar başta egemen güçler olmak üzere komşu ve diğer ülkelerin stratejilerinin de etkisinin görüldüğü muhakkaktır. Milli güvenlik stratejileri ve etkileri konulu çalışmamda temel kavram ve kuramlara yer verilmesini takiben küresel güç mücadelesinde etkin ülkelerin stratejik uygulama ve ilişkileri ele alınmıştır. Çünkü başta ABD olmak üzere Rusya ve diğer ülkelerin politik yaklaşımları ülkemizi jeostratejik yapma nedeniyle ülkemize direkt etkilerde bulunmaktadır. Bu etkileşimin gelecekte de artarak devam edeceğini beklemek gerekir. Bugün küresel güç mücadelesinde ülkemiz ve Ortadoğu üst düzeyde yansımalara neden olurken, yakın gelecekte yine ülkemiz ve Kafkasya beraberinde Orta Asya ön plana çıkacaktır. ABD ulusal stratejisi, refah ve güvenlik etkileşimi ve dünyanın ABD politikaları doğrultusunda düzen ve istikamet kazanması üzerine inşa edilmiştir. Rusya ise yakın çevre kavramı ile Kafkasya ve Orta Asya'da eski nüfuzunu kazanarak küresel güç mücadelesinde yerini tekrar almayı amaçladığını açıkça ortaya koymuştur. Fransa klasik kültürel angajmanını muhafaza ederken AB olgusuna ABD karşısında daha ciddi bir hüviyet kazandırmayı ve başta Ortadoğu olmak üzere küresel güç mücadelesinde ABD karşıtı oluşumu sağlayarak denge kurmayı ve tekkutuplu yapıya biran evvel son vermek arzusunu Irak Savaşı'nda da ''açrkçh* ortaya J '«5 « ? koymuştur. Almanya ise ekonomik açılımlar üzerine kurduğu yakın çevre güvenlik oluşumunu sağlamış olarak uluslararası ilişkilerde başta Rusya olmak üzere,her ülke. ile işbirliğini sağlayabilecek bir atmosferin devamını sağlamayı ve bu arada AB'nin motoru olarak Fransa ile AB oluşumunu tamamlama çalışmalarına devam ettirmektedir. Gelecek öngörüleri içinde hassasiyetle düşünülmesi gereken ülkelerin başında Çin gelmektedir. Bu ülkenin gelecekte alacağı pozisyonun niteliği ile hali hazırdaki yapısı ve ilişkileri hassas noktalar içermektedir. Güvenlik hassasiyeti olan, siyasi yapısı muhtemel dinamiklere sahip olan demografik ve ekonomik yapısı özel noktalar içeren ve bu unsurlar arasında dengeleri kurabildiğinde küresel güç mücadelesine yön vermeye ortak olabilecek bir ülkedir. Uzakdoğu'da küresel mücadeleler de etkileri olabilecek ülkelerden birisi de Japonya olup, bu ülke acılı savaş deneyimlerinden sonra stratejik yapısını işbirliği ve ekonomik gelişim üzerine kurmuştur. Güvenlik platformunda ABD ile işbirliğine devamlılık kazandırmış olup, teknolojik ve ekonomik yapısı ile ön plana çıkmayı başarmış durumdadır. Güç mücadelesinde etken olan bu ülkelerin tamamının hassas olduğu konuların içinde enerji kaynakları ilk sırada gelmektedir. Ortadoğu başta olmak üzere enerji kaynakları açısından zengin bölgeler küresel güç mücadelesinde önemli avantajlar sağlamaktadır. Ülkemiz de güç mücadelesine sahne olan bölgelere yakın olup aynı zamanda bölge ülkeleriyle tarihi, coğrafi ve kültürel bağlara sahiptir. Bu nedenle milli güvenlik stratejimiz içindeki öngörü yorumlarında bu açılım ve etkileşimleri göz önünde bulundurmalıyız. Temel strateji esaslarımızı uygulayabilmemiz için bölgeselin ötesinde bir güç olamaya çalışmalıyız. Bunu sağlamak için ulusal ve uluslararası sorunlarımızı başarıyla çözebilecek politikaları sabırla inşa etmeliyiz. Bölücü irticai faaliyetler, siyasal istikrar, Türk cumhuriyetleriyle ve komşu ülkelerle ilişkilerimiz, ekonomik çabalarımız, Yunanistan ile ilişkilerimiz, AB ile ilişkilerimiz, ABD, Rusya ve Çin ile ilişkilerimiz kabaca ön planda düşünebileceğimiz sorun ve uğraşılardır. Bütün bu uygulamalarda başarılı politikalar üretebilmemiz için dünya ölçeğinde yaşanan olayların iyi analiz edilmesi ve temel güvenlik ile dış politikaların doğru değerlendirilmesi şarttır.

yr SUMMARY The struggle for the global power transformed to new dimensions in recent periot. At the end of the 20th sentury, after the world terned into a singel-polar system, new searches apeared for the local and global balances. In the recent 10-15 years, in short periot for the world history, many important changes happened. In this process, icluding the Iraq War, one of the most important concepts that we frequently heared and used was strategy. With this concept, why and how this struggles were happening and if they were right or wrong, was discussed. In this atmosphere countries' national strategies vere directly effected by the strategies of their neighbours and powerful coutries. In my study about `National strategies and efects` after explanation of basic concepts and theories I tryed to explain the strategies, application of these strategies and relations of powerful countries. Becouse of its jeopolitic importance Turkey was always effected from US and Russia's relations. It seems that these effects will grow and continue. In the recent periot our country and Middle East was in the centre of power struggles, and in near future it seems that Turkey, Kafkasia and Middle East will be the most important places of the struggle for the global power. The national strategy of US is based on interaction of prosperity and security, and arranging the world according the US' strategies. But Russia is trying to rebuild her othority on Kafkasia and Middle East and take her place in the struggles for the global power. France is planning to give a new powerful form to EU and use it against US. France clearly showed that wants to put an end to US' growing power and single polarization. Germany bases his national stategy on powerful economy and clearly shows that is eager to contunue his economic relations including the relations with Russia. Germany is taking his strong place in new constitution of the EU. For the near future China is attracting attention on her growing power. The position and strategy of this coutry will determin new world balances. One other growin power is Japan that changed his strategy after grievous war years and based iton economical power. Japans' continious cooperation with US is in considerable position. The most important subject for these coutries is to share out the energy resources. Becouse of this reason Middle East becomes very important in global strife. Turkey is in the middle of these energy resorces and is important country becouse of having historical and cultural relations with Middle East coutries. Turkey is to specify her national strategy very carefully to succeed in economic and strategic targets. To succeed our national strategy we are to solve our national and iternational problems. The most important subjects are redical activities, relations with other Turkish countries, relations with neighbour countries, solving economic problems, relations with Greece and EU, and relations with US, Russia and China. To produce succesful politics in all these subjects we are to analize the events arround us, and evaluate very well the basic security and foreign policy.