Küreselleşmenin Türk dış politikasına etkileri

Abstract

IV ÖZET Küreselleşme, dünya genelinde sınırların kalkması olarak tezahür eden bîr olgudur. Tüm dünya üzerinde 1980'li yıllardan itibaren etkisini göstermeye başlayan küreselleşme olgusu; devletleri, toplumları hemen her alanda bir değişim, dönüşüm süreci içine sokmuştur. Hızla değişen dünyamız belirsizliklerle dolu bulunmaktadır. Zira, belirsizlik istikrarsızlığı da beraberinde getirmektedir. Bugünün büyük güçleri, güçlerini kaybetmemek için her türlü fırsatı değerlendirmekte ve bu durum ise ekonomiyi, uluslar arası ilişkiler ortamını ve doğal olarak dış politika alanını etkilemektedir. Küreselleşmenin dış politika üzerindeki etkileri ise temel olarak dış politikada mevcut algı, tutum ve dış politika yapım ortamlarının değişmesinden kaynaklanmıştır. Küreselleşmenin siyasi, ekonomik ve kültürel etkileri bu düzeylerin geçmişe nazaran kıyaslanamayacak ölçüde çok boyutlu hale gelmesine neden olmuştur. Türk dış politikası özelinde küreselleşmenin etkileri ise daha çarpıcı olmuştur. Küreselleşme, statükocu yaklaşım tarzına sahip, müesses Türk Dış Politika yaklaşımını bütün düzey ve düzlemlerde değişmeye zorlamaktadır. Sovyetlerin çökmesi sonrasında Türkiye'nin coğrafi çevresinde yaşanan gelişmeler, uluslar arası güvenlik tanımlamalarının değişmesi, dünya çapında artan enerji ihtiyacı dolayısıyla Türkiye'nin merkezinde bulunduğu Ortadoğu'dan Orta Asya'ya uzanan kuşağın öneminin artması; adı geçen bölgelerin hareketli hale gelmesi Türkiye'nin dış politika alternatiflerini, güvenlik politikalarını, dış ekonomik ilişkilerini yeniden gözden geçirmesini gerekli kılmaktadır. Türkiye açısından birçok sonuç doğuran küreselleşme olgusunun yönetilebilmesi, fırsatlarından istifade edilebilmesi ve bunlara binaen strateji modellerinin üretilebilmesi, küreselleşme ve yeni dünya düzeninin; Türkiye için yararlı olup olmayacağının değerlendirilmesi; küreselleşmenin Türkiye orijinli yorumunu ortaya koyacak ulusal politikaların üretilmesi gelecekte güçlü şekilde var olmak isteyen tam bağımsız Türkiye için yaşamsal zorunluluktur.

SUMMARY r,J.-'W^£ Globalization is a concept which emerges as a result of disappea boundaries among the whole world. The globalization concept that demonstrates its existence since 1980` s leads the governments and societies to a multidimensional transformation process. Rapid change in today's world causes great ambiguity; and this ambiguity results in instability. Dominant powers of today's world can use any opportunity to maintain their sovereignty and this effects economy, r o relations and foreign policies. The effects of globalization on foreign policy take its roots from the alternation of perceptions, attitudes and foreign policy formulations that exists in foreign policy. The political, economic and cultural effects of globalization on international perception levels results in such a great multidimensional alternation that can not be compared to the past ever. The effects of globalization on Turkish foreign policy are much more significant. Globalization constraints Turkish foreign policy which is stable in nature, to change in every levels. After the fall of the Soviet Union, the activities in Turkey's geographic environment; the alternations of the delineations of international security; as a result of worldwide increasing the energy need the rising importance of the zone between the middle East and the Middle Asia which Turkey occurs on the centre; makes it necessary to review the Turkey's foreign policy options, security policies and foreign economic relations. It is imperative for a completely independent Turkey to manage the globalization event; to use its opportunities; to formulate strategy models according to this; to evaluate the globalization and its results from Turkey's perspective; and formulate policies by interpreting it in a Turkish manner.