Soğuk savaş sonrası yeni Avrupa güvenliği ve NATO`nun transformasyonu

Abstract

Kolektif güvenlik `Hepimiz birimiz, birimiz hepimiz` için düşüncesi olarakkısaca tanımlansa da, kolektif güvenlik toplu olarak uluslar arası sistemdekioyuncuların rollerini düzenleme olarak da tanımlanabilir; bir başka deyişle devletlergrubunun sistemin kurallarına uymayan herhangi bir üyeyi kolektif olarakcezalandırma konusunda anlaşarak güvenlik tehditlerini azaltmaktır.Tarih boyunca Kolektif Güvenlik düşüncesi ittifaklar ve barış için hayati önemiolmuştur. Uluslararası hukukun öngördüğü normatif yapıya uygun ilk kurumsaldüzenleyici kolektif güvenlik sistemi Milletler Cemiyeti ile uygulamaya konmuştur.Fakat kolektif güvenlik sisteminin gerekleri Milletler Cemiyeti ve Birleşmiş Milletlerdenemelerinde yeterli ölçüde gerçekleştirilememiştir. Soğuk Savaş döneminin çiftkutuplu doğası ülkeleri kolektif savunma organizasyonlarının koruyucu şemsiyesibirleşmeye zorlamıştır.Soğuk Savaş sonrası dönemin dengesiz siyasal kimliği etnik ve dini ayrılıkçışiddet hareketlerinin yayılmasına sebep olmuştur. Bu yeni çatışma boyutu kolektifgüvenlik sorumluluğunu bölgesel güvenlik organizasyonlarına öncelik vermeyezorlamıştır. NATO yeni görevini bu gündemi içinde yeniden tanımlayarak,transformasyon sürecini, yeni stratejik konsepte uygun olarak tanımlamış ve barışızorlama harekatlarına iştirak etmiştir.Bu akademik araştırmanın amacı, NATO'nun dönüşüm süreci kapsamındakolektif güvenliğin gelişimini analiz etmek ve olası gelişmeleri tanımlayabilmek,vurgulamak ve akademiköngörü penceresinden, orta ve uzun vadeli gelişmelerisorgulayabilmektir. Bu bağlamda, çalışmanın kapsamı kolektif güvenliğin evriminitarihsel süreç içerisinde irdeleyerek günümüzdeki NATO'nun dönüşümüne kadaralan kronolojik süreci kapsamaktadır. Ayrıca özellikle güvenlik kavramının,Avrupalı kimliğini, güvenlik anlayışının yine bu bölgede yaşayan ülkelerce nasılalgılandığını, bölgeye ve bölgenin dışına etkilerini, özellikle Avrupa'nın güvenliğineve ODGP'ye-Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası- farklı yönlerde etki edebilecekunsurların izahına gayret edilmiştir.Bu akademik çalışmanın bir diğer amacı ise; üyesi bulunduğumuz NATOsavunma örgütünün takip etmeye çalıştığı politikanın, siyasal-askeri yönleri ile analizedebilmektir. Zira unutmamak gerekir ki , gerek NATO gerekse AGSP içindekigelişmeler, artı ve eksi yönleri ile aynı coğrafyayı paylaşan Türkiye'yi yakındanetkilemektedir. Tıpkı 20'nci yüzyılda olduğu üzere, Avrupa'da yaşanan değişimrüzgarlarının, Türkiye'yi de etkisi altına alması kaçınılmaz bir siyasi gerçektir. Ohalde bu araştırma ; doğru rüzgarın doğru zamanda doğru rotanın seçilmesineakademik olarak katkıda bulunulması hedef alınan ,gelecekte de gelişim ve değişimeaçık argümanlarınele alındığı bilimsel bir çalışma olabilmeyi sesli hedef olarakbenimsemiştir.

Although the collective security is defined narrowly with `ALL FOR ONEand ONE FOR ALL* idea, collective security can be defined as collective self-regulation: a group of states attempt to reduce security threats by agreeing tocollectively punish any member that violates the system?s norms.Collective security ideas have been essential for the alliances and peace all overthe history. The first regulator institutional collective security system had put intopractice that was suitable to envision of the international law?s normative structurewith in the League of Nations. But the necessities of collective security systemcouldn't be realized over the League of Nations and United Nations experiments.The bipolar nature of Cold War era forced the countries to unite under the collectivedefense organizations.The unstable nature of post-Cold War era had showed itself with the explosion ofintrastate conflicts. This urged UN to gave collective security responsibility toregional security organizations. NATO has found its new mission over this agenda andperformed its peace enforcement mission within its transformation process. NATOhad enlarged its crisis management mission with its new security perceptions and newpartners.The aim of the search is to show and emphasize the evolution of collectivesecurity within the NATO transformation process. In this context, the scope of thestudy is dealing with the historical evolution of collective security starting from theancient ages up to today's transforming NATO. Also European identity, theperception of understanding of security in this region, the effects of this securityapproach on the region and outside the region, especially the elements which couldaffect the security of the Europe and the reactions to CDSP- Common Defense andSecurity Policy- from the region and some measures NATO needs to take are studied.The other purpose of this academic research was to tell the policies of NATO,which Turkey is a member of. Turkey both as a NATO member and a regionalcountry will be affected by any positive or negative development in the area. Anysecurity problem in the region will affect Turkey as well as any other Europeancountry.