Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi`nin tarihi gelişimi amaçları siyasi faaliyetleri ulaşmak istediği statü ve Türkiye`nin izlemesi gereken politikalar

Abstract

ivÖZETTürk milletinin benliğinde var olan, kendi hakimiyetinde yaşayan diğertoplumlara karşı göstermiş olduğu hoşgörü ve insanlık vasıfları sayesinde 1453yılından beri tam 552 yıldır tarihinin hiçbir döneminde sahip olmadığı imtiyazlarlavarlığını sürdüren Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi, Osmanlı mparatorluğu'nunduraklama ve gerileme dönemlerinden itibaren kendisine sağlanan bu imtiyazları birsilah olarak kullanmaya başlamış, Megalo dea fikri doğrultusunda Mora isyanındanYunanistan'ın bağımsızlığına, Pontus isyanından Milli Mücadele de ihanete kadarpek çok olaya ön ayak olmuştur.Lozan'da tüm çabalara rağmen sınır dışı edilemeyen, ancak siyasi ve cismanifaaliyetlerde bulunmamak, sadece dini görevini yürütmek şartıyla Türkiye'dekalmasına izin verilen bu fesat ve ihanet yuvası, tarihimizde Türk-Yunananlaşmazlıklarının odak noktasında yer almış, iki ülke arasında ki tüm meselelerin yaplanlayıcısı ya da destekçisi olmuştur.2 nci Dünya Savaşının ardından Stalin'in Rus Ortodoks Kilisesi üzerindekibaskıyı hafifletmesi, kilisenin de komünizme muhalefetten vazgeçmesi üzerine gerekAvrupa'da oluşan komünizm tehlikesini gerekse Rus Ortodoks Kilisesi'ningüçlenmesini önlemek maksadıyla Fener Rum Patrikhanesinin faaliyetlerinidestekleyerek onu dış politika aracı olarak kullanmak isteyen ABD'nin devreyegirmesi, Patrikhane meselesini bir Türk-Yunan meselesi olmaktan öteye taşımış,Türk-Amerikan meselesi haline dönüştürmüştür.Sovyetler Birliğinin dağılmasının ardından 1991 yılında Patriklik görevineseçilen Bartholomeos'la birlikte patrikhanenin yıldızı adeta yeniden parlamış,dünyada adını duyurmaya, çeşitli isim ve amaçlar altında uluslararası toplantılardüzenlemeye başlamış, her fırsat ve ortamda Patrikhanenin Ekümenikliğinivurgulayarak sağladığı destekle bu yolda çok büyük bir aşama kaydetmiştir.vPatrikhanenin bu çalışmalarının temelinde stanbul'da Vatikan modeli biroluşumu gerçekleştirmek yatmaktadır. Aşama aşama kararlı bir şekildegerçekleştirilmeye çalışılan bu stratejinin birinci adımı, Türk hukuk mevzuatındankurtulmaktır. Sonra ki aşama Patrikhanenin özerkliği ve Heybeliada RuhbanOkulu'nun açılmasıdır. Patrikhane bunları gerçekleştirmeye çalışırken uluslar arasıkonjonktürden ve Türkiye'nin AB üyeliği çerçevesindeki hassasiyetlerinden çok iyişekilde istifade etmektedir. Patrik Lozan'da kaybettiklerini geri alma gayretiiçerisindedir ve bu yolda Özellikle AB ve ABD'nin Balkanlar üzerindeki hakimiyetçabalarında Patrikhaneye duydukları ihtiyacı ve bu hususta verdikleri desteği sonderece akıllıca kullanmaktadır.Patrikhane meselesi Ege, Kıbrıs ve Batı Trakya gibi ulusal meselelerimizleaynı öneme haiz olup, ülkemizin ulusal bütünlüğü ve egemenliği ile doğrudanilgilidir. Bu nedenle ulusal egemenlik ve bütünlüğümüz için tehdit oluşturanEkümeniklik meselesi ile Heybeliada Ruhban Okulunun açılmasının doğuracağıtehlikeler karşısında verilecek mücadelede Rusya, Vatikan ve Türk OrtodoksPatrikhanesi Başta olmak üzere diğer kilise ve ülkelerle her türlü işbirliğine açıkolunmalı ayrıca soruna hukuksal bazda çözüm zemini aranarak Türkiye'nin haklılığıortaya konulmalıdır.

viSUMMARYThe Phanar Greek Patriarchate;which exists for 552 years,since 1453 withprivileges that it has never had during it?s history thanks to it?s tolerance and kindnessspeciality,started to use these privileges as an extortion from the time of unproductiveand regression period of Ottoman Empire and has become the initiator of many eventslike Mora and Pontus Rebellions ,independence of Greece and even the betrayal in theTurkish National Struggle for independence in thought of `megalo idea?.This mischief making,betrayal house that can not be deported in spite of allefforts in Lozan but for given permission on condition not to be active in political andmaterial affairs ,only to perform it?s religious mission,has taken part on the focus ofTurkish-Greek disagreement in our history,and become either the preparator or thesupporter of all incompatibilities between two countries.After the Second World War ;on account of Stalin?s lessening the pressure overRussian Orthodox Church and also the church?s giving up the idea of opposition oncommunism ;both the idea of communism danger in Europe and the USA?s taking partwhich wants to use the Phanar Greek Patriarchate as a foreign political means bysupporting the activities of it in order to prevent Russian Orthodox Church?s gettingstrong turns the subject from a matter of Turkish-Greek into a matter of Turkish-American.After the disintegration of the Soviet Union in 1991,with Bartholomeos who waschosen as a patriarch ,the star of the patriarchate was on rise again,it becomeprominent,began arranging international meetings under different aims and names andalso with the support that it had gained by emphasizing the ecumenicness ofpatriarchate,made a huge progress.It is assumed that Patriarchate aims to establish itself a state in stanbul like theVatican model.The first step towards this goal which is being tried to put into practicein a strict determination is to get rid of current Turkish law system. The next step isthe Patriarchiate?s gaining own autonomy and opening a Theological College ofChalki in Heybeliada. The patriarchate benefits from the international conjuncture andTurkey?s sensitivity about the EU membership as it is trying to get these hidden goals.viiThe patriarch is trying to re-gain its authority which was lost during the Lozan PeaceTreaty, and without no doubt the patriarch knows that EU and USA needPatriarchate?s help related with their aims to establish a sovereignty over Balkans andat this point Patriarchiate get supports from these sources and use these supportswisely.The matter of patriarchate is as important as our national matters likeAegean,Cyprus and West Thrace and is directly related with our country?s nationalintegrity and indepedence. For this reason;we should be open to every kind of co-operation with other nations and churches like Russia,Vatican provided that theTurkish Orthodox Patriarchate would be on the top,in the struggle of dangers resultingfrom the opening of Heybeliada Theology College of Chalki,and ecumenic matterthreatening our national dominence and integrity and also turkey?s rightness should beput forth for consideration by searching solutions on the legal base.