Evsel katı atık toplama, taşıma ve bertarafı iş kolunda çalışanların sağlık ve güvenlik şartlarının incelenmesi

Abstract

Evlerimizde çeşitli faaliyetler sonucu oluşturabileceğimiz, tehlikeli ve zararlı atık olmayan her türlü katı atık evsel katı atık sınıfına girmektedir. Evsel katı atıkların bileşimi; %33'ü geri kazanılabilir atık, %26 diğer atıklar ve %41'i kompostlaştırılabilen organik atıklardan oluşmaktadır. Geri kazanımı mümkün olan evsel atıklar her ilde belediye çalışanları tarafından toplanmakta, taşınmakta ve uygun şekilde bertaraf edilmektedir. Peki çevre sağlığını korumak için yapılan bu faaliyetlerin, her bir evresinde görev alan çalışanlar ne derece sağlıklı ve güvenli şartlarda çalışıyorlar? Çalışma hayatlarında ne gibi tehlikeler ve meslek hastalıklarıyla karşı karşıya geliyorlar? Bu çalışmada; evlerimizde oluşturduğumuz katı atıkları toplama, taşıma ve bertarafı iş kolunda çalışanların sağlığı ve iş ortamlarının güvenlik şartları incelenip, mevcut düzenin ne derece güvenli olduğu incelenmiştir.Toplum ve çevre sağlığının korunması kaygısı ile ülkelerin oluşturduğu çevre politikaları ve atık yönetim planları doğrultusunda atık toplama ve bertarafı iş kolu faaliyet göstermeye başlamıştır. Teknolojik gelişmelerin de etkisi ile atık bertaraf tesisleri atıkları etkisiz hale getirirken, ülkelere de enerji üretimi ile gelir sağlamaktadır. Diğer yandan; bu sektörde çalışanlar, hammadde olarak kullanılan atıklar ile sürekli temas halinde olmaları sebebiyle çeşitli tehlike ve risklere maruz kalmaktadırlar. Faaliyet kolunda, iş sağlığı ve güvenliği alanında ne tür risklerin olduğu, toplum sağlığı için çalışanların kendi sağlıklarının ne derecede etkilendiği ile ilgili bir araştırma yapılması amaçlanmıştır.Veriler; iş kolunun ülkemizdeki ve yurt dışındaki uygulamaları araştırılıp, literatür taraması şeklinde ilgili kurumlar tarafından yayınlanmış olan istatistiksel bilgiler, yönetmelikler incelenmiş ve bu bilgiler ışığında Türkiye'de uygulanabilecek iyileştirmeler belirlenmiştir.Çalışanların birebir temas halinde olduğu atık toplama, taşıma ve bertaraf tesislerinde iş sağlığı ve güvenliğinin olumsuz yönde etkilendiği belirlenmiştir. Bunun sonucunda; çalışanların birebir atık ile temas halinde olmadığı, otomasyona dayalı toplama, taşıma ve bertaraf işlemlerinin yapıldığı ve bu doğrultuda çalışan sayısının azaltıldığı sistemlerin kullanılması gerekmektedir.Evsel katı atık bertarafından sorumlu kuruluşların; atık bertarafının ilk adımı olan atık oluşumunun azaltılması ve sonrasında atığı kaynağında ayırma konularında atık üreticilerini bilinçlendirmeye yönelik proje ve tanıtımlar yapması gerektiği belirlenmiştir. Bunun sonucunda; yerel televizyonlarda, halk eğitim merkezlerinde ve okullarda ders olarak toplum ve çevre sağlığı, atık yönetimi (bileşenine göre ayırma ve toplama) şeklinde bilinçlendirme faaliyetlerinin yapılması gerekmektedir.

Everyday activities are classified as hazardous or harmful waste that can be generated in the aftermath of the home environment. Composition of domestic solid waste; 33% consist of recyclable waste, 26% other waste and 41% compostable organic waste. Household wastes that can be recovered are collected, transported and appropriately disposed by municipal employees everywhere. How safe and safe are the employees working in each of these activities to protect the environment? What hazards and occupational diseases do they face in their working lives? In this study; The occupational health and safety requirements of workers in the business of collecting, transporting and disposing of domestic solid waste have been examined and it has been examined how safe the current scheme is. Waste collection and disposal business line has started to work in the direction of environment policy and waste management plans established by the countries and concern about protection of society and environment health. With the effect of technological developments, the waste disposal facilities neutralize the wastes, while the countries also provide energy production and income. On the other hand; Workers in this sector are exposed to various hazards and risks because they are in constant contact with the wastes used as raw materials. The aim of the activity is to investigate what risks are involved inthe area of occupational health and safety and how well their health is affected by community health. Data; The applications of the business sector in our country and abroad were investigated and statistical information and regulations published by related institutions in the form of literature review were examined and the improvements that could be applied in Turkey were determined. It has been determined that occupational health and safety is affected negatively in waste collection, transportation and disposal facilities where employees are in contact with each other. As a result; It is necessary to use systems in which employees are not in contact with individual waste, automation-based collection, transportation and disposal operations are carried out and the number of employees in this direction is reduced. It has been determined that by companies responsible for domestic solid waste disposal; projects and promotions should be made to raise awareness of waste producers in the first step of waste disposal, namely the reduction of waste generation and the separation of wastes in waste water resources. As a result; Awareness-raising activities on local TV, public education centers and schools as community and environmental health, waste management (component sorting and collection) as a lesson.