Dönüşümcü liderliğin örgütsel bağlılığa etkisinde çalışan performansının rolü: Havacılık sektöründe bir uygulama

Abstract

Küreselleşme ile birlikte son yıllarda yaşanan gelişmeler liderlik alanında da etkisini göstermiş ve değişim odaklı liderlik türü olan dönüşümcü liderliğin önemini giderek arttırmıştır. Liderlerin uygulamaları işletme yönetiminin bir parçası olduğundan dönüşümcü liderlik tarzını benimseyen liderler, izleyicilerinin bireysel gelişim ihtiyaçlarını dikkate alan, sorunlar için yaratıcı çözümler arayan, yüksek beklentiler ortaya koyan, bir bütün olarak hedeflerin kabulünü sağlayan ve gelecek için ortak bir vizyon oluşturan davranışlar sergilemektedirler. Dönüşümcü liderlik davranışına sahip bir lider, çalışanlarını beklenenden daha iyi bir performans göstermelerini sağlayabilmek için onları cesaretlendirmeyi ve ilham vermeyi amaçlamaktadır. Böylelikle dönüşümcü liderler, işletmeler için başarı yolunu kolaylaştırmakta ve çalışanların örgütsel bağlılıklarında artışa neden olmaktadır. Günümüzde rekabetin yoğun olarak yaşandığı bir dönemde örgütlerin yaşamlarını devam ettirebilmeleri, çalışanların sorumluluk ve görevlerini yerine getirebilmelerinin yanı sıra her bir çalışanın birlik ve uyum içerisinde çalışmasına bağlıdır. Bu, çalışanların sadakati ve örgüte olan bağlılıklarıyla yakından ilgilidir. Örgütsel bağlılık, çalışanların örgütsel hedeflere ulaşmak için çaba sarf etmesi, hedeflere olan inancı ve örgütte kalmaya devam etmesini içeren bir kavramdır. Örgütsel bağlılık sayesinde organizasyonun verimliliği ve etkinliği artmaktadır. Nitelikli işgücünün örgütte kalması, örgüt için çaba göstermesi ve bilgisini örgütün başarısı için kullanması ancak örgütsel bağlılığın sağlanmasıyla gerçekleşir. Dolayısıyla çalışanların örgütsel bağlılığının yüksek olması, örgütün amaçlarını gerçekleştirmesinde ve başarıya ulaşmasında önemli ölçüde katkı sağlamaktadır. Performansın örgütsel başarıları veya başarısızlıkları belirleyen bir kavram olması nedeniyle işletmelerin en çok üzerinde durduğu konuların başında gelmektedir. Bunun nedeni, işletmelerin başarıyı sağlamak için bireysel performansın iyileştirilmesine ihtiyaç duymasıdır. Günümüzde faaliyet gösteren işletmelerin temel amacı, çalışanların iş performansını arttırmak ve böylece rekabet ortamında hayatta kalabilmektir. Dolayısıyla işletmeler başarıya ulaşmak ve rekabet üstünlüğünü sağlamak için daima yüksek performans gösteren bireylere ihtiyaç duyarlar. Çünkü bir örgüt ancak çalışanının göstermiş olduğu performans kadar iyi olabilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, dönüşümcü liderlikle örgütsel bağlılık arasındaki ilişki ve etkileri belirlemek ve varsayılan ilişkide çalışan performansının aracılık rolü olup olmadığını tespit etmektir. Araştırma evreni İstanbul, Ankara ve İzmir illerinde yolcu ve yük taşımacılığı yapan havacılık işletmelerinde görevli uçuş ve bakım personelinden oluşmaktadır. Anket tekniği ile elde edilen 508 adet veri, SPSS 21.0 istatistiksel veri analiz programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada sırasıyla, betimleyici istatistikler, ilişkisel ve etkileşimsel analizler ile farklılık analizleri yapılmıştır. Sonuç olarak dönüşümcü liderliğin örgütsel bağlılığı yordadığı ve bu ilişkide çalışan performansın kısmi aracılık rolüne sahip olduğu görülmüştür. Bu kapsamda gerek sektördeki işletmelere, gerekse de yönetici ve çalışanlara faydalı olacağı değerlendirilen tavsiyelerde bulunulmuştur.

Along with globalization, recent developments in the field of leadership have also been influential in the field of leadership, and the role of change-oriented leadership has been increasingly important. As leaders' practices are part of the business management, leaders who adopt a transformational leadership style are behaving in a way that takes into account the individual development needs of viewers, looking for creative solutions to problems, raising high expectations, accepting targets as a whole and creating a common vision for the future. A leader with transformational leadership behavior aims to encourage and inspire them to make their employees perform better than expected. In this way, transformational leaders facilitate the success of businesses and increase the organizational commitment of employees. Today, in order to maintain the lives of the organizations at a time when competition is intense, it is necessary for each employee to work in cooperation and harmony in addition to being able to fulfill their duties and responsibilities. This is closely related to the loyalty and the organizational commitment of employees. Organizational commitment is a concept in which employees strive to achieve organizational goals, their belief in the goals, and their continued presence in the organization. Organizational commitment increases productivity and efficiency. The qualified workforce continues to stay in the organization, striving for the organization and using it for organizational success, but with organizational commitment. Therefore, the high level of organizational commitment of employees makes a significant contribution to the achievement of the goals of the organization and its success.Business is at the top of the list of issues that are most emphasized because performance is an expression of organizational successes or failures which is the expression of the extent to which the targeted results are achieved in terms of quantity and quality. The success of an organization at an organizational level depends on improving individual performance. In this context, the main aim of today's operating companies is to increase the work performance of employees and thus to survive in a competitive environment. Businesses therefore need high performance individuals to achieve success and to deliver competitive advantage. Because an organization can only be as good as the performance the employee has shown. The main goal of this study is to determine the relationship and influence between the transformational leadership and organizational commitment and to determine whether the assumed associative performance of employee has an intermediary role. The research universe consists of flight and maintenance personnel working in aviation companies that make passenger and cargo transportation in Istanbul, Ankara and Izmir. 508 data obtained by questionnaire were analyzed using SPSS 21.0 statistical data analysis program. In the study, descriptive statistics, relational and transactional analyzes and difference analyzes were conducted respectively. As a result, it has been seen that the transformational leadership has predicted organizational commitment and that the associated performance of employee has a partial mediating role. Within this context, there are recommendations that will be useful to the sectoral enterprises, as well as managers and employees.